Merkez Bankası bu hafta yılın son Para Politikası Kurulu toplantısını gerçekleştirecek. 1 Aralık’tan itibaren 3 kez dolar/TL’deki oynaklığa karşı doğrudan döviz satım müdahalesi yapan Merkez Bankası’nın bu hafta 100 baz puan daha faiz indirimine imza atması bekleniyor.

Dünya'dan Şebnem Turhan'ın haberine göre geçen haftanın son işlem gününde 14 liraya yaklaşan dolar/ TL’ye yönelik yine döviz satımı yönünde müdahale yapan Merkez Bankası’nın 3 müdahalesinin büyüklüğünü piyasa yaklaşık 1.5 milyar dolar seviyesinde olabileceğini hesaplıyor. Analistler müdahalelerin de faiz indirimi yapılacağının habercisi olduğu yorumlarını yapıyor.

Her ne kadar beklentiler indirimi gösterse de Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu’nun ayın başında yabancı analistlerle yaptığı toplantıda ‘faiz indirme olasılığının azaldığını’ ifade ettiğinin Credit Suisse’nin raporunda yer alması sonrası bazı piyasa uzmanları pas geçte ihtimali olduğunu da belirtti. Bu hafta PPK’ya kadar dolar/TL’de yüksek oynaklığın ise devam etmesi bekleniyor.

Pas geçme ihtimali yine masada

Reuters anketine katılan 13 kurumun 12’sinin tahminleri politika faizinin 25 ile 200 baz puan indirilmesi arasında yer alırken, medyan yüzde 14 olarak şekillendi. Ankete katılan bir ekonomist politika faizinin sabit bırakılmasını öngördü.

Başkan Kavcıoğlu, ayın başında yerli analistlere yatırımcı toplantısında para politikasında gevşeme için sınırlı bir alan kaldığını ifade etmiş bazı analistler faiz indirimlerinin gelecek yılın başında duracağının sinyalini alırken bir kısmı ise yeniden değerlendirileceği şeklinde yorumlamıştı.

İnfo Yatırım Araştırma Uzmanı Çağlar Toros Kavcıoğlu döviz kurlarındaki hızlı yükseliş ve TCMB Başkanı Kavcıoğlu’nun yabancı yatırımcılarla yaptığı toplantıda bu ay için faiz indiriminin olmayabileceğine yönelik beklenti oluşturması ile birlikte aralık ayında faizde değişiklik ön görmediklerini açıkladı.

Tera Yatırım Baş Ekonomisti Enver Erkan da 16 Aralık toplantısından ne karar çıkacağının önemli olduğunu ve halen önemli bir belirsizlik aralığı gördüklerini kaydetti. Erkan, “Dolarizasyon eğiliminin tersine dönmesi için, liranın yeniden değer saklama fonksiyonunu kazanması gerekiyor. Bu da liranın sürekli değer kaybedeceğine olan beklentiyi kıracak konvansiyonel politikalarla olabilir. Merkez Bankası’nın da bu yönde kararlar alması gerektiğini düşünürüz. Şu aşamada ise, politika dönüşümü açısından çıtanın yüksekte tutulduğunu, yeni ekonomi perspektifi saikiyle gevşemeci politikanın sürdürüleceğini bekliyoruz” dedi.

Dolar TL’ye karşı yüzde 86 değer kazandı

Türk Lirası eylül ayından bu yana değer kaybı yaşıyor ancak kasım ve aralıkta değer kaybı hızlandı. Eylülden bu yana 400 baz puanlık indirim sonrası politika faizi yüzde 15’e çekilirken dolar/ TL çok hızlı yükseldi. Dolar son 30 günde TL’ye karşı yüzde 42, yılbaşından bu yana yüzde 86 ve geçen hafta yüzde 1,26 değer kazandı. Bunun yanı sıra Türkiye’nin ifl as risk primi CDS yeniden 500 baz puan seviyesinin üzerine çıktı. 2 yıllık gösterge tahvil faizi yüzde 21,07’ye, 10 yıllık gösterge tahvil faizi de yüzde 21,41’e yükseldi.

Merkez Bankası faiz indirim süreçlerinde önce çekirdek enfl asyonu işaret etti ardından ise cari fazla verilmesine yönelik politikalar izleyeceğini açıkladı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile yeni Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin de açıklamalarında düşük faizin korunacağı ve cari denge vurguları öne çıktı. Tüm bu süreçte Türk Lirası’nın da bu yıl dolara karşı değer kaybı yüzde 46’yı aştı.

Politika değişikliği ve Merkez Bankası’nın faiz silahını kullanamayacağının piyasa tarafından kabul görmesinin yanı sıra TL’deki kaybı hızlandıran bir diğer konu da yüksek enfl asyon. Enfl asyon kasımda yüzde 21,31’e çıkarken analistler yılın ilk çeyreğinde yüzde 30 seviyelerinin aşılacağı yönünde beklentiler bildirdi. Türk Lirası eylülden bu yana eksi reel faiz veriyor ve bu da TL’deki değer kaybına bir diğer etken.

Yabancı kurumlar indirim bekliyor

Credit Suisse’nin geçen hafta piyasayı karıştıran raporuna rağmen yabancı kurumlar da Merkez Bankası’nın bu haftaki toplantısında faiz indirimi beklentilerini koruyor. Yüksek enfl asyona rağmen yetkililerin düşük faiz odaklı olması sebebiyle aralıkta 100 baz puanlık faiz indirimi tahminini koruduğunu söyleyen Goldman Sachs bu tahmini TCMB’nin son faiz indiriminin ardından ileriye dönük yönlendirmelerine göre yaptığını belirtti. Barclays da geçen hafta politika faizinde aralıkta 200 baz puan sonrasında da ocakta 100 baz puan bir indirim beklediğini açıkladı. Unicredit de Merkez Bankası’nın faiz indirimlerine devam ederek gelecek yılın başlarında politika faizini yüzde 12’ye çekmesini beklediğine bir araştırma raporunda yer verdi. Kasım ayında TCMB’nin faiz indirimi için sınırlı alan kaldığına işaret etmesine rağmen ekonomik aktiviteyi desteklemek için ek faiz indirimleri yapmasını beklediklerini belirten Unicredit ekonomistleri, bu beklentilerde döviz piyasasına yapılan son müdahalelerin de etkili olduğunu ifade etti.

TL ticari kredi faizi yükselişte

Merkez Bankası PPK karar metinlerinde sıkı para politikasının ticari kredilerdeki etkisine dikkat çekerek indirimlerin bu alanda etkili olacağına işaret etti. Ancak politik faizi yüzde 15 seviyesine inse de Merkez Bankası verilerine göre ticari kredi faizleri ortalaması bile yüzde 19’un üzerinde bulunuyor.

Verilere göre 3 Aralık haftasında TL bazlı ticari kredi faiz oranı bir önceki haftaya göre 59 baz puan artarak yüzde 19,47 seviyesine yükseldi. TL bazlı konut kredi faizleri 9 baz puan artışla yüzde 17,03’e, taşıt kredi faizleri 216 baz puan artışla yüzde 23,64’e ve ihtiyaç kredi faizleri 95 baz puan artışla yüzde 24,52’ye çıktı. Bankaların TL mevduat için uyguladıkları faiz oranı 03 Aralık haftasında bir önceki haftaya göre 4 baz puan azalışla yüzde 14,99 olurken dolar mevduat faizi 2 baz puan azalışla yüzde 0,53 ve Euro mevduat faizi 1 baz puan azalışla yüzde 0,18’e indi.

S&P de görünümü ‘negatif’e çevirdi

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor’s (S&P), Türkiye’nin kredi notunu B+ olarak teyit etti ve kredi notu görünümünü ‘durağan’dan ‘negatif’e çevirdi. Moody’s ve Fitch de Türkiye’ye negatif görünüm verdi. S&P, Türkiye’yi yatırım yapılabilir seviyenin dört kademe altında ve Bolivya ve Umman ile aynı seviyede B+ olarak değerlendiriyor. S&P’den yapılan açıklamada, kamu politikasının öngörülebilirliğinin, para politikasının ise etkinliğinin sürdürülebilir ve gelişmiş olduğunun gözlemlenmesi halinde görünümün “durağan”a revize edilebileceği aktarıldı.

Açıklamada, Türkiye’nin cari işlemler hesabının Ağustos 2018’den daha güçlü durumda olduğu belirtilirken, hanehalkının tasarrufl arını bankalarda tutmayı tercih etmesiyle Türk bankacılık sektörüne olan güvenin korunduğunun görüldüğü belirtildi. Türkiye ekonomisinin bu yıla ilişkin büyüme tahmini yüzde 8,6’dan yüzde 9,8’e yükseltildi. Türkiye’nin gelecek yıl ise yüzde 3,7 büyümesinin beklendiğine işaret edilen açıklamada, 2023’te yüzde 3,1 ve 2024’te yüzde 3 büyüyeceğinin öngörüldüğü aktarıldı.