Perakende sektörünün gündemden düşmeyen ana oyuncusu olan AVM'ler, salgının ekonomik etkisi altında, tamam ya da devam sınırında. Toplam 441 AVM'nin faaliyette olduğu sektörde, özellikle bölgesel olarak sokağa çıkma yasaklarının etkisi ve yeme içme mekanlarındaki kapanma kararları nedeniyle yüzde 40'lık ciro kayıpları yaşanmıştı.

“SİSTEM TIKANACAK”

Bu dönemde kira indirimleri ve alınmayan kiralarla 9 milyar TL'lik bir gelirden feragat ettiğini açıklayan sektör oyuncularının bankalara olan toplam borcu ise 13 milyar dolar civarında. Tahsil edilemeyen kiralar ve cirodaki erimeler nedeniyle borçlarını ödemekte zorlanan ve mal varlıklarını satarak ayakta kalmaya çalıştığı aktarılan AVM yatırımcıları, borçlar için 1 yıllık faizsiz öteleme isterken, pandemi sonrasında ise sektörde büyük el değiştirmeler bekliyor.

Sektördeki gelişmeleri ve 2021 beklentilerini konuştuğumuz Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği Başkanı Hüseyin Altaş, salgın öncesinde aylık 25 milyar TL'lik ciroya imza atan sektör oyuncularının 2020'de yüzde 40'lık bir kayıpla karşı karşıya kaldığına işaret etti.

Pek çok yatırımcının farklı alanlardaki kaynaklarını buradaki açığı kapatmak için kullandığını vurgulayan Altaş, “Şu anda mal varlığımızı satarak ilerlemeye çalışıyoruz. AVM yatırımcısının başka işlerden gider gelirleri de var. Şu anda gelir gider dengesini kurmaya çalışıyor. Ama bir süre sonra bu tıkanacak” ifadelerini kullanandı. Altaş, 2021'in de küçülme ile tamamlanacağını dile getirdi. Altaş, perakendeciler tarafından dile getirilen tek seferlik çıkış hakkına ilişkin ise “Çıkma ve çıkarılma hakkını pandemi sürecinde karşılıklı ve 1 defalığına verme taraftarıyım” açıklamasını yaptı.

Salgın döneminde önemli bir ciro kaybı yaşanan AVM'lerde yeni dönemde el değiştirmelerin gündeme gelmesi bekleniyor.

AVM'ler 20 yıllık kira değeri üzerinden satılır

AVM'lerde yeni yatırım döneminin bittiğini, yatırımların geri dönüşünün 20 yıldan 80 yıla çıktığını anlatan Hüseyin Altaş, bundan sonraki süreçte sektörün el değiştirmeler ile dengeye geleceğini aktardı.

Burada yatırım maliyetleri yerine AVM'nin satış değerinin 15-20 yılık kira geliri üzerinden belirlenebileceğini aktaran Altaş,  dövizle kiralama yasağın kaldırılmasının psikolojik olarak da yabancı yatırımcıyı çekme açısından önemli olduğuna işaret ederek, “Yabancı gelirse bu dönemde ekonomik ve sosyal olarak yorgun insanlar kârlılığa bakmadan satış yaparak köşesine çekilmeyi düşünür. İşi olmayanlar çıkar artık piyasa da kendini bulur” dedi.

Sayime Başçı/Sözcü