Böylece Nisan’da 72,7 düzeyinde bulunan REDK bir önceki aya göre yüzde 4,0, bir önceki yilin ayni dönemine göre yüzde 12,0 düserek geçtigimiz yilin Ekim ayi düzeyine kadar gerilemis oldu. Mayis ayinda TL sepet kur karsisinda yüzde 5,20 deger kaybetmisti.

BIS’in geçtigimiz hafta yayimlamis oldugu Haziran 2019 raporunda Türkiye, Güney Afrika ile  birlikte Reel Efektif Döviz Kurunun en fazla gerileme kaydettigi iki ülke olarak karsimiza çikmakta.

Reel Efektif Döviz Kurundan hareketle özellikle bunun ihracat üzerinde bir rekabet avantaji saglayip saglamadigina bir bakmak istedim. Hatirlatmak gerekirse döviz kuru, mal ve hizmet fiyatlarina ithalat fiyatlari, TÜFE ve ihracat fiyatlari üzerinden etki etmekte.

Bununla ilgili iki farkli yaklasim oldugunu söylemek gerekiyor öncelikli olarak:

Ilki, yerli üreticilerin ihracat fiyatini yerel para cinsinden belirledikleri, digeri ise ihracat fiyatinin ithalatçi ülkenin parasi cinsinden belirlendigi yaklasim. 

Konunun teorik kismina girmeden sadece birim deger endeksi üzerinden bir degerlendirme yaptigimizda ihracat birim deger endeksinin 2018 yilinin basindan beri geriledigi görülüyor.

Bu degerlendirmeyi dis ticaret haddi üzerinden de devam ettirebiliriz.

Dis ticaret haddi ihracat birim deger endeksinin ithalat birim deger endeksine bölünmesiyle hesap ediliyor. Geçtigimiz yilin Mart ayinda 105,8 olan Türkiye’nin dis ticaret haddi, bu yilin ayni döneminde 101,0’e gerilemis durumda.

Dis ticaret haddindeki bu gerileme ise birim deger basina daha ucuza mal satip daha pahaliya mal aldigimiz anlamina geliyor.

Dr Ali Orhan Yalçınkaya, Günebakan Raporu