Bankaların Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesaplarında 849 milyar TL'ye ulaşan tasarruf stokunun devlete maliyeti döviz yükseldikçe artıyor. Mart ve nisan aylarında ortaya çıkan kur farkı sebebiyle KKM sahiplerine Hazine'den 16 milyar 255 milyon TL ödeme yapıldı.

Sözcü'den Mehtap Özcan Ertürk'ün haberine göre Mayıs ayı itibarıyla 14-14.50 lira seviyelerindeki yatay seyri sona eren dolar hızla yükselmeye başlayınca ortaya çıkan fatura da kabardı.

Finans uzmanlarının hesaplamalarına göre dolar 15 lira iken devlete 35 milyar lira maliyet yaratan sistemin faturası, dolar 16 liraya dayandığında 88 milyar liraya çıktı.

Yani, 1 liralık kur artışı KKM'nin kamuya maliyetinin 53 milyar lira artmasına yol açtı. Kurun 17 lira olması halinde maliyet 149 milyar liraya yükselecek

DÖVİZ ÇIKMAZI

Artış önlenemezse maliyet, dolar 17 liraya çıktığında 149 milyar liraya, 18 lira seviyesinde ise 206 milyar liraya yükselebilir.

KKM'de biriken toplam stokun kur ortalaması 13.87 lira iken, mart ve nisanda vadesi gelenlerin kur farkını alıp yeni kurla bağladıkları hesaba katılınca güncel ortalama 14.33 lira olarak hesaplanıyor.

Yüksek cari açık ve yüksek enflasyona rağmen düşük faiz politikasında ısrar eden hükümet, dövizde adeta çıkmaza girmiş durumda. Bir yandan dolar yükseldikçe Kur Korumalı Mevduat'ın maliyeti artıyor, diğer yandan doları tutmak için Merkez Bankası'nın rezervleri harcanıyor.  Üstelik KKM sahipleri, banka mevduat faizinin üzerinde bir kur farkı elde edemedikleri durumda sistemden paralarını çekme riskleri ortaya çıkabilir.

Dolarizasyon yüzde 70.5'i buldu

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) haftalık verilerine göre 13 Mayıs itibarıyla Kur Korumalı Mevduat stoku 848 milyar 870 milyon TL'ye (55.2 milyar dolar) ulaştı.

Bankalardaki yabancı para mevduatın toplam mevduata oranı yüzde 57.1 iken, KKM dahil yabancı para mevduat oranı yüzde 70.5'e ulaşmış durumda.

Yurtiçi yerleşiklere ait 214.5 milyar dolarlık döviz tevdiat hesabına, 55.2 milyar dolarlık KMM hesapları da eklenince 270 milyar dolar tutarında mevduatın döviz veya dövize endekslendiği görülüyor.

Merkez'in net rezervleri eksi 52.2 milyar dolar

13 Mayıs ile biten hafta doları 15 lirada tutmaya çalışmanın Merkez Bankası'na (TCMB) maliyeti de belli oldu. TCMB verilerine göre 13 Mayıs haftasında rezerv kaybı 5.7 milyar dolar oldu.

Brüt rezervler 101.9 milyar dolara inerken, o hafta kur 14.86 lira seviyelerinden 15.56 liraya kadar yükseldi. TCMB'nin net rezervleri ise geçen hafta 3.5 milyar düşüşle 11.5 milyar dolara geldi. Swap hariç bakıldığında ise net rezervler eksi 52.2 milyar dolar oldu. Merkez Bankası'nın 63.7 milyar dolara çıkan swap portföyünün toplam rezervlerine oranı yüzde 63'e çıktı.