Yargı sisteminde yeni düzenlemeler öngören 1. Yargı Paketi kanun teklifi, dün TBMM Başkanlığı'na sunuldu. 68 maddelik taslak metin özü korunarak 39 maddeye indirildi.

Teklifle, ABD'deki gibi ‘Basit yargılama' Avrupa'da bazı ülkelerde uygulanan ‘duruşmasız yargılama' düzenlemesi geliyor. Paketin detayları şöyle:

AVUKATA YEŞİL PASAPORT

Teklifle 15 yılı dolduran avukatlara, vize kolaylığı sağlayan yeşil pasaport verilecek. Arabuluculuk sisteminin kapsamı genişletilecek.

Hakim, savcı, avukat, noterlik için sınav sistemi getiriliyor. Buna göre ‘hukuk mesleklerine giriş sınavı' yapılacak ve bu sınavda başarılı olanlar (100 üzerinden en az 70 puan) diğer kurallara göre işleme devam edebilecek. Yeni uygulama önümüzdeki yıldan itibaren fakülteye kaydını yaptıracaklar için geçerli olacak.

YARGIDA TEMYİZ YOLU

5 yılın altında hapis cezası alanlara, Yargıtay yolunu kapatan düzenleme değiştiriliyor, Yargıtay'a temyiz başvurusu yapmalarının yolu açılıyor. 15 Temmuz darbe girişiminden sonra OHAL döneminde el konulan pasaportlar geri iade edilecek. Bunun için ya mahkeme kararı ya da İçişleri Bakanlığı'nın tekrar inceleme yapması yeterli olacak.

‘ELEŞTİRİ' SUÇ DEĞİL

Eleştiriler haberler nedeniyle haklarında Terörle Mücadele Kanunu'ndan (TMK) işlem yapılan kişilere yönelik düzenleme yapılıyor. TMK'da terör örgütü propagandasını düzenleyen maddeye, “Haber verme sınırlarını aşmayan veya eleştiri amacıyla yapılan düşünce açıklamaları suç oluşturmaz” ifadesi ekleniyor.

Gerekçesinde, “…ağır, sert veya incitici nitelikte de olsa eleştiri hakkı kullanıldığında kişiye yaptırım uygulanamayacak olması, demokrasinin vazgeçilmez gereğidir” denildi.

SOMUT DELİL

Tutuklama için ‘suçun işlendiği konusunda kuvvetli şüphe' yeterli olmayacak, ‘kuvvetli şüphenin varlığını gösteren somut delillerin bulunması' şartı aranacak. İddianameler de somut delil olmadan hazırlanamayacak.

Tutukluluk süreleri, 15 yaşını doldurmamış çocuklar bakımından yarı oranında, 18 yaşını doldurmamış çocuklar bakımından ise dörtte üç oranında uygulanacak.

Veli Toprak/Sözcü