Gayrimenkul piyasasındaki yavaşlama sektördeki dengeleri de değiştirmeye başladı. Son 15 yıldır Toplu Konut İdaresi Başkanlığı'ndan (TOKİ) milyonlarca metrekare araziyi düşük bedellerle ihalesiz satın alıp özel sektöre ihale ederek milyarlarca lira kazanç elden Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı, iş yapış şeklini değiştirmeye başladı.

İHALE İÇİN YÜZDE 15

Türkiye'nin en büyük gayrimenkul yatırım ortaklığı olan Emlak Konut GYO, TOKİ ile geçen hafta sonu protokol imzaladı. Protokole göre, bundan böyle TOKİ mülkiyetinde yer alan taşınmazlar, Emlak Konut tarafından satın alınmak yerine “arsa satışı karşılığı gelir paylaşımı” yöntemi ile ihale edilecek.  

Arazi üzerinde geliştirilecek projelerden elde edilecek gelirin yüzde 85'ini TOKİ, yüzde 15'ini ise Emlak Konut alacak. Geçtiğimiz yıllarda, TOKİ elindeki arazileri imar plan tadilatı yapıp “kupon” hale getirerek ihale düzenlemeden Emlak Konut'a uygun fiyatlarla satıyordu.

Şirket, söz konusu taşınmazları “arsa satışı karşılığı gelir paylaşımı” başka firmalara ihale ediyor veya kendi proje geliştirip taahhüt hizmeti alıyordu. Yapılan ihaleler sonucunda Emlak Konut'un arsa sahibi olarak elde ettiği gelirle TOKİ'ye ödenen bedel arasındaki farkla devletin denetim elemanlarının da dikkatini çekmişti.

SAYIŞTAY'I DİNLEMEDİLER

Sayıştay denetçileri yazdıkları raporlarda arazilerin kısa sürede önemi değer artışına sahip olduğunu dikkat çekerek, TOKİ'nin arazilerini piyasa değerinin altında Emlak Konut'a satıldığını örneklerle anlatarak uyarmıştı.

TOKİ iştiraki Emlak Konut'un yüzde 50.66'sının özel şahıs ve şirketlere ait olduğunu hatırlatan Sayıştay denetçileri, Emlak Konut'un düzenlediği ihalelerle kısa sürede önemli kârlar elde ettiğine işaret edip bu durumun kamu dışındaki diğer hissedarlara milyonlarca liralık avantaj sağladığını anlatmıştı.

TOKİ'nin ihale sistemini bu nedenle gözden geçirmesi gerektiğini vurgulayan Sayıştay, arsa ve arazilerin, gelir paylas?ımlı projeler ve tüm alıcıların katılabildiği rekabete açık  artırma yöntemiyle satılmasının önermişti. Ancak TOKİ, Sayıştay'ın bu uyarılarını dikkate almayarak ihale düzenlemeden ederinin altında bir bedelle Emlak Konut GYO'ya arsa satmaya devam etmişti.

İsmail Şahin/Sözcü