BirGün’le ilgisi bulunmayan bir erişim engeli başvurusuna haber de eklendi ve sulh ceza hâkimliği, alakasız olduğu halde BirGün hakkında da erişim engeli kararı verdi. Talep eden avukat, BirGün’ün haberinin başvurularına sehven eklendiğini iddia etti.

Birgün'den Uğur Koç'un haberine göre Sulh ceza hâkimliklerine verilen erişim engeli yetkisi, uzun zamandır tartışma konusu. Özellikle basın meslek örgütleri ve bilişim hukuku uzmanlarınca eleştirilen erişim engeli kararları, medya organları ile gazeteciler üzerinde bir baskı unsuruna dönüşmüş durumda.

Yüzlerce haber hakkında yapılan başvurular dahi, karar için yasal süre sınırı 24 saat olduğu için, başvurunun yapıldığı günde karara bağlanabiliyor.

Karar almadaki bu hız ve karar metinlerinin birbirilerine benzerliği, haberler hakkında yeterli inceleme yapılmadan hüküm kurulduğu izlenimi veriyor.

BirGün’ün muhatap olduğu son erişim engeli kararlarından biri de, söz konusu başvurularda yeterli incelemelerin yapılmadığını göstermesi bakımından önemli bir örnek oluşturdu.

Birgün'ün 'Martı’ adlı elektrikli scooter firmasının CEO’su Oğuz Alper Öktem hakkındaki haberi, haberle ve haberdeki kişilerle ilgisi olmayan bir erişim engeli başvurusunda –iddiaya göre- sehven araya karıştı. Hâkimlik ise talebi aynen yerine getirerek, BirGün’ün haberi hakkında da erişim engeli kararı verdi.

Ancak bu kararın öncesinde yaşananlar da en az karar kadar ilginç.

ERİŞİM ENGELİ KARARI VERİLEN HABER

İlgili erişim engeli kararına, BirGün’ün 9 Haziran 2021 tarihli “AKP’li vekilin kızı ile Martı’nın CEO’su evlendi, nikâh öncesinde Erdoğan ziyaret edildi” başlıklı haber muhatap oldu.

Haberde TBMM Başkanvekili ve AK Parti Milletvekili Süreyya Sadi Bilgiç’in kızı İrem Bilgiç’in ‘Martı’ adlı elektrikli scooter kiralama şirketinin CEO’su Öktem ile evlendiği, çiftin nikâh öncesinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı ziyaret ettiği, ziyaretin Bilgiç’in kişisel Twitter hesabından paylaşıldığı aktarılıyordu.

AK Parti’li vekilin kızı ile Martı’nın CEO’su evlendi, nikah öncesinde Erdoğan ziyaret edildi

HABERİ KALDIRMA ‘RİCASI’

Bu haberin ardından geçen ay, Karataş&Partners Hukuk Bürosu üzerinden BirGün’e ulaşıldı.

Martı’nın siyasi herhangi bir haberle gündeme gelmek istemediği, haber nedeniyle Martı araçlarına zarar verildiği ileri sürülerek, haberin yayından kaldırılması yönünde ‘rica’da bulunuldu.

Ardından büronun iki stajyer avukatı, gazetemize gelerek, iki yönetici ile görüştü. BirGün’ün yöneticileri, tanışma maksatlı olduğu belirtilen görüşmede, haberin gazetecilik etiği ve hukuki bakımdan hiçbir sorun barındırmadığını vurguladı.

Haber kaldırma yönündeki hukuki olmayan herhangi bir girişimin asla kabul edilmeyeceği de Karataş&Partners Hukuk Bürosu’nun avukatlarına iletildi.

İLGİSİZ BAŞVURUDA KARAR ÇIKTI

Ne var ki daha sonra Avukat Atakan Karataş tarafından, müvekkilleri S.A.A.K. ile C.K. hakkındaki çeşitli haberlere ilişkin erişim engeli başvurusu yapıldı.

BirGün’ün “AKP’li vekilin kızı ile Martı’nın CEO’su evlendi, nikâh öncesinde Erdoğan ziyaret edildi” başlıklı haberi de kişiler ve konu bakımından ilgisiz olan bu başvuruya eklendi.

14 Aralık’ta yapılan başvuruya ilişkin 15 Aralık’ta verilen kararda, başvuruya konu olan 10 haberin tamamına erişim engeli getirildi. BirGün’ün söz konusu haberi de bunların içerisinde yer aldı.

‘SEHVEN EKLENDİ’

Karar üzerine Karataş&Partners Hukuk Bürosu tarafından BirGün’e mail atılarak, ilgili haberin kaldırılması talep edildi.

Talep mailinde başvurularının ve kararın içeriğine dair herhangi bir bilgi verilmedi. Hatta diğer linklerin ve başvurucunun adının sansürlendiği, telefondan alınmış bir ekran görüntüsünün iletilmesi ile yetinildi.

Haberimiz hakkında, ilgisi bulunmayan başvurusuyla erişim engeli kararı aldırmasının ardından ulaştığımız Avukat Atakan Karataş, talep dilekçelerine BirGün’ün haberinin sehven eklendiğini iddia etti.

Bu durumun nedenine dair açıklama yapan Avukat Karataş, daha önce Martı şirketinin talebi üzerine söz konusu haberle ilgilendiklerini, ancak hukuki bakımdan işlem gerektirmediği sonucuna vardıklarını, bu nedenle Martı şirketi ile vekâlet ilişkisi kurmadıklarını söyledi.

Karataş, BirGün’ün haberiyle daha önce ilgilendikleri için sistemlerinde kayıtlı olduğunu, kayıtlardaki karışıklık nedeniyle haberin sehven başvuruya konulduğunu, yaptıkları hatanın da mahkeme tarafından da fark edilmeyerek ilgili kararın verildiğini ileri sürdü.

Avukat Atakan Karataş, BirGün’ün girişimi ardından Çatalca Sulh Ceza Hâkimliği’ne karar düzeltme başvurusunda bulunacağını kaydetti. Gazetemiz avukatları da karar hakkında itirazda bulunacak.

TÜRKİYE’DE ERİŞİM ENGELİ: KOPYALA-YAPIŞTIR KARARLAR

Türkiye’de erişim engelleme talep ve kararı, çeşitli kanun, yönetmelik ve düzenlemelerle yargı organları (mahkemeler, sulh ceza hâkimlikleri ve savcılıklar) ile birlikte çok sayıda idari kuruma da verilmiş durumda. Erişim engelleme kararları ağırlıklı olarak 5651 sayılı Kanun’un 8, 8/A, 9 ve 9/A maddeleri kapsamında sulh ceza hâkimlikleri tarafından veriliyor.

İfade Özgürlüğü Derneği tarafından hazırlanan EngelliWeb 2020 Raporu'na göre geçen yıl 58 bin 809 alan adı, 5 bin 645 haber adresi erişime engellendi.

Rapora göre 2020’de 468 farklı hâkimlik tarafından verilen 5.136 farklı kararla erişimi engellenmiş 22 bin 554 haber ve kaldırılan, çıkartılan veya silinen 15 bin 832 haber tespit edilmişti.

Alınan çoğu karar ise birbirine benzerliği ile dikkat çekiyor.

Örneğin BirGün’ün haberlerinin de yer aldığı bir erişim engeli kararı tam 402 haberi içeriyor. Bu 402 haber hakkında yapılan başvuru aynı gün karara bağlandı. 402 haberin tamamının aynı gün içinde incelenip nitelikleri hakkında kanaate varılarak karar verilmesi hayatın olağan akışına uygun bir durum oluşturmuyor.

Konunun uzmanları, kararların çoğunlukla ‘kopyala-yapıştır’ biçiminde olduğunu, sulh ceza hâkimliklerinin neredeyse her talebi kabul ettiğini belirtiyor.

Kızımız İrem’i ve damadımız Alper’i nikah törenleri öncesinde kabul ederek hayır dualarını ileten Sayın Cumhurbaşkanımız @RTErdogan beyefendiye nazik kabulleri için ailece şükranlarımızı arz ederiz. pic.twitter.com/5OGMMunzdz

— Süreyya Sadi Bilgiç (@sdbilgic32) June 8, 2021