TÜİK eylül ayı enflasyon rakamlarını açıkladı. Buna göre, enflasyon eylülde yüzde 1,25 artarken, yıllık bazda yüzde 19,58 oldu. Beklentiler enflasyonun aylık bazda yüzde 1,3 civarı artacağı yönündeydi. 

Çekirdek enflasyon yüzde 16,98'e yükseldi

Enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç TÜFE (C endeksi) eylülde aylık yüzde 1,51, yıllık yüzde 16,98 olarak açıklandı. Bir önceki ayda çekirken enflasyon 16,78 düzeyindeydi. 

Türkiye İstatistik Kurumu'nun açıkladığı verilere göre Eylül ayında tüketici fiyat endeksinde bir önceki aya göre yüzde 1,25'lik artış görüldü.

Eylül'de yıllık çekirdek enflasyon ise yüzde 16,98 oldu. Gıda fiyatlarında yıllık artış ise yüzde 28,8 olarak kaydedildi.

Üretici fiyat endeksi Eylül ayında bir önceki yıla göre yüzde 43,96 arttı. Aylık bazda ise üretici fiyat endeksindeki artış yüzde 1,55 olarak gerçekleşti.

Yıllık en yüksek artış gıda ve içeceklerde

TÜİK verilerine göre bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu ana gruplar sırasıyla, yüzde 28,79 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 23,27 ile ev eşyası ve yüzde 23,27 ile lokanta ve oteller oldu.

Yıllık en düşük artış yüzde 1,80 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu diğer ana gruplar sırasıyla, yüzde 4,99 ile haberleşme, yüzde 7,32 ile giyim ve ayakkabı ve yüzde 12,45 ile eğlence ve kültür oldu.

Aylık bazda en yüksek artış eğitimde

Eylül ayında artışın yüksek olduğu gruplar sırasıyla, yüzde 5,15 ile eğitim, yüzde 3,33 ile ev eşyası ve yüzde 2,34 ile konut oldu.

Aylık düşüş gösteren tek ana grup yüzde 0,16 ile giyim ve ayakkabı oldu.

Ana harcama grupları itibarıyla 2021 yılı Eylül ayında en az artış gösteren ana gruplar yüzde 0,05 ile alkollü içecekler ve tütün, yüzde 0,47 ile haberleşme ve yüzde 0,50 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu.

Eylül 2021'de, endekste kapsanan 415 maddeden, 51 maddenin ortalama fiyatında düşüş gerçekleşirken, 46 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı.

318 maddenin ortalama fiyatında ise artış gerçekleşti.

Enflasyon verileri açısından öncü göstergeler olarak kabul edilen Türk-İş'in Ankara gıda enflasyonu ve İstanbul Ticaret Odası'nın perakende ve toptan satış endekslerinde de yükseliş sürmüştü.

Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) raporuna göre Ankara'da yıllık gıda enflasyonu yüzde 24,6 olarak kaydedilmişti.

Böylelikle bu veri setinde 28 ayın en yüksek gıda enflasyonu izlenmişti.

Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş), Ankara'da hesaplanan gıda enflasyonunun Eylül'de bir önceki aya göre yüzde 4,18 arttığını; dört kişilik bir ailenin açlık sınırının 3 bin 49 TL, yoksulluk sınırının ise 9 bin 932 TL'ye yükseldiğini açıklamıştı.

İstanbul'da perakende fiyatlar Eylül'de bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 19,77 artmıştı.

Böylelikle yıllık enflasyonda 3 yılın zirvesi kaydedilmişti. Aylık olarak ise fiyatların yüzde 2,22 arttığı görülmüştü.

Üretici fiyatları açısından bir gösterge olarak kabul edilen toptan eşya fiyatlarında ise Eylül ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 28,72'lik artış yaşanmıştı.

Toptan eşyalarda aylık fiyat artışı ise yüzde 2,9 olmuştu.

TCMB'nin enflasyon söylemi değişmişti

Önceki veriden bu yana enflasyona ilişkin en kritik başlıklardan biri de Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) söylem değişikliği olmuştu.

TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu, Ağustos toplantısını izleyen dönemde hem yatırımcılarla gerçekleştirdiği toplantılarda, hem de Alman-Türk Ticaret ve Sanayi Odası ekonomi toplantısında para politikası açısından kritik mesajlar vermişti.

Eylül ayının ilk gününde yatırımcılarla gerçekleştirilen toplantıda Kavcıoğlu, uzun süredir tekrar ettiği enflasyon üzerinde politika faizi tahhahhütünü tekrar etmedi.

Kavcıoğlu ayrıca, manşet enflasyon göstergeleri yerine daha düşük seviyede olan çekirdek enflasyona odaklanmanın pandemiden çıkış döneminde daha uygun olduğunu da belirtti.

Kavcıoğlu 8 Eylül'de Alman-Türk Ticaret ve Sanayi Odası ekonomi toplantısındaki konuşmasında "Enflasyonun kısa vadeli oynaklıklardan arındırılmış ana eğilimini ölçmeye yarayan çekirdek enflasyon göstergelerinin önemini artırmakta" demiş ve para politikası duruşunun enflasyondaki düşüşü sağlayacak sıkılıkta olduğunu ifade etmişti.