Adli ve idari yargı alanında yürütülen bilirkişilik faaliyetine ilişkin bilirkişi ücretlerinin belirlendiği "2019 Yılı Bilirkişilik Asgari Ücret Tarifesi" Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. 

Buna göre, bilirkişilere icra ve iflas daireleri ile satış memurluklarında, sulh hukuk ve tüketici mahkemelerinde, icra hukuk ve icra mahkemelerinde görülen iş ve davalar ile cumhuriyet başsavcılıklarında yürütülen soruşturmalar için 220'şer lira ödenecek. Bilirkişiler, sulh ceza hakimliklerinde görülen işler kapsamında da 220 lira alacak. 

Asliye hukuk, asliye ceza, idare ve vergi mahkemelerindeki davalar ile buralarda görülen işlerle ilgili 365'er lira alacak bilirkişilere, aile, iş ve kadastro mahkemelerindeki iş ve davalar için de 290 lira ücret verilecek. 

Bilirkişilere, ağır ceza mahkemelerinde görülen dava ve işler için 440 lira ödeme yapılacak. 

Kamuoyunda "istinaf" olarak bilinen bölge adliye mahkemelerinde görülen dava ve işlere ilişkin 465 lira ücret verilecek olan bilirkişilere, Yargıtay ile Danıştay'da ilk derece mahkemesi sıfatıyla görülen davalar ve işler için 580 lira ödeme yapılacak. 

ÜCRET ARTIRIMI VE İNDİRİMİ YAPILABİLECEK 

Görevlendirmeyi yapan merci, hayatın olağan akışına ve anayasal hak arama özgürlüğüne uygun olarak bilirkişinin vasfı veya ilgili uzmanlık alanında bilirkişi teminde yaşanan güçlüğü, uyuşmazlığın niteliğini, dosya ve eklerinin kapsamını, görevlendirme yapılan yere gidilmesi için gereken süreyi, inceleme ve keşif için geçirilen süreyi dikkate alarak ödenecek ücreti artırabilecek.

Öte yandan, görevlendirmeyi yapan merciler, işin mahiyetinin gerektirmesi halinde tarifede yazılı bilirkişi ücretlerini indirebilecek.

Ayrı bir inceleme ve araştırmayı gerektirmeyen seri dosyalarda işin mahiyetine göre tarifede yazılı bilirkişi ücretlerinden görevlendirmeyi yapan merci tarafından uygun görülecek miktarda indirim yapılabilecek.

EK RAPOR İÇİN BİLİRKİŞİ ÜCRETİ

Görevlendirme kararında belirlenen sorular dışında ayrıca bilgi talep edilmesi halinde talebin içeriğine göre bilirkişiye, merci tarafından takdir edilecek miktarda ek ücret ödenebilecek.

Bilirkişi raporundaki eksiklik veya belirsizliğin giderilmesi ya da açıklığa kavuşturulmasını sağlamak için ek rapor istenmesi halinde ayrıca bir ücret ödenmeyecek.

Görevlendirme kararında bilirkişiden cevaplaması istenilen soruların bir veya birkaçının bilirkişi tarafından cevaplanmaması nedeniyle ek rapor istenmesi halinde de ayrıca bir ücret ödemesi yapılmayacak.

Bilirkişinin ulaşım ve konaklama giderleri ile raporun hazırlanması için yapılması gereken harcamalar dikkate alınarak bilirkişinin talebi ve görevlendirmeyi yapan mercinin uygun görmesi halinde, ileride ödenecek tutardan mahsup edilmek kaydıyla avans ödemesi yapılabilecek.

Yapılan görevlendirmeye aykırı olarak rapor düzenlenmesi halinde, görevlendirme yapan merci tarafından ücret veya gider adı altında ödeme yapılmamasına veya aykırılığın niteliğine göre takdir edilen ücret ve giderlerde indirim yapılmasına karar verilebilecek.

Bilirkişinin, görevlendirmenin mahiyetine uygun inceleme, ulaşım, konaklama, yemek ve diğer mutat giderleri belgesi karşılığında ayrıca ödenecek. Ödemeler, rayiç bedeller dikkate alınarak yapılacak ve ibraz edilen belgeler dosyasında saklanacak.

Ücretler, vergi kesintisi yapıldıktan sonra bilirkişilere ödenecek.

BİLİRKİŞİ OLMA ŞARTLARI NELER?

1- Bilirkişilik faaliyetinde bulunacak gerçek kişilerde aşağıdaki şartlar aranır:
a) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıldan fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar ile zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık, gerçeğe aykırı bilirkişilik veya tercümanlık yapma, yalan tanıklık ve yalan yere yemin suçlarından mahkûm olmamak.
b) Terör örgütleriyle iltisaklı veya irtibatlı olmamak.
c) Daha önce kendi isteği dışında sicilden ve listeden çıkarılmamış veya bilirkişilik yapmaktan yasaklanmamış olmak.
ç) Disiplin yönünden meslekten veya memuriyetten çıkarılmamış ya da sanat icrasından veya mesleki faaliyetten geçici ya da sürekli olarak yasaklanmamış olmak.
d) Bilirkişilik temel eğitimini tamamlamak.
e) Bilirkişilik yapacağı uzmanlık alanında en az beş yıl fiilen çalışmış olmak.
f) Meslek mensubu olarak görev yapabilmek için ilgili mevzuat gereği aranan şartları haiz olmak ve mesleğini yapabilmek için gerekli olan uzmanlık alanını gösteren diploma, meslekî yeterlilik belgesi, uzmanlık belgesi, ustalık belgesi veya benzeri belgeye sahip olmak.

g) Daire Başkanlığının temel ve alt uzmanlık alanlarına göre belirlediği EK-2 de yer alan nitelikleri taşımak.
2- Hukuk öğrenimi görmüş kişiler EK-1 de yer alan temel ve alt uzmanlık alanlarında, birinci maddede aranan şartları taşımak ve temel ve alt uzmanlık alanlarına göre EK-2 de yer alan niteliklere sahip olmak kaydıyla, bilirkişilik sicili ve bilirkişi listelerine kayıt için başvuruda bulunabilirler.
3- 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre yetkilendirilen gayrimenkul değerleme uzmanları bakımından, sadece kamulaştırma alt uzmanlık alanında görev yapmak şartıyla, bilirkişiliğe kabul için aranan temel eğitim alma ve fiilen beş yıl görev yapma şartları aranmaz. Gayrimenkul değerleme uzmanlarının diğer uzmanlık alanlarında bilirkişiliğe başvuruda bulunmaları halinde temel eğitim alma ve fiilen beş yıl görev yapma şartları aranır.
4- Taşınmaz geliştirme konusunda yüksek lisans veya doktora yapmış uzmanlar bakımından, sadece kamulaştırma alt uzmanlık alanında görev yapmak şartıyla, bilirkişiliğe kabul için aranan temel eğitimi almak kaydıyla, fiilen beş yıl görev yapma şartı aranmaz. Taşınmaz geliştirme konusunda yüksek lisans veya doktora yapmış uzmanların diğer uzmanlık alanlarında bilirkişiliğe başvuruda bulunmaları halinde temel eğitim alma ve fiilen beş yıl görev yapma şartları aranır.

5- Yaptığı başvurusu, meslekî olarak (fiili çalışma süresi, uzmanlık alanlarına göre aranan nitelikler vb.) yeterli nitelikte bulunmadığı gerekçesiyle reddedilenler, bir yıl geçmedikçe yeniden bilirkişilik yapmak için başvuruda bulunamazlar.
6- Meslek öncesi eğitim ve stajda geçen süreler fiili çalışmadan sayılmaz.