Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “İstanbul’un her yerinden görünecek” talimatıyla yaptırdığı ve AKP tarafından her fırsatta övünülen Çamlıca Camisi için İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) caminin yapımından bugüne kadar harcadığı tutar ortaya çıktı.

İBB cami için aydınlatmadan temizliğe, güvenlikten bakım ve onarıma kadar toplam 290 milyon 601 bin 510 dolar harcadı. Bugünkü kurla hesaplandığında cami işleri için 2 milyar 522 milyon 421 bin 106 lirayı buluyor. Sadece cami mimari aydınlatma işinin 6 milyon 640 bin 617 dolar tuttuğu belirlenirken, caminin inşaat maliyeti ise 66.5 milyon dolar olarak hesaplanıyor. 

Doğal sit alanı olan Çamlıca Tepesi’ne Çamlıca Camisi’nin yapılacağı ilk olarak 2012 yılında dönemin başbakanı Erdoğan tarafından “Çamlıca’daki bu dev cami, İstanbul’un her yerinden görülecek” sözleriyle açıklanmıştı. 6 Ağustos 2013 tarihinde temelleri atılan cami, 2016’da ibadete açıldı. 

Camiye giden cadde boyunca 50 metre arayla 3 cami yer alıyor. Camiye giden yollar üzerinde yer alan taşınmazlar için de Bakanlar Kurulu, 4 Ocak 2016 tarihinde acele kamulaştırılması kararı aldı. Ayrıca cami inşaatı sürerken 2014 yılının kasım ayında İBB Meclisi’ne gelen teklifle “camiye rahat ulaşım sağlanması için özel tünel” projesi oyçokluğuyla kabul edildi. CHP’liler projeye tepki göstermişti.

Tünel projesinin ardından camiye özel metro projesi de 2017 yılında duyurulmuştu. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca sunulan proje tanıtım dosyasında metronun amacı, “turizm ve ibadet amaçlı ulaşımın sağlanması” şeklinde özetlenmişti. Resmi Gazete’de geçen yıl yayımlanan Cumhurbaşkanlığı kararı ile Çamlıca Camisi’ne giden raylı sistem hattının yapımı İBB’den alınarak Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na verilmişti. 

İŞTE O TABLO

İBB yetkililerinden edinilen bilgiye göre belediye, Çamlıca Camisi’nin yapımından bugüne dek cami için yaptıkları iş ve işlemleri inceledi. Bu kapsamda hazırlanan raporda belediyenin hangi biriminin hangi işe ne kadar harcadığı kalem kalem sıralandı. Harcama tablosu şöyle:

- Raylı Sistem Daire Başkanlığı - Altunizade - Çamlıca Raylı Sistem Hattının Uygulamaya Esas Kesin Proje Hizmetleri İşi : 721 bin 617 lira - 247 bin 129 dolar.

- Fen İşleri Daire Başkanlığı - “İstanbul Geneli Yol, Tünel ve Köprülü Kavşak Tamamlama İnşaatı” işi kapsamında Çamlıca Tepesi’nde yapılacak imalatlar: 64 milyon 51 bin 431 lira - 11 milyon 797 bin 803 dolar.

- Yol Bakım ve Altyapı Koordinasyon Daire Başkanlığı - Çamlıca Camisi çevresi yapılan işler - 11 milyon 105 bin 444 lira - 2 milyon 154 bin 13 dolar.

- Enerji Yönetimi ve Aydınlatma Müdürlüğü - Çamlıca Tepesi cami mimari aydınlatma işi - 23 milyon 303 bin 920 lira - 6 milyon 640 bin 617 dolar.

- Enerji Yönetimi ve Aydınlatma Müdürlüğü - Genel aydınlatma ve enerji tesislerinin bakım, onarım ve işletilmesi işi - 3 milyon 766 bin 964 lira - 667 bin 910 dolar.

-  Yeşil Alan ve Tesisler Yapım Müdürlüğü - Çamlıca cami yakın çevresi 1. etap düzenleme işi - 89 milyon 727 bin 335 lira - 18 milyon 682 bin 33 dolar.

- Yeşil Alan ve Tesisler Yapım Müdürlüğü - Çamlıca Camii yakın çevresi 2. etap düzenleme işi - 81 milyon 893 bin 229 lira - 14 milyon 882 bin 738 dolar.

- Etüd ve Projeler Daire Başkanlığı - Çamlıca Sosyal Tesisleri ve Yakın Çevresi 1. 2. ve 3. Etap Rekreasyon Projesi - 1 milyon 507 bin 933 lira - 348 bin 89 dolar

- Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı - Metrekare bazında temizlik hizmeti 2018 - 8 milyon 235 bin 628 lira - 1 milyon 509 bin 141 dolar.

-  Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı - Metrekare bazında temizlik hizmeti 2019 - 35 milyon 843 bin 218 lira - 6 milyon 88 bin 927 dolar.

- Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı - Güvenlik hizmeti 2018 - 117 bin 341 lira - 22 bin 179 dolar.

- Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı - Güvenlik hizmeti 2019 - 3 milyon 304 bin 67 lira - 573 bin 661 dolar.

- Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı - Güvenlik hizmeti 2020 - 3 milyon 936 bin 521 lira - 560 bin 747 dolar.

-  Kültür Varlıkları Projeler Müdürlüğü - Çamlıca Camisi’nin temizlik hizmetleri - 1 milyon 350 bin 502 lira - 193 bin 985 dolar.

- İBB ve ait Beyoğlu ilçesi 2 parseldeki arazi ile TRT’nin mülkiyetindeki Çamlıca Cami alanında kalan arazinin takası - 353 milyon 962 bin 388 lira - 65 milyon 783 bin 706 dolar.

- Emlak Müdürlüğü Kamulaştırma Müdürlüğü Mesken Müdürlüğü - 644 milyon 668 bin 985 lira - 160 milyon 448 bin 825 dolar. 

Farklı farklı zamanlarda yapılan harcamaların toplam tutarı 1 milyar 327 milyon 496 bin 530 lira.

Harcamaların yapıldığı dönemdeki kurlardan dolar cinsinden incelendiğinde ise toplam tutar 290 milyon 601 bin 518 doları buluyor.

Bugünkü kurdan hesaplandığında ise caminin İBB’ye maliyeti 2 milyar 522 milyon 421 bin 106 lirayı buluyor. 

Hazal Ocak/Cumhuriyet