Azerbaycan ile Ermenistan arasında yıllardır gergin olan ilişkiler, 27 Eylül’de adeta tavan yaptı… Taraflar birbirlerine saldırı düzenlendiği gerekçesiyle karşı karşıya gelirken, bir haftayı aşkın bir süredir devam eden çatışmalarda yüzlerce insan yaşamını yitirdi, çok sayıda insan yaralandı ve birçok ev ve bina kullanılamaz hale geldi…

Ermenistan’ın işgali altındaki Dağlık Karabağ’daki bu gerilimi durdurmak için birçok ülke devreye girse de önceki gün Rusya’nın arabuluculuğu ile Azerbaycan ve Ermenistan masaya oturdu.

Sabaha karşı gerçekleştirilen füze saldırısında çok sayıda insan yaşamını yitirdi.

Cuma günü 16:30’da Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un ev sahipliğinde Ermenistan Dışişleri Bakanı Zohrab Mnatsakanyan ve Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov arasındaki toplantı yaklaşık 11 buçuk saat sürdü. Toplantının ardından kameralar karşısına geçen Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov toplantı kararını okudu.

Ermeni güçleri sabaha karşı sivil, yaşlı ve çocuk demeden evleri hedef aldı.

10 Ekim 2020 gece yarısı 12:00 itibariyle ateşkes ilan edildiği açıklanırken, Ermenistan güçleri bu anlaşmayı sadece birkaç saat sonra ihlal etti…

Geçen hafta boyunca da Ermenistan’ın vurduğu Gence şehrine füze saldırısı düzenlendi. 330 bin nüfusuyla Azerbaycan’ın en büyük ikinci şehri olan Gence’ye füze saldırısı düzenleyen Ermenistan, çok sayıda insanın öldürdü ve çok sayıda insanı yaraladı.

Füzenin evlerin bulunduğu alana düşmesi sonucunda evler, araçlar büyük hasar alırken bazı evler ise tamamen enkaza döndü. Resmi kaynaklardan edinilen bilgilere göre saldırıda 5 kişi hayatını kaybederken 28 kişi de yaralandı.

Saldırıda eşini kaybeden Rahib Halilov, “İki oğlum var ikisi de cephede savaşıyor. Biri Murov'da, diğeri ise Gedebey'de. Gece füze nasıl geldiyse beni dışarı fırlattı. Onun için sağ kaldım. Gece saat ikiydi patlamanın şiddetiyle beni camdan dışarı fırlattı. Eniştem ağır yaralandı, eşim ise enkaz altında kalarak hayatını kaybetti. Eşimi enkazdan güçlükle çıkardılar. Şarapnel başına isabet etmişti” diye konuştu.

Gence’de ilk belirlemelere göre en az 5 sivilin yaşamını yitirdiği açıklandı.

Bölgede sadece sivillerin yaşadığı belirten Halilov, “Bazı komşularımız da hayatını kaybetti. Bazıları ise halen enkaz altında. Kurtarma çalışmaları devam ediyor” dedi.

Saldırıda ölen ve yaralanan sivillerin olduğu belirtilirken görevliler tarafından enkaz altına kalan vatandaşları kurtarma çalışmaları sürdürülüyor.

GEÇEN HAFTA 24 SİVİLİ ÖLDÜRMÜŞLERDİ

Ermenistan ordusu geçen hafta içinde de Azerbaycan'ın en büyük ikinci kentine saldırı düzenlemişti.

Sivilleri hedef alan Ermeni ordusu çok sayıda insanı öldürmüş ve yüzlerce insanı da yaralamıştı.  Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı geçen hafta içinde konu ile ilgili olarak, Ermenistan saldırıları sonucunda 24 Azerbaycanlı sivilin hayatını kaybettiğini, 121 kişinin yaralandığını ve 300’den fazla yerleşim yerinin tahrip edildiğini açıklamıştı.

GERİLİMİN SEBEBİ ÇOK DERİN

Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki gerilimin esas sebebi ise Dağlık Karabağ… Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla birlikte Karabağ, Ermenistan ve Azerbaycan arasında bir gerilim bölgesi haline geldi. Karabağ Ermenileri, Karabağ’ın Sovyet Azerbaycan’dan Sovyet Ermenistan’a geçmesi gerektiğini talep etmesiyle tırmanan gerilim 20 yılı aşkın bir süredir devam ediyor.

Taraflar arasındaki ateşkese rağmen Azerbaycan ve bölgeyi işgal eden Ermenistan sınırında sık sık çatışma yaşanmaya devam ediyor. Bölgedeki gerilim bölgedeki doğalgaz ve petrol boru hattı koridoru dolayısıyla uluslararası kamuoyu tarafından da yakından takip ediliyor.

KAN DONDURAN OLAY: HOCALI KATLİAMI

Hocalı Katliamı, Karabağ Savaşı sırasında 26 Şubat 1992 tarihinde Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ bölgesindeki Hocalı kasabasında yaşanan ve Azerbaycanlı sivillerin Ermenistan’a bağlı kuvvetler tarafından toplu şekilde öldürülmesi olayıdır.

Ermeni güçleri 1992 yılının 25 Şubatı 26 Şubat’ta bağlayan gecede bölgedeki 366. Alayın da desteği ile önce giriş ve çıkışını kapadığı Hocalı kasabasında, Azerbaycan resmî kaynaklarına göre, 83 çocuk, 106 kadın ve 70’ten fazla yaşlı dahil olmak üzere toplam 613 sakin öldürülmüş, toplam 487 kişi ağır yaralanmıştır. 1275 kişi ise rehin alınmış ve 150 kişi ise kaybolmuştur. Cesetler üzerinde yapılan incelemelerde cesetlerin birçoğunun yakıldığı, gözlerinin oyulduğu, başları kesildiği görülmüştür. Hamile kadınlar ve çocukların da maruz kaldığı tespit edilmiştir.

Ermenistan'ın sivillere saldırarak Hocalı katliamını yapmaları uluslararası kamuoyunun kanını dondurmuştu.

Dağlık Karabağ bölgesinin en önemli tepelerinden birisinde olan Hocalı kasabası Ermeni güçleri için önemli bir askerî hedef niteliği taşımaktaydı. Kasaba Hankendi’yle Ağdam’ı bağlayan yolun üzerinde bulunup bölgenin tek havalimanı için üs konumundaydı. İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün raporuna göre Hocalı kasabası Hankendi’yi top ateşine tutan Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri tarafından üs olarak kullanıldığı için Ermeni kuvvetler tarafından top ateşine tutulmaktaydı.

Aralık 1991’de Hankendi çevresinde yerleşen ve Azerbaycanlıların yaşadığı Kerkicahan kasabasının alınmasından sonra, Hocalı kasabası tamamen Ermeni ablukasında kaldı. 30 Ekim’den itibaren karayoluyla ulaşım kapanmış ve tek ulaşım vasıtası olarak helikopter kalmıştı.

20 Kasım 1991’de Hocavend semalarında Mi-8 helikopterin Ermeni kuvvetler tarafından vurulması ve sonuçta birkaç Azerbaycan devlet resmileri, Rus ve Kazak gözlemciler dahil 20 kişinin ölümünden sonra, hava ulaşımı da kesilmişti. İşgalden önce 1991-1992 kış aylarında Hocalı sürekli olarak bombalanmıştır. Hocalı'dan çıkmış mültecilerin İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne söylediklerine göre, bazı durumlarda bombardımanlar açıkça sivil hedeflere karşı yönlendirilmiştir. Saldırı öncesi, birkaç aydır kasaba elektrik ve gazdan yoksundu.