Pandemide hızlı ve küçük adetli üretim kabiliyeti ile öne çıkan Türkiye, yabancı alım gruplarının akınına uğradı. Ralph Lauren, Banana Republic, Tommy Hilfiger ve Calvin Klein gibi ABD merkezli küresel giyim markalarının, Avrupa üretimlerinin bir kısmını Portekiz gibi pazarlardan Türkiye’ye kaydırdığını dile getiren sektör temsilcileri, söz konusu akına Avrupalı e-ticaret sitelerinin de dahil olduğunu belirtti.

Bölgenin en büyük oyuncuları arasında yer alan Zalando, Asos ve Boohoo gibi e-ticaret oyuncuları ve alt markaları, pandemi sürecinde alımlarını artırdığı gibi daha fazla mal almak için de çalışmalara başladı.

Kendi ofislerini açıyorlar 

Öte yandan son dönemde çok hızlı büyüyen İngiltere merkezli Boohoo, bu yıl içinde Türkiye’de kendi alım ofisini açma kararı aldı. Dünyanın en büyük hazır giyim perakende gruplarından İspanyol Inditeks’in de Türkiye’den alım oranını yüzde 20’den yüzde 25’e çıkarması bekleniyor. Öte yandan yıllar önce Türkiye’deki ofislerini kapatıp, Türkiye’den mal alımını kesen bazı hazır giyim alım gruplarının da bu dönemde Türkiye’de yeniden ofis açtıkları ve tekrar alım yapmaya başladıkları belirtiliyor.

Bilindiği üzere geride bıraktığımız yıl mart ayı itibari ile koronavirüs pandemisi tüm dünyayı etkisi altına almış, sınırların yanı sıra mağazalar da pandemi önlemleri kapsamında uzun bir süre kapalı kalmıştı. Bu dönemde salgına hazırlıksız yakalanan yüzlerce marka, büyük stok maliyetlerine katlanmış, yeni siparişlerde ise yine pandemi nedeni ile sıkıntılar yaşamıştı.

Yakın bölgedeki ilk adres

Söz konusu sorunların yıl genelinde devam etmesi, marka ve alım gruplarını daha yakın bölgelerden alıma yönlendirdi. Birçok sektörde olduğu gibi hazır giyimde de tedarik zincirinde değişim yaşandı. Dünyanın 6. büyük hazır giyim ihracatçısı konumunda bulunan Türkiye, bu dönemde ilk adreslerden biri oldu. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Hazır Giyim ve Konfeksiyon Sektör Meclisi Başkanı Şeref Fayat, hazır giyim sektörünün yıla çok iyi başladığını ve söz konusu yükselişin yılın geneline yönelik beklentileri de yükselttiğini kaydetti.

Fayat, “Alım gruplarından bilgiler geliyor. 'Piyasa açılınca ilk size geleceğiz ve sizden ürün alacağız' diyorlar. Halihazırda Türkiye’den alım yapan gruplar da bu yıl alımlarını önemli oranda artıracak” dedi. Söz konusu gelişme ihracat rakamlarına şimdiden yansımaya başladı. Önemli pazarlarda kapanmaların devam etmesine karşın ocak ayında ihracat bir önceki yıla göre yüzde 3’e yakın artarak 1 milyar 523 milyon dolara yükseldi.

Talep artışı olacak

Pandemi bilindiği üzere online’da büyük bir hareketliliği beraberinde getirdi. Şeref Fayat, “E-ticaret portallarından talepler var. Avrupalı ve İngiliz birçok e-ticaret sitesi kısa vadeli çeşitli koleksiyonlarını zaten Türkiye’den alıyorlardı, bu alımların daha da artacağına yönelik duyumlar alıyoruz. Bu yıl içinde Türkiye’de ofis açacak olanlar var” dedi. Söz konusu gelişmede Çin ile ABD arasında son yıllarda yaşanan gerilimin de etkisi var. Türkiye’nin bu dönemde alternatif pazar olarak öne çıktığını vurgulayan Şeref Fayat, “Türkiye hazır giyimde katma değerli ürünler ile de öne çıkıyor. 2021 katma değeri yüksek ABD markaları ve e-ticaret portallarının Türkiye’ye geleceği ya da olanların da alımlarını artıracağı bir yıl olacak. Pandemi bitince ilk adres Türkiye olacak. Bize gelmeyenlerin alım yaptığı pazarlara da hammadde bizden gidiyor" diye konuştu.

ABD’li markalarda daha net görülüyor

İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçı Birliği (İTHİB) Başkanı Ahmet Öksüz, beklentilere paralel olarak alım gruplarının tedariğinde Türkiye’nin payının önemli oranda arttığını söyledi. Özellikle ABD’li markalarda bu durumun daha net görüldüğünü anlatan Öksüz, “Birçok markadan Türkiye’ye yönelme görüyoruz. Ana pazarlarımızda daralmalar var ama bizim pazar payımız arttığı için bizde işler iyi gidiyor. Yine pandemi ile birlikte sürdürülebilirlik ön plana çıktı. İş artık oraya doğru gidiyor. Organik pamuk ürünlerine büyük bir talep artışı var. Bu da alımlarda payımızın artmasında önemli bir etken. Bu alanda kendimizi geliştirmemiz lazım. Ne kadar hızlı davranırsak payımızı da o kadar artırırız” diye konuştu.

'Zaten gelmelerini bekliyorduk'

Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Başkanı Recep Burak Sertbaş, Inditeks, H&M ve C&A’nın en fazla alım yaptığı bölgenin İzmir ve çevresi olduğunu belirterek, söz konusu markaların diğer bölgelerden yaptığı alımları da Türkiye’ye kaydırmaya devam ettiğini söyledi. Ralph Lauren ve Banana Republic gibi markaların da son aylarda bölgeye tedarik için geldiğini söyleyen Sertbaş, “Zaten gelmelerini bekliyorduk. Pandemi bu süreci hızlandırdı. Organik, sürdürülebilir ürünlerin ön plana çıkması ve bu taleplerin Türkiye tarafından karşılanması da bu artışta önemli rol oynuyor. Taleplere cevap verebilecek çok fazla üreticimiz var Türkiye’de. Bu yönümüzü daha da geliştirmemiz ve ön plana çıkarmamız gerekiyor” diye konuştu.

'Business Network'projesi yolda

Amerikan Türk İş Geliştirme Konseyi (ATBD) Onursal Başkanı Uğur Terzioğlu, ABD’li alım gruplarının yeniden Türkiye’de ofis açmaya başladıklarını, Türkiye’nin ABD’ye ihracatının çok daha ciddi rakamlara ulaşacağını vurguladı.

Pandemi döneminde Türkiye’nin ABD’ye e-ticaret kanalıyla yaptığı ihracatın ciddi oranda artış gösterdiğine işaret eden Terzioğlu, sözlerini şöyle sürdürdü: “Çünkü Amerikalılar Çin’le ticareti asgariye indirdiler. Çin’den doğan boşluğu önemli ölçüde Türkiye doldurdu. Ayrıca yıllar önce Türkiye’deki ofislerini kapatıp, Türkiye’den mal alımını kesen bazı hazır giyim alım grupları da bu dönemde Türkiye’de yeniden ofis açtılar ve tekrar Türkiye’den alım yapmaya başladılar. Bu firmaların tekrar Türkiye’de ofis açmaları uzun vadede Türkiye’nin ihracatını daha da artıracaktır. Özellikle e-ticaret yoluyla ABD’ye ihracat yapmak isteyen firmalara destek vermek için bir çalışma içindeyiz. Çok yakında ABD ile Türkiye arasındaki her türlü gelişmeyi sağlayacak “Business Network” projemizi açıklayacağız.”

Yener Karadeniz/Dünya