Şirket Melen Barajı gövdesindeki çatlakların zeminden kaynaklandığını belirtti.

Sözcü'den Hayati Arıgan'ın haberine göre Melen Barajı'nın yapımını üstlene yüklenici firmalar Ecetur ve Yöntaş firmaları, Devlet Su İşleri Müdürlüğü’ne eser sözleşmesinden kaynaklanan tasfiye kesin hesabın çıkarılması, belirsiz alacak ve teminat mektuplarının iadesine ilişkin dava açtı.

Gövdesinde çatlaklar oluştuğu için bir türlü tamamlanamayan Melen Barajı inşaatı ile Ankara Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülen dava dosyasında yer alan belgelere göre şu iddialara yer verildi.

2012’DE İNŞAAT SÖZLEŞMESİNE BAŞLANDI

Melen Barajı inşaat işi sözleşmesi 17 Aralık 2012'de DSİ ile Ecetur A.Ş. ve Yöntaş A.Ş. Adi Ortaklığı ile imzalandı. Baraj mühendisliğinde deneyim sahibi şirket, baraj temelinin jeolojik özelliklerinin çok iyi tespit edilmesi ve üzerine inşa edilecek baraj gövde beton imalatını taşıyacak özelliklere haiz olup olmadığının tespiti ile baraj gövde imalatında kullanılacak malzemenin temin edileceği ocakların nitelik ve nicelik olarak yeterliliğe haiz olup olmadığının tespitini yaparak işe başlamak istedi.

Yüklenici firma baraj temelini oluşturan kayaçların belli bölgeleri için yazılı itirazda bulundu. Şirket, kazı çalışmalarına başladığında Kaya-1 gereç alanından elde edilen malzemenin sözleşme dökümanlarında belirtilen nitelikten farklılık gösterdiğini fark etti. Alınan numuneler DSİ ve İTÜ laboratuvarlarına gönderilerek malzemenin sözleşme konusu işe uygun olmadığı ortaya çıktı.

 DSİ SORUNUN ÖNÜNE DUVAR ÖRDÜ

Baraj zeminin sağlamlığı ile ilgili şüphelerinin bulunduğunu belirten şirket dava dilekçesinde, “Baraj temel parametrelerinin tespitine yönelik ilave zemin araştırılması yapılması İdare'den ısrarla talep edilmiş ancak şirketin bu yöndeki talepleri, inatla reddedilerek adeta sorunun önüne duvar örülmüştür” denildi.

 ZEMİN ETÜDÜ İÇİN 14 SONDAJ TALEBİ REDDEDİLDİ

Şirket baraj ve ünitelerin yapılacağı alanlarda 14 adet 735 metre araştırma sondajı talep etti. Ancak DSİ 14. Bölge Müdürlüğü 1 Mart 2013 tarihli yazısında talep edilen sondajları uygun bulmadı.

ZEMİN İLE İLGİLİ RAPOR HAZIRLANDI

Baraj temelinin taşıma gücü ve zemin parametreleri ile şüpheleri bulunan şirket uluslararası deneyime sahip Paul C. Rizzo'ya rapor hazırlattı. Raporda baraj temelinin oturacağı zemin parametrelerinin taşıma gücü ve kaymaya karşı yeterli dayanıma sahip olmayacağı tahmini ve ilave zemin araştırılmasının gerekli olduğu belirtildi. Bu durum ve rapor toplantıda DSİ yöneticilerine aktarıldı. Ancak bürokratlar, yüklenici firmanın ilave temel araştırma taleplerini kendisine keşif artışı yaratmak için yaptığı şeklinde değerlendirdi.

Şirket ile endişe taşıdıklarına dair beyanları teftiş raporlarında yer alan bürokratlar, zemin etüdü ile ilgili yüklenici firmanın taleplerini reddetti.

BARAJIN TİPİNİ DEĞİŞTİRMEK İSTİYORLARDI 

Düzenlenen teftiş raporunda ise DSİ 14. Bölge Müdürü Sedat Özpınar'ın Genel Müdür yardımcısı ve Barajlar ve HES Dairesi başkanının da bulunduğu toplantıda, “… izin almadan yabancı müşavir çalıştırıp, yabancı müşaviri kullanarak ilave temel araştırmaları yapıp barajın tipini değiştirmek istiyorlardı. Geri püskürttüm” dediği ifadeleri dilekçede yer aldı.

İDARE PLANLANAN TARİHTE BAŞLAYIN TALİMATI VERDİ

Dilekçede, idarenin baraj gövde beton imalatına planlandığı tarihi aksatmayacak şekilde ivedilikle başlanması talimatının verildiği ve bu şekilde imalatın başladığı belirtildi. Şirket zemin şartlarının baraj gövde betonu için uygun olduğuna dair İdare'nin görüşünü yansıtan tek taraflı tanzim edilen tutanaklara imza atmaktan kaçındığını dilekçesinde belirtti. Yüklenici firma idarenin talimatlarıyla inşaata devam edilmesi için zorlandığını ileri sürdü.

2017’DE ÇATLAKLAR OLUŞTU

2017'de baraj temelinde öngörülenden fazla oturmaların ve derz açılmalarının gözlemlenmesinden sonra zemin araştırmaları yapıldı. Melen Baraj gövdesinde oluşan derz çatlakları ile ilgili Orman ve Su işleri Bakanlığı'nın 2017 tarihli ön araştırma raporunda, baraj gövdesindeki çatlakların zeminden kaynaklandığı tespit edilerek, ilave zemin araştırmalarının yapılması önerildi.

TASFİYE KOMİSYONU KURULDU

Bakanlık Tasfiye Geçici Kurul Komisyonu oluşturarak, barajda inceleme ve tespit yaptı. Komisyon 14 Şubat 2019'da tuttuğu tutanak, şirket, komisyon ve DSİ 14. Bölge Müdürlüğü tarafından imza altına alındı. Ancak tutanak bugüne kadar onaylanmadı. İdare’nin barajda meydana gelen sorunun zeminden kaynaklandığını 31 Temmuz 2018'den beri bilmesine rağmen yüklenici firmaya bir kusur atfetmeyerek işlem başlatıldığı dilekçede yer aldı.

AYIPLI İŞ DEĞİL 

Yüklenici firma kullandığı malzemelerin ayıplı olmadığını, baraj gövdesinde oluşan derz açılmalarından iş sahibi İdare'nin sorumlu olup kendilerinin sorumlu olmadığının tespitini mahkemeden istedi. Melen Barajı İnşaatı ve ikmal işlerine ait tasfiye hesabının çıkarılmasını isteyen şirket, teminat mektuplarının iadesini, alacaklarının faiziyle İdare tarafından ödenmesini mahkemeden istedi.

ALACAKLARI ZAMAN AŞIMINA UĞRADI

DSİ ise yapılan işin ayıplı olduğunu öne sürerek alacakların zamanaşımına uğradığını iddia etti.

GÜÇLENDİRME İHALESİ 2 YILDIR BAŞLAMADI

DSİ’nin Melen Barajı’nı güçlendirmek için 28 Şubat 2020 tarihinde açtığı ihaleyi de 412 milyon 151 bin bedel ile Everest Madencilik A.Ş kazanmıştı. Şirket ile güçlendirme işi için 1 Haziran 2020-26 Şubat 2023 tarihleri arasını kapsayan 3 yıllık sözleşme imzalanmıştı.

ÖLÜ DOĞUM

İhaleyi 2 yıl önce en son alan firmaya İdare'nin işe başlatmadığını belirten İYİ Parti Konya Milletvekili Fahrettin Yokuş ise “Devasa bir barajın 2 yıl 9 ayda yapılması mümkün değilmiş. Dönemin bakanı 6 Mart 2014'te temel atarken “Tarih tutun” diyerek bitirilme tarihini vermişti. Barajın bu hale gelmesinin nedeni başta sakat başlıyor. Yani ölü doğum. Baraj tipinin yanlış seçimi, baraj yerinin yanlış seçimi. Aceleyle yapıldığı için sonunda barajın dolgusu çatlıyor” dedi.

TERFİ ETTİRİLDİLER

Bir buçuk milyar TL harcanan barajın tadilatı için yeni ihale açıldığını belirten Fahrettin Yokuş, “Bunlar dört yıl önceki rakamlardır. 2 yıl önce 412 milyon TL'ye yeni firmaya ihaleyi verdiler. Hala firmaya işi başlatmadılar. Tamiratı için, belki en az 1 milyar TL'ye mal olacak. Yazık değil mi bu milletin parasına puluna? Verdikleri firma da iki yıl oldu hâlâ çivi çakmadı. Niye acaba? Herhâlde İstanbul’u susuz bırakmaya kararlı bunlar,  Meclisteki konuşmamda neden işin başlatılmadığını Bakan Pakdemirli'ye sordum. Bu konulara hiç girmedi.

İşin garibi o dönemim DSİ Genel Müdürü şimdi Bakan Yardımcısı. Yanlışı yapan terfi ettiriliyor. Bir de o dönemin Barajlar Genel Müdür Yardımcısı Dinçer Aydoğan hakkında soruşturma olmasına rağmen O da terfi ettiriliyor. Kamu zarara uğratılıyor ama dile getirmemize rağmen itibar edilmiyor” dedi.

İHALE BAŞKA BİR FİRMAYA MI VERİLECEK?

İstimlak ile birlikte baraj için kur farkı hesaplandığında bugüne kadar yaklaşık 2 milyar dolar harcandığını belirten Fahrettin Yokuş, “Niye verilen ihale başlatılmıyor. Bunun altında ne yatıyor. Yoksa ihaleyi başka birine mi vermek istiyorsunuz” dedi.