Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) 21 faizsiz ev alma şirketi için tasfiye kararı aldı. Halk arasında faizsiz ev alma, faizsiz taşıt alma gibi isimlerle anılan tasarruf finansman şirketlerinin denetimi BBDK’ya geçmişti.

Kontrolsüz büyüyen sektörün vatandaşı mağdur etmemesi için yasal düzenleme yapılmış, 100 milyon lira sermaye şartı getirilmişti. Yasal düzenleme ile devlet kontrolüne uyum sağlamak için nisan ayında BDDK’ya başvuru yapan 35 şirketten 21’sinin dün tasfiye edileceği açıklandı.

Böylece vatandaşları peşinatsız, faizsiz ve kredisiz sistemle ev ve otomobil sahibi yapan ‘tasarruf finansman modeli’nde yeterli görülmeyen firmalar elenmiş oldu. 8 firma da kendi istediği ile oyun dışı kalınca sektörde birleşmelerle birlikte sadece 6 firma onaylı konuma geldi. Yaklaşık 400 bin kişinin katılımcı olduğu faizsiz sistemde tasfiye edilen firmalara üye 35-40 bin kişi olduğu tahmin ediliyor.

DERNEK BAŞKANININ ŞİRKETİ DE LİSTEDE

Türkiye Yapı Tasarruf Finansman Derneği Başkanı Serdar Kolo’nun sahibi olduğu Finansevim de tasfiye sürecine alındı.

Kolo, olayı talihsizlik ve yanlış anlaşılma olarak değerlendirerek, şunları söyledi: “Bu yanlış uygulamadan geri dönüleceği kanaatindeyiz. 66 şubemiz 600 çalışan ve 20 bin tasarruf sahibi için mücadele etmeye devam edeceğim. Geçtiğimiz yıl sonu 50 milyon TL üzerinde vergi ödemiş; toplam 380 milyon lira finansman sağlamış ve müşterisini zarara uğratmamış bir markayız.”

1 MİLYON KİŞİYE ULAŞILACAK

Sektörün sunduğu avantajların bilinirliğinin artmasıyla birlikte hitap ettikleri kitlenin Avrupa’dakine benzer şekilde genişleyeceğini vurgulayan Birevim Genel Müdürü Mahir Orak, “Yasanın getirdiği güvenle sektörümüz ivme kazanacak ve hızla büyüyecek. Sektör yasal süreçle birlikte yılda 1 milyon tasarruf sahibine ulaşarak herkesin hayalindeki konut, taşıt veya iş yerine sahip olmasına vesile olacak” dedi.

HANGİ FİRMALAR TASFİYE EDİLDİ

- İktisatevim

- Vizyonevim

- Doğruevim

- Finansevim

- Birikimevim

- Finalevim

- Yaşamevim

- HH Aydın Yatırım

- İhtiyaçevim

- Varlıkevim

- İstek Evim

- İkizlerevim

- Destekevim

- Gerçekevim

- Değer Tasarruf

- Önceevim

- Morevim

- Hedefevim

- Gelecek Tasarruf

- Birlikbirikim

- Tasarruf Organizasyon

FAALİYETİ DEVAM EDEN FİRMALAR

- Eminevim

- Fuzul Gayrimenkul

- Sinpaş Yapı

- İmece Yatırım

- Katılımevim ve Meskenfinans birleşme yoluyla intibak

- Birevim ve Çözüm Tasarruf birleşme yoluyla intibak

KENDİLERİ TASFİYE İSTEYENLER

- Güvence Tasarruf

- Benimevim

- Yenievim

- Narevim

- Kumbaraevim

- Umutevim

- Ezogelin Tasarruf

- Pamukevim

*Bu firmaların tasfiye onayını yine BDDK verecek. 

BDDK: KİMSE MAĞDUR EDİLMEYECEK

BDDK, faizsiz konut sisteminde tasfiye kararı verdiği 21 şirketin müşterilerinin mağdur edilmeyeceği mesajını verdi. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) ile BDDK, şirketlerin tasfiyesi için komisyon kuracak. Kurucu ortakların mal varlığı da tasfiye sürecinde dikkate alınacak. Kaynaklar kimsenin mağdur edilmeyeceğini belirterek, “İster bir lira, ister bin lira olsun bunlar ödenecek” dediler. 

KAYIT TUTMAYAN VARDI

Faizsiz konut sistemi ile ilgili yasanın 7 Mart 2021 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmasının ardından BDDK şirketler için intibak sürecini başlattı ve 7 Nisan 2021 tarihine kadar başvuru yapmaları şartını getirmişti. Kaynaklar, sektörde 35 şirketin olduğunu başvuruların gelmesinin ardından şirketlerin yasadaki şartlara uyumuna bakıldığını anlattı. Yasa ile getirilen şartlar içinde 100 milyon lira sermaye şartının yanısıra, kurumsal sistem, birliğe üye olma, üst yönetim standartlarının olduğunu anlatan yetkililer, 35 şirketten 21’inin bu standartlarla ilgisi olmadığının görüldüğünü ifade ettiler. Şirketlerin içinde müşteri ödemelerinin kayıtlarını tutmayan, muhasebe yapısı, kurumsal kaydı olmayan şirketler olduğunun görüldüğünü anlatan kaynaklar, “İntibak süreci 8 Nisan’da başladı, 6 ay süresi var. Standartlarla uzaktan yakından ilgisi olmayan şirketler buna rağmen intibaka başvurduklarını belirterek faaliyete devam edeceklerini söylüyorlardı. Ama şansı hiç yok. Vatandaş sıkıntı yaşamasın istiyoruz” dediler.

MAL VARLIĞI DA TASFİYEYE DAHİL

Faizsiz konut sisteminde bankalardaki mevduat gibi güvence sistemi bulunmuyor. Bankacılık sisteminde 150 bin liraya kadar mevduat güvencesi var. Ancak kaynaklar, herhangi bir mağduriyet yaratılmayacağını belirterek bütün alacaklar için kurucu ortaklar ile şirketlerin mal varlığının tasfiye komisyonu tarafından dikkate alınacağını söylediler. 

ÇOĞUNUN VARLIĞI YOK

Altın günü sistemiyle çalışan ve özellikle ev, araba sahibi olmak isteyen dar gelirlilerden yıllık ortalama 5 milyar liralık tasarruf toplayan sektörde BDDK kararı sonrasında Fuzul, Emin Evim, Sinpaş, İmece için  intibak sürecinin devam ettiği duyuruldu. Katılımevim, Mesken Finansla; Birevim de Çözüm Tasarrufla birleşme yoluyla intibakının sürdüğü açıklandı.

Tasfiyesine karar verilen DoğruEvim ortağı Osman Avcıl, “Tasfiyesine karar verilen 21 şirketin bir çoğunun mal varlığı yok, oysa 20 bin civarında müşterisi var. BDDK bunlar için ne yapacak bilmiyoruz” diye konuştu.

Sektörün en büyük firmalarından Fuzul Ev Yönetim Kurulu Başkanı Eyüp Akbal ise sistemde mevduat garantisinin olmadığına dikkat çekerken, “Ben çok mağdur olacağını düşünmüyorum. Bir kısmı müşterilerine kendileri ödeme yapar, bir kısmı da kalan firmalar içinde eritilebilir” dedi.  

KALAN 6 ŞİRKETTE ERİTİLEBİLİR

Tasfiye edilen 21 şirketin müşteri sayısının, sektördeki 350 bin müşterinin yüzde 10’unu oluşturduğunu belirten Eyüp Akbal, bu sistemde mevduat güvencesi gibi bir yapı bulunmadığını anımsattı. Akbal, “Bunların nasıl bir planla tasfiye edileceğine BDDK karar verecek. Ama bu şirketler nisandan beri başvuru alamıyorlardı. Dolayısıyla kapananların müşteri sayısının 35 binin epeyce altında olduğunu tahmin ediyorum. Ama iade edilmesi gereken paranın da büyük olduğunu sanmıyorum” dedi.

BÜYÜK MAĞDURİYET YAŞANMAZ

 Akbal, sektördeki müşterilerin yüzde 90’ını faaliyetine izin verilen 6 firmada bulunduğunun altını çizerek, “Nisan’dan beri başvuru alınmıyordu. Bu süreçte ellerindeki müşterilerin bir kısmını tasfiye etmiş olmalılar. 100 bin liralık 100 ay vadeli grupta olanlar varsa ve 4 aydır ödeme yapıyorlarsa sistemde 3 bin lirası vardır. Dolayısıyla tasfiye olan firmalar paraları iade edebilecekleri gibi devam etmek isteyenler kalan 6 firma bünyesinde de eritilebilir. Büyük mağduriyetler yaşanacağını sanmıyorum” dedi. Akbal, 21 firmanın tasfiyesi sonrasında sektörün BDDK kontrolünde yoluna hızlı ve güvenli bir şekilde devam edeceği tahmininde bulundu.

DOĞRUEVİM KENDİ ÖDEYECEK

Tasfiye edilen şirketler arasında yer alan DoğruEvim ortaklarından Osman Avcıl da, “Kapanan şirketlerdeki müşteri sayısının 20 bin civarında olsa gerek. Bizim firmanın 250 müşterisi vardı. 50 yıllık bir inşaat firması olduğumuzdan bu müşterilerimize 1 ila 1.5 milyon liralık tasarruflarını ödeyip tasfiye sürecini tamamlayacağız” dedi.

BİR ÇOĞUNUN SERMAYESİ YOKTU

Osman Avcıl, “BDDK tasfiye sürecini işletir, hesaplarına bloke koyar ama bir çoğunun mal varlığı olduğunu düşünmüyorum. Ayrı bir yol haritası çizilir mi bilmiyorum. Bazı şirketler bu ödemelerde çok zorlanır. Çünkü nakdi sermayeleri yoktu, emek sermayesiyle bu işe girişmişlerdi. Biz 50 yıllık inşaat firması olmanın rahatlığıyla müşterilerimizi mağdur etmeksizin tasfiyemizi tamamlayacağız” şeklinde konuştu.

100 ŞUBESİ OLAN DA VAR

Tasfiye kararı alınan şirketlerin onlarca şubesi bulunuyor. Ekim 2019’da kurulan 5 milyon TL sermayeli İktisatevim’in 26, Vizyonevim’in 14, Doğruevim’in 20, 4 yıl önce kurulan 30 milyon TL sermayeli Finansevim’in 84, 2018’de kurulan 100 milyon sermayeli Birikimev’in 101, 6 ay önce kurulan Finalevim’in 24, Yaşamevim’in 40, İhtiyaçevim’in 11, İstekevim’in 3, İkizlerevim’in 17, Destekevim’in 20, Gerçekevim’in 31, Değer Tasarruf’un 22, Önceevim’in 22, bir hafta önce kurulan Morevim’in 5, Hedefevim’in 71, Gelecekevim’in ise 12 şubesi bulunuyordu.

ALACAK KAYDINI YAPMALARI GEREKİR

Av. Dursun Küçük, tasfiye kararı alınan şirketlere para yatıran kişilere ilişkin “Söz konusu 21 şirket, komisyon eli ile tasfiye edilecek. Alacaklı kişiler tasfiye komisyonuna alacağını bildirecek. Yapılan bildirimler şirket kayıtlarıyla karşılaştırılacak. Şirket malvarlığına göre de ödemeler yapılacak. Tabi, öncelikli olarak işçi ve kamu alacakları var. Bunlar ödendikten sonra, mudilere ödeme yapılacak. Bazı mudilerin eli boş döneceğini düşünüyorum” uyarısında bulundu.

Gülistan Alagöz/Aysel Alp/ Neşe Karanfil/Hürriyet