Endüstriyel metallerin bir kısmı bakırdaki bu artışa eşlik ederken, elektrifikasyon ve dekarbonizasyon süreciyle doğrudan bağlantılı olmayan bazı metallerde fiyat artışı sınırlı kalıyor.

Emtia piyasalarında maraton sürüyor. Küresel emtia fiyatları son 1 yılda neredeyse iki katlandı. Rallinin baş aktörlerinden bir ise bakır oldu. Küresel ekonomik toparlanmayla birlikte talebin artmasının yanı sıra arz endişeleri bakır fiyatlarını 10.600 doların üzerine çıkartarak tüm zamanların rekorunu getirdi. İşte geleceğin emtiaları! Fiyatlarda 6 ayda ralli bekleniyor

Kalay ve alüminyum fiyatlarında da büyük oranda artış yaşanıyor. Kurşun ve çinko ise metal piyasalarındaki bu partiyi kaçırıyor. Bu ki metalin piyasasında oluşan fazla fiyatlarda güçlü artışı dizginliyor.

Bakır fiyatları, büyük ekonomilerin yeniden açılması ve “yeşil ekonomiye’ geçiş için ihtiyaç duyulan madenler için artan talebin tetiklediği rallinin son ayağında cuma günü rekor seviyeye ulaştı. Elektrikli araçlardan çamaşır makinelerine kadar her şeyde kullanılan bakır, bir önceki emtia patlaması sırasında 2011 yılında gördüğü zirveyi geçmeyi başardı ve Londra’da ton başına 10.400 doların üzerini test etti.

Fiyatlar, salgın nedeniyle geçen yılın mart ayında gördüğü dip seviyeden iki kat artış gösterdi. Yılbaşından bu yana ise fiyatlardaki artış yüzde 40’a yaklaştı. Dünyanın en büyük bakır üreticisi Şili'de bakır sektörüne dönük sert bir faiz artışı öngören yasa tasarısının Kongre'nin alt kanadında onaylanması son fiyat artışlarında etki oldu.

Alüminyum %30 kalay %47 prim yaptı

Kalay da hareketli haftalar geçiriyor. Londra’da 3 ay vadeli kalayın tonu 10 yıldır ilk kez 30 bin doları aştı. Devre kartlarını ve kabloları birbirine bağlayan bir madde olan lehim yapmak için kullanılan kalayın fiyatı, elektronik endüstrisinden gelen talebin yardımıyla yılbaşından bu yana yüzde 47 yükseldi. Son 1 yıl içindeki fiyat artışı da yüzde 100’ü buldu.

Alüminyum bu yıl en çok fiyat artışı kaydedilen metaller arasında. Otomotiv, ambalaj ve inşaat sektörlerinin COVID-19 pandemisinden toparlanmaya başlaması alüminyum talebini canlandırdı. Ancak artan talebe karşın Önde gelen üreticiler Çin ve Rusya'da tedarik endişeleriyle alüminyum fiyatları 2.583 dolarla son yılların en yüksek seviyesine çıktı. Son 1 yıl içinde fiyat artışı neredeyse yüzde 80 olurken, yılbaşından bu yana artış yüzde 30’u aştı. Fiyatların 2018'in zirvesi olan 2.718 dolara doğru ilerlediği belirtiliyor.

Arz fazlası kurşun ve çinkoyu dizginliyor

Ancak metal piyasalarındaki bu coşku kurşun ve çinkoda güçlü bir şekilde hissedilmiyor. Bunun nedeni, Uluslararası Kurşun ve Çinko Çalışma Grubu'nun (ILZSG) belirttiği gibi, her iki pazarın da geçen yıl büyük arz fazlası kaydetmesi ve bu yıl da aynı şeyi yapma eğiliminde olmaları.

Mart 2020’den çinko fiyatları diğer metallere göre daha ılımlı sayılacak bir oranda yani yüzde 58 yükselirken, kurşundaki artış sadece yüzde 30 oldu. Çinko fiyatları yılbaşından bu yana yüzde 10 artışla 3.048 dolar/ton seviyesinde bulunuyor. Kurşun ise yüzde 13 yükselerek 2.220 dolara geldi.

ILZSG'nin yaptığı değerlendirmeye göre, rafine çinko piyasası geçen yıl 486.000 tonluk bir fazla verdikten sonra, bu yıl da 3253.000 tonluk fazla vermeye hazırlanıyor. Kurşun üretimi geçen yıl kullanımı 172.000 ton aşarken, bu yıl 96.000 tonla art arda üçüncü yıl arz fazlası olacak.

Fiziksel fazlalık, her iki metal üzerinde baskı oluşturuyor. Nitekim bu iki metal, yükseliş furyasına kapılan diğer metallerde itici güçlerden olan elektrifikasyon ve dekarbonizasyon süreciyle belirgin bir bağa sahip değil. Her ne kadar bu metalin küresel ekonomik iyileşmesinden yararlanmaya devam etmesi beklense de, analistlere göre lityum ve kobalt gibi diğer batarya metalleri üzerinde oluşan yatırım heyecanını yaratması muhtemel görünmüyor.

Bakırda 20 bin dolar konuşulmaya başlandı

Londra merkezli hedge fon Commodities World Capital LLP'den yatırım uzmanı Luke Sadrian, bakır fiyatlarının büyük ölçüde Batı'daki ekonomik toparlanma nedeniyle önümüzdeki birkaç ay içinde ton başına 11.500 ila 12.000 dolar arasına yükseleceğini söyledi.

Sadrian, elektrikli otomobil altyapısında bakır talebinin artması ve metalin diğer yeni kullanımları göz önüne alındığında, önümüzdeki beş yıl içinde daha fazla kazanım bekliyor. Birçok analist ve sektör temsilcisi de 2025 yılına kadar fiyatlarda ton başına 15.000 dolara ulaşabileceğine inanıyor.

Bank of America, arz tarafında çok ciddi sıkıntıların yaşanması halinde fiyatların 20 bin dolara kadar gidebileceğini öngörüyor. Daha önce bakırda en önemli oyuncu Çin iken, analistler artık bu durumun değişmeye başladığını, ABD ile AB’nin son 10 yılda önemli tüketiciler haline geldiğini hatırlatıyorlar.

Evrim Küçük/Dünya