Kur, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın ilk kez “Yastık altındaki dövizinizi bozdurun” çağrısı yaptığı Aralık 2016'dan beri yüzde 125 yükseldi. O tarihten bu yana Erdoğan'ın yaptığı her “Bozdur” çağrısı yerli tasarruf sahiplerinin döviz ve altın birikimlerinin katlanarak artmasıyla sonuçlandı. İlk çağrının yapıldığı tarihten bu yana geçen 4 yılda yurtiçi yerleşiklerin döviz tevdiat hesapları 86.5 milyar dolar artışla 231.2 milyar dolara çıktı. Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan dolar bozdurma çağrısı

HER FIRSATTA ALDILAR

Yüksek enflasyon ve azalan döviz rezervlerinin baskısıyla TL'nin üzerinde oluşan tahribat yıldan yıla artarken, vatandaş döneme göre değişen her alım fırsatını değerlendirdi.

Öyle ki, kasım ayı başında ekonomi yönetiminin değişmesiyle oluşan olumlu hava Türk Lirası'nın 2001 yılı sonrasındaki en iyi haftasını geçirmiş ve kur 8.57'den 7.50'ye kadar gerilemişti, ancak TL'nin yüzde 10'dan fazla değer kazandığı böyle bir haftada bile vatandaşlar ve şirketler doları tercih etti.

Önceki gün kabine toplantısı sonrası açıklamalarda bulunan Erdoğan bir kez daha vatandaşa TL çağrısında bulundu. Erdoğan, “Tüm vatandaşlarımızdan birikimlerini dövizden TL'ye çevirerek üretim ve istihdama katkı sağlayacak yatırımlara yönelerek mücadelemize destek vermelerini bekliyorum” dedi. Bu, 2 Aralık 2016 tarihinden bu yana yaptığı 4'üncü çağrı oldu.

ALTIN %248 DEĞERLENDİ

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2 Aralık 2016'da yaptığı konuşmada, “Yastık altında dövizi olanlar gelsin parasını altına, TL'ye dönüştürsün. Ne lüzum var dövize değer kazandıracağız” dediğinde dolar/TL kuru 3.5183'lerdeydi.

Erdoğan'ın ilk yastık altı çağrısından bu yana dolar kuru yüzde 125, Euro kuru yüzde 156 yükseldi. Altının gramı hem uluslararası piyasalarda ons fiyatının artması hem de TL'nin dolar karşısında değer kaybetmesiyle 133 liradan 463 liraya çıktı.

Erdoğan, ikinci çağrıyı 26 Mayıs 2018'de seçim mitinglerine başladığı Erzurum'da yaptı. Dolar 4.7363 lira seviyesinde, döviz tevdiat hesapları ise 144.5 milyar dolara çıkmıştı. Üçüncü çağrı da 9 Aralık 2019'da geldi. Doların 5.80 lira olduğu o tarihte döviz ve altın hesaplarında 194.4 milyar dolar birikmişti.

VATANDAŞ BİR TÜRLÜ GÜVENMİYOR

Türkiye ekonomisinin hem içeride hem dışarıda yitirdiği güven, dış sermaye girişinin kurumasına ve döviz fiyatının 2016-2020 arasında 3 TL'den 8 TL basamağına kadar çıkmasına yol açtı. Bir yandan kuru tutmak için döviz rezervleri harcanırken, diğer yandan mevduatta dövize kaçışı önlemek için atılan her adım vatandaşın TL'den biraz daha uzaklaşmasıyla sonuçlandı. Enflasyon beklentilerinin yükselmesi ve TL'nin negatif reel faiz sahasından kurtulamaması vatandaşın altın ve dövize yönelmesine yol açıyor. 2016'da yabancı para mevduatının toplam mevduata oranı yüzde 42 iken, bugün yüzde 55'e yükseldi.

Mehtap Özcan Ertrük/Sözcü