Korona virüsünde son günlerde artan vaka ve vefat sayısının ardından Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu önemli bir toplantı gerçekleştirdi. Toplantı sonrası açıklama yapan Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, mutant virüse dikkat çekerek, "Vakalar her kentte arttı. Şu an Türkiye'de üçüncü, İstanbul'da ise dördüncü piki yaşıyoruz. Yeni vakaların yüzde 85'i İngiltere varyantı kaynaklıdır" dedi. 

Son günlerde artan corona virüsü vaka sayıları büyük tedirginlik yaratıyor. Günlük 50 binin üzerinde açıklanan vaka sayısının ardından Bilim Kurulu kritik bir toplantı gerçekleştirdi.

VAKALAR HER KENTTE ARTMAKTA

Toplantının ardından kameralar karşısına geçen Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, şu ifadeleri kullandı;

*Aylardır süren şartlar herkesi yordu. Zorluklar tüm ülkelerde aynıdır. Ülkemiz salgında en zor dönemlerden birini geçirmektedir.

*Değerlendirmeden hepimiz için yararlı nokta çıkacağı inancındayız. Yeni zorluklar ortaya çıktı, bunlar görmezlikten gelinemeyecek gerçekler ve dünyanın her yerinde ortaktır.

*Vakalar her kentte artmakta. Mutasyon ve varyantlar konusunda genelde beklenti şansın bizden yana olmasıydı ama bu gerçekleşmedi. Covid-19’un eskisinden daha hızlı yayılım göstermesi, virüsün varyantlarına bağlanmaktadır.

“MUTANTLAR İŞİ ZORLAŞTIRIYOR”

*Varyant ortaya çıktığı ilk şekle göre farklılık göstermiş virüs değildir. Bu farklılık virüsün bazen etkisiz hale gelmesine de neden olmaktadır.

*Bugün kısa vadede bunun tersi olmuştur. Vaka artışlarında etkisi yüksek olan varyantların ve mutantların işi zorlaştırdığı bir gerçektir. Hızı dışında hastalığın daha ağır geçmesine sebep olmaktadır.

YENİ VAKALARIN YÜZDE 85’İ İNGİLTERE VARYANTI

*Yeni vakaların yüzde 85’i İngiltere varyantı kaynaklıdır. Bugün virüsün dünyada yaygın olan tipi budur.

*Bunun dışında tespit edilen Güney Afrika varyantı 11 ilimizde 285 kişide, Brezilya 9 ilde 166 kişide görülmüştür. Kaliforniya, New York varyantı da az olmasına rağmen tespit edilmiştir.

HASTANELERDE YOĞUNLUK ARTTI

*Verdiğim bilgilerden anlaşılacağı gibi bu durum vaka sayılarını arttırmakla kalmadı hastane yoğunluğunu da arttırdı. Buna rağmen sağlık hizmetlerimiz eksizsiz sürmektedir.

*Bir düzenlemeye gitmek durumunda kalabiliriz. Aşının etkisini hep birlikte gördük. Kasım ayında yoğun bakıma yatanların yaşlı grubu yüzde 53’e kadar düştü. En çok aşılama yapan ülkeler arasındayız. Yakın zamanda, yerli aşı üretimiyle toplum bağışıklığını gerçekleştireceğiz.

*Dünya Sağlık Örgütü’nün yüksek bulaştırıcılığı nedeniyle sıkı takibini tavsiye ettiği mutasyona 4 bin 820 vakada rastlanılmıştır. Yeni durum günbegün hastaneye başvurular ile yatan hasta sayısını da etkiledi.

*Hasta yoğun bakım oranında dramatik artış yoktu ama gelişmeler ciddi veriler ikaz edicidir. Sağlık birimlerimizin hizmetleri eksiksiz sürmektedir. Yükümüz ağırlaşırsa örneğini daha önce yaşadığımız gibi bir düzenlemeye gitmek zorunda kalabiliriz.

*Bu gerçek bizi uyarıyor. Gerçeğin uyarısına dikkat etmek zorundayız. Aşının etkisini hep birlikte gördük. Kasım’da yoğun bakıma yatan hastaların yüzde 69’unu 65 yaş üstü oluştururken bugün bu oran düştü.

*En çok aşılama yapan ülkeler arasındayız. Yakın zamanda hem tedarik yoluyla aşı çeşitliliğini sağlayarak hem de yerli aşıyla toplum bağışıklığını gerçekleştireceğiz.

“18 MİLYON DOZDAN FAZLA AŞI YAPILDI”

*Şu ana kadar 18 milyon dozdan fazla aşı yapılmıştır. 2. doz aşısını olanlar 7,5 milyonu bulmuştur. Türkiye, dünyada en çok aşı yapan 6. ülkedir. Şartlar bizi zorla toparlanmaya davet ediyor.

*Günlük vaka sayısı 50 bine çıkmışken, başkasının uyarısına ihtiyaç duyulmamalıdır. Aşı programı ilerlerken mücadelenin süresini kısaltalım. Bu iş bitene kadar bir gün bile yalnız kalmayacaksınız. Bizi bir gün bile kararsız ve yılgın görmeyeceksiniz.

“65 YAŞ ÜSTÜ YÜZDE 100 AŞILANMADI”

*Birkaç tabloyu özellikle vermek istiyorum. Burada 65 yaş üstünü görüyoruz. Sağlık çalışanlarının aşı sonrasını özellikle toplam vaka sayısı içindeki oranını görmüş oluyoruz. 65 yaş üstü vatandaşlarımızın 1 Ocak itibariyle toplam vaka içindeki oranı 17.7, şimdi ise yüzde 8.2, yani aşılama sonrası neredeyse toplam vaka sayısı içinde yarı yarıya düşmüş durumda.

*Bu dönemde aşılanan kişi sayısı ise 65 yaş üstü yüzde 76.4, yani 100 aşılanamadı. Halen yüzde 23.6 oranında 65 yaş üstü vatandaşımız aşısı tanımlandığı halde yaptırmış değil.

*Sağlık çalışanlarına baktığımızda toplam vaka içindeki payı Ocak başında yüzde 5.3, aşılama oranı yüzde 86. Yüzde 86 oranıyla birlikte toplam vaka içindeki payı 1 Ocakta yüzde 5.3 iken şu an 1.37’ye kadar indi.

TAM KAPANMA OLACAK MI?

*Bugün Bilim Kurulu özellikle yarından itibaren Ramazan’ın başlamasıyla birlikte ‘ne gibi tedbirler alınabilir, önerilerimiz neler olabilir’ diye genel kapsayıcı bir şekilde hazırlık yaptı.

*Yarın sayın Cumhurbaşkanımızın başkanlığında kabine toplantısı var. Bu kapsayıcı alternatif önerileri sunmuş olacağız. O çerçevede sayın Cumhurbaşkanımız alınan kararları uygun gördükleri halde açıklarlar.

*Sayın Cumhurbaşkanımız ifade etti; Ramazan’da dinlenerek tedbirlere uymayı söylemişti. Bilim Kurulumuz da bu yaklaşımda bulundu. Ben de yarın Kabine de bunları dile getirmiş olacağım. Sizlerin söylediği farklı olabilir ama toplumun psikolojik ekonomik yapısı da var. Bunların hepsi gözetilerek karar alınmış olur.

YAKIN TEMAS UYARISI

*Yakın temasla, mutantın varyantın yüzde 85’e çıktığı bu dönemde, yeni bir pik dönemi yaşıyoruz, o nedenle yakın temasın son derece önemli olduğunu, o yüzden vatandaşlarımızın son derece dikkat etmesi gerektiğini önemle rica ediyorum.

RUS TURİSTLERLE İLGİLİ AÇIKLAMA

*Rusya’da mevkidaşımla 2 defa görüşmüştüm. Yakın zamanda heyet göndereceklerini; bazı bölgelerde, Muğla, İzmir, Aydın gibi bölgelerde aldığımız tedbirleri görme noktasında incelemeler yapacaklarını belirttiler.

*O yüzden değerlendirmenin daha rahat yapılacağını söyleyebilirim. Sertifikasyon ve aldığımız tedbirleri gördükleri takdirde daha farklı karar alacaklarını söyleyebilirim.

YOĞUN BAKIM DOLULUK ORANLARI EN ÇOK OLAN İLLER

*Şu an Türkiye’de üçüncü, İstanbul’da ise dördüncü piki yaşıyoruz.

*Vaka sayısının daha yoğun olduğunu, aynı oranda hasta sayımızın daha artmadığını rakamlarda görüyorsunuz. Sağlık altyapımızda ciddi sorunların olmadığını söyleyebilirim.

*Yatak doluluk oranında yüzde 56.3. Servis yatağında bir sorun yok. Erişkin yoğun bakımda doluluk oranı yüzde 71.3. Yani yüzde 30’a yakın kapasitemizin olduğunu bu da 10 bin hasta anlamına geliyor.

*Bazı illerimizde yer yer sorunlar yaşadığımız oluyor mu, oluyor. Yüzde 80’in üzerinde olan iller Sinop, İzmir, Çanakkale, Bartın, Edirne ve Rize’de.

*Bu illerimizde yoğun bakım doluluk oranı yüzde 80’in üzerinde. Erişkin yoğun bakım anlamında yüzde 71.3.

AŞI AÇIKLAMASI

*DSÖ’nün 2 hafta önce bir toplantısı olmuştu. O toplantıda özellikle benim bütün dünyaya ifade ettiğim şu oldu; aşıyla ilgili ciddi mülkiyet haklarının çözülmesi gerektiğini ifade ettim. Bunu bir şekilde DSÖ çözmek istiyorsa formül geliştirebilir. Üretimin yapılabileceği her ülkede fikri mülkiyet haklarının çözülmesiyle daha kolay erişimin sağlanabileceğini ifade ettim.

*Bu konuyla ilgili gayret içerisinde olacaklarını ifade ettiler. benim yaklaşımım çok net, fikri mülkiyet haklarına DSÖ’nün çözüm getirerek üretme becerisi olan, potansiyeli olan bütün ülkelerde bunun önünün açılması gerektiği kanaatindeyim.

RUS AŞISI DA GELECEK

*Aslında erişebileceğimizi düşündüğümüz 3 aşı söz konusuydu. Birincisi Rusya’dan Sputnik aşısı, ikincisi BionTech ve üçüncüsü Çin’de üretilen kullandığımız aşıydı.

*Hem BionTech ve Sinovac’ın Türkiye’de Faz 3 çalışması yapıldı. Sputnik aşısı Türkiye’de yapılamadı kronojksit yüzünden. Rusya ile görüşmelerimiz devam ediyor.

*Hem Türkiye’de üretimi hem de erken dönemde verebilecekleri aşı miktarıyla ilgili Rus mevkidaşımla konuşmam oldu. Yakın zamanda az miktarda Sputnik aşısının Türkiye’ye gelebileceğini söyleyebilirim.

“ÇİNLE 100 MİLYON DOZLUK ANLAŞMA YAPTIK”

*Bugüne kadar 26 milyon Sinovac aşısı geldi. Toplamda 100 milyonluk bir anlaşma yaptık Çin ile.

*Önümüzdeki 2-3 hafta içerisinde yeni aşıların gelebileceğini düşünüyorum. Bugüne kadar 4,5 milyon doz BionTech aşı geldi. Biz opsiyonel olarak 30 milyona gelecek şekilde anlaşma yapmıştık.

“HAZİRAN AYI İÇİN 30 MİLYON DOZ”

*Uğur Hoca, Türkiye’ye aşı gönderme konusunda büyük gayret sarf ediyor. ‘Haziran ayı için 30 milyon doz aşıyı şimdiden söz verebilirsin’ dediler. Hem Mayıs sonu, hem Haziran’da bunu daha arttıralım diye görüşüyoruz.

*10 gün içinde de rakamın ne kadar fazla olabileceğini netleştirmiş olacağız. Bizim Haziran sonuna kadar elimizde yoğun bir aşının olacağını söyleyebilirim. 40 yaş üstünü aşılayabileceğimizi ama bunun 30-35 yaşıyla ilgili bu son 30 milyon rakamıyla bunu söyleyebileceğimi ifade ediyorum.

YERLİ AŞIDA SON DURUM

*Yerli aşıda Faz 2 çalışması bitti. 2-3 hafta içerisinde Faz 3 çalışmasına geçilebilir. Eylül ayında Faz 3’ü bitecek olan ve ilk aşımız diğer aşılarında Kasım gibi biteceğini, başarırsa üretime geçileceğini söylemek istiyorum.

*Sağlık çalışanlarının yüzde 86’sı aşılandı. Yüzde 14’ü tanımlandı, gidip aşısını yaptırabilir. 65 yaş üstü tanımlandığı halde yüzde 76. 4, yani 23.6’ı tanımlandığı halde aşısını yaptırmış durumda değil. Bunun başka çözümü yok.

*İlaçla ilgili somut bir gelişme dünyada yok ama aşıyla ilgili somut gelişmeler olduğu görülüyor. O yüzden vatandaşlarımız aşı sırası geldiğinde geciktirmeden aşılarını yaptırmalıdır.

*Toplam vakalar içerinde ne kadar etkisinin olduğunu göstermeye çalıştım. Vefatlarla ilgili de sayıların yüksek olmadığını ama sonuçta aşıladığınız grup 60 yaş üstü, ek hastalığı çok olan kişiler. Aşıyı değerlendirme noktasında Bilim Kurulu dosyaları inceliyor. Etkisini önümüzdeki haftalarda açıklanmış olur.

2 MİLYON GRİP AŞISI YAPILDI

Grip çok gündem oldu. Bir dönem neredeyse 84 milyon vatandaşımızın grip aşısı yaptırması önerildi ve böyle bir kampanya söz konusu oldu. Bizim toplumumuzda bizim kadar maske kullanılmadığı, o yüzden infülenzanın maske kullanımı olduğu için çok düşük olacağını ve vatandaşımızı tedirgin etmeyin demiştim.

*Şu an biz halen infülenzayı görmedik ve 2 milyon 560 bin grip aşısı tedarik etmiştik. Bu aşının 2 milyonu yapıldı. Sağlık çalışanlarımızı yaptırdığı grip aşısı 260 bin oldu. İnfülenza daha çok çocuklarda görülür. Ama bu yıl çocuk polikliniklerinin ne kadar az olduğunu doktorlarımız görmektedir.

ÖĞRETMENLERİN AŞILANMASI

*Köy okulları, ve ilkokullar açık olduğu için öğretmenlerin aşılanmasına oradan başladık. 2-3 hafta içerisinde ilkokul öğretmenlerimizin aşılanmasını istiyoruz. 8. ve 12. sınıfların sınav günleri belli olduğu için fırsat eşitliğini sağlamak açısından eğitimin devam etmesi konusunda genel bir değişmez yaklaşım söz konusu. O sınıflarla ilgili öğretmenlerimizin tanımlayıp, ilkokullar dışında aşılamasını yapmak istiyoruz.

VAKALARIN ARTMASINDA KİM SORUMLU?

*Sorumlu hepimiziz. Bilim Kurulu salgının başından bu yana anlata geldi. Bu dönemde yakın temasla virüsün daha hızlı yayıldığını biliyoruz. Hepimizin üzerine düşeni yaparak bu kazanımları kaybetmeme içerisinde olmalıyız.

AŞI PASAPORTU

*Faz 3 çalışması haftaya yayınlanmak üzere gönderilmiş olacak. DSÖ de tanımlandı ama yayımı söz konusu olursa devamında bir sorun olmayacaktır.

*Önümüzdeki dönemde aşı pasaportunda Sinovac aşısı olmayacağını düşünmeyin. Çin hükümetinin müracaatı ve yayında söz konusu olduğu için bu sorun olmayacak.