Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’na (SBB) göre Türkiye’nin cari açık riski devam edecek. Uluslararası turizmin durma noktasına gelmesinin cari açık bakımından önemli bir engel oluşturduğuna dikkat çeken SBB, “Covid-19’un piyasalar üzerindeki etkileri, Avro bölgesindeki ekonomik aktivitenin yönü, petrol fiyatları ve uluslararası turizm önümüzdeki dönemde cari işlemler dengesinin seyrini belirleyecektir” değerlendirmesini yaptı.

“Ekonomik Gelişmeler 2020 Yılı 1. Çeyrek Raporu’nu” yayımlayan Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, mart ayında cari işlemler açığının bir önceki yıla göre 4 milyar 803 milyon dolar artarak 4 milyar 923 milyon dolara yükseldiğine dikkat çekildi.

Mart ayı cari işlemler açığının ağırlıklı olarak dış ticaret açığındaki artıştan ve seyahat gelirlerindeki gerilemeden kaynaklandığına işaret edilen raporda, seyahat gelirlerinin 656 milyon dolar olarak gerçekleştiği belirtildi.

Raporda, geçen yıl martta 738 milyon dolar olan dış ticaret açığının, bu yılın aynı ayında 4 milyar 289 milyon dolar seviyesinde gerçekleştiği vurgulandı.

TURİST SAYISI GERİLEDİ

Raporda cari işlemler açığındaki artışın bir diğer önemli sebebi olan seyahat gelirlerinin mart itibarıyla kendini göstermeye başladığına işaret edilen raporda, 2020 OcakMart döneminde gelen turist sayısının bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 15.1 azaldığı, mart ayında seyahat gelirlerindeki düşüşün yüzde 53.3 olduğu belirtildi.

Raporda, yıllıklandırılmış seyahat gelirleri artış hızının ise 15.7’ye gerilediği, seyahat gelirlerinin 30 milyar dolar seviyesinin altına düştüğü kaydedildi.

Bu yıl cari işlemler dengesinin seyrini küresel piyasalardaki eğilimlerin seyri ile temel olarak Covid-19 salgını kapsamında yaşanan gelişmelerin etkileyeceğine dikkat çekilen raporda, şöyle denildi: “Özellikle ticaret ortaklarımızda salgının ekonomiyi durma noktasına getirmesinin, ihracatımız üzerinde aşağı yönlü etki yaratma riski devam etmektedir.

Uluslararası turizmin durma noktasına gelmesi cari işlemler açığımız bakımından önemli bir diğer engeli oluşturmaktadır. Küresel ekonomideki talep düşüşü sonrasında azalan petrol fiyatları cari işlemler dengesi bakımından olumlu etkisini sürdürmektedir.

Mart ayı enerji ithalatı 2018 sonrası ilk kez 3 milyar doların altına inmiştir. Covid-19’un piyasalar üzerindeki etkileri, Avro bölgesindeki ekonomik aktivitenin yönü, petrol fiyatları ve uluslararası turizm önümüzdeki dönemde cari işlemler dengesinin seyrini belirleyecektir.”

İşletme kredilerine olan talep incelendiğinde, 2020 yılının birinci çeyreğinde işletmelere kullandırılan tüm kredi türlerine olan talepte artış yaşandığına işaret edilen raporda, yılın ikinci çeyreğine ilişkin beklentilerin de tüm işletme kredisi türlerinde talebin artmaya devam edeceği yönünde olduğu belirtildi.

GENÇ İŞSİZLİK ARTIYOR

Raporda işsizlik oranının, 2020 Mart döneminde yüzde 13.2 olarak gerçekleştiği, aynı dönemde; genç işsizliğinin yüzde 24.6, istihdam oranının ise yüzde 42 olduğu belirtildi.

İşgücüne katılım oranının 2020 Mart döneminde yüzde 48.4 olarak kaydedildiği, kadınların işgücüne katılım oranının yüzde 30.1, erkeklerin katılım oranının ise yüzde 67.1 olduğu vurgulanan raporda kayıt dışı istihdam oranının yüzde 29 seviyesinde olduğu bildirildi.

Mustafa Çakır/Cumhuriyet