Emlak vergisi her 4 yılda bir takdir komisyonu kurularak belirlenen arsa metrekare birim değerleri (rayiç bedel) üzerinden hesaplanıyor. Bu yıl da 2022-2025 için söz konusu değerler belirlendi ve muhtarlıklara asıldı. Kimi ilçelerde değerler yüzde 100’ün üzerinde arttı. Eğer bir değişiklik olmazsa 4 yıl boyunca bu değerler üzerinden vergi ödenecek. Rayiç bedele her yıl yeniden değerleme oranının yarısı eklenerek, ödenecek vergi belirlenecek.

Ancak bu büyük artış ikinci bir vergiyi de gündeme getiriyor. O da Değerli Konut Vergisi. Emlak vergilerine gelen artış, Değerli Konut Vergisi’ne (DKV) tabi mülk sayısını arttıracak. Çünkü konutların ‘emlak vergi değeri 5 milyon 227 bin lirayı aşanlar’ DKV ödüyor.

Emlak vergisinde belirlenen rayiç bedellere bakıldığında bazı bölgelerde yapılan artışın 10 kattan fazla olduğunu belirten Avukat Hikmet Güngör, “Gerçeklikten uzak bu artışlar sebebiyle birçok mükellefin taşınmazı bir önceki dönemde ‘değerli konut’ kapsamında değilken şimdi bu kapsama girerek vergiye tabi olacak. Çünkü değerli konut matrahı belirlenirken emlak rayiç bedelleri esas alınıyor” dedi.

İTİRAZ HAKKI VAR

Peki bu durumda mükellefler ne yapacak. Belirlenen tutarlara itiraz hakkının olduğunu söyleyen Avukat Güngör, “Vergi değerleri askıya çıktıktan sonra 30 günlük süre içinde mükellefler vergi mahkemelerinde yürütmenin durdurulması talepli iptal davası açarak itiraz etme hakkına sahip. Bu yılki güncel emlak vergi değerleri muhtarlıklarda 30 Haziran itibarıyla askıya çıktığından 30 Temmuz’da itiraz süresi bitecek. Ancak 20 Temmuz’da adli tatil başlayacağından mükellefler 7 Eylül tarihine kadar dava açma hakkına sahip olacak. Davalar taşınmazın bulunduğu yerdeki vergi mahkemelerinde açılacak. Eğer belirlenen emlak vergisi rayiçleri kesinleşirse on binlerce değerli konut vergisi mükellefi ortaya çıkacak” ifadelerini kullandı.

‘DAR VE ORTA GELİRLİ MAĞDUR OLUR’

"Mücbir sebep olarak kabul edilen pandemi koşullarında tüm ülke insanının ekonomik koşulları zedelenmiş, ticari hayat zarar görmüştür” diyen Avukat Ali Güvenç Kiraz, “Buna rağmen konut sektöründe oluşan arz ihtiyacının karşılanamaması ve bu nedenle ortaya çıkan spekülatif değer artışı dikkate alınarak mağduriyet yaratılması doğru ve hukuki olmayacaktır.

Emlak vergi değerlerinin fahiş olarak arttığı birçok bölgede dar ve orta gelirli vatandaşlarımız da yaşamaktadır. Bu değer artışları hem 4 yıl için hem de 4 yıl sonra belirlenecek taban değer burada belirlenecek değerler üzerinden olacağı için fahiş olarak kabul edilmeli” dedi. 2017 yılında da fahiş fiyat artışı olduğunu, yapılan itirazlar sonrasında artışın yüzde 50 ile sınırlandırıldığını hatırlatan Avukat Kiraz, vatandaşların vergi mahkemelerine başvurmalarını tavsiye etti.

VERGİLER NASIL HESAPLANIYOR?

Bina vergi değeri 5 milyon 227 bin TL ile 7 milyon 841 bin TL arasında olanlar, 5 milyon 227 bin TL’yi aşan kısmı için binde 3, 10 milyon 455 bin TL’ye kadar olanlar 7 milyon 841 bin TL’si için 7 bin 842 TL, fazlası için binde 6, 10 milyon 455 bin TL’den fazla olanlar 10 milyon 455 bin TL’si için 23 bin 526 TL, fazlası için binde 10 oranında DKV ödüyor. Tek konutu olanlar ise vergiden muaf. Emlak vergisinde ise takdir komisyonları vasıtasıyla mülklerin arsa metrekare değeri belirleniyor. Arsa değerinin üzerine inşaat maliyeti de eklenerek emlak vergi değeri oluşuyor. Bu emlak vergi değeri üzerinden konutlarda binde 1, işyerlerinde binde 2, arsalarda binde 3 oranında emlak vergisi ödeniyor. Büyükşehirlerde vergi oranları 2 kat artırımlı uygulanıyor.

Gülistan Alagöz/Hürriyet