Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, 2018 yılına dair Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan imzalı bir faaliyet raporu yayınladı.

Önceki yıllarda Başbakanlık tarafından hazırlanan rapor, 24 Haziran 2018’de Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçilmesiyle Cumhurbaşkanlığı tarafından kaleme alındı. Bu nedenle rapor, başkanlık sisteminin ilk altı aylık dönemini de kapsıyor.

VAKIF VE DERNEKLERİN İSİMLERİ VERİLMEDİ

Deutsche Welle Türkçe'den Tunca Öğreten /S. Recep Oktay'ın aktardığı rapora göre 2018 yılında dernek, vakıf ve birliklere yardım amacıyla 818 milyon lira cari transfer gerçekleşti. Devletin kasasından maddi yardım alan vakıf ve derneklerin isimleri ya da faaliyet alanlarına dair detay ise verilmedi.

Daha önce de İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) AKP’li yönetiminin Erdoğan ve ailesine yakın vakıf ve derneklere yüksek meblağda yardım yaptığı ortaya çıkmıştı. İBB'nin CHP'li meclisi üyelerinden elde edilen bir rapora göre belediye 2018 ve önceki dönemlerde söz konusu vakıf ve derneklere 847 milyon liradan fazla para harcadı.

MERKEZİ BORÇLAR İÇİN 73 MİLYAR 961 MİLYON LİRA FAİZ ÖDENDİ

Raporun dikkat çekici bölümlerinden biri de merkezi yönetimlerin borçları için 73 milyar 961 milyon lira faiz ödendiği. Raporda faiz giderlerinin öngörülenden fazla gerçekleştiği, bunun sebebinin dövizdeki kur artışları olduğu belirtiliyor.

Raporun faiz giderleriyle ilgili bölümünde de bütçe disiplininden sapıldığı gözlemleniyor. Faiz giderlerinin GSYH’deki (Gayri Safi Yurtiçi Hasıla) payı 2017’de yüzde 1.8 düzeyindeyken, 2018’de yüzde 2’ye çıkıyor.

HARCAMALARIN YÜKSEK ÇIKMASI SURİYELİLERE BAĞLANIYOR

Rapor, sosyal güvenlik ve sosyal yardım hizmetlerine yıl sonu itibariyle 830 milyar 809 milyon 401 lira ödendiğini ve bunun da öngörülenden daha yüksek olduğunu gözler önüne seriyor. Söz konusu bölümde genel kamu hizmetleri, savunma hizmetleri, dinlenme, kültür ve din hizmetleri, sosyal güvenlik ve sosyal yardım hizmetleri gibi kalemler bulunuyor. 

Harcamaların bu denli yüksek çıkması ile ilgili olarak raporda, "Ülkemizde meydana gelen afet ve acil durum olayları sebebiyle bu durumdan etkilenenlerin acil temel ihtiyac?larını kars?ılamak ve alt yapılarda meydana gelen hasarları gidermeye yo?nelik giderler ile u?lkemizde gec?ici koruma statu?su?nde barındırılan Suriye vatandas?larına yo?nelik giderlerin o?ngo?ru?lenden yu?ksek gerc?ekles?mesidir" şeklinde açıklanıyor.

İŞSİZLİK TAHMİNLERİN ÜZERİNDE ÇIKTI

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin uygulanmaya başladığı ilk altı aylık dönemde ekonominin tahminlerin altında büyüdüğü, işsizliğin tahminlerin üzerine çıktığı, kişi başına gelirin azaldığı, enflasyonun da yükseldiği görülüyor.  

Raporda enflasyonun da öngörüler üzerinde gerçekleştiği görülüyor. Zira OVP’de yüzde 7 olarak öngörülen enflasyon 20.3 olarak gerçekleşmiş.

2018’de görev zararlarına yönelik transferler için 55 milyar 849 milyon lira ödenek öngörülürken, yıl sonunda harcanan para 80 milyar 897 milyon liraya çıktığı da dikkatlerden kaçmıyor. Bu giderlerde harcamanın başlangıç ödeneğinden fazla olmasının temel sebepleri arasındaysa emeklilere dini bayramlar öncesinde yapılan ikramiye ödemeleri; sosyal güvenliği olmayanlara yapılan prim ödemeleri; özel bütçeli idarelerin emekli ikramiyeleri ile SGK’ya yapılan ek karşılık ödemeleri gibi başlıklar yer alıyor.