Askeri gemi üreten Sedef Tersanesi, Sefine Tersanesi ve Anadolu Tersanesi ortaklığında kurulan TAIS firması, geçtiğimiz yılın mayıs ayında Hindistan donanmasına 5 gemi için ihaleyi kazanmıştı. 45 bin tonluk 5 adet filo destek gemisi için açılan ihaleyi Türk konsorsiyumu, 2.3 milyar dolarlık teklifte bulunarak üstlenmişti.

Ancak eylül ayında başlayan Cammu-Keşmir gerginliği ile sadece ekonomik değil diplomatik ipler ilişkiler de gerilmiş, Türk firmalarının üstlendiği projelerin iptalinin gündemde olduğu açıklanmıştı. Hindistan Başbakanı Narendra Modi’nin bu yılın ocak ayında yapmayı planladığı Ankara gezisinin de iptal edilmesi, yaşanan gerginliği daha da artırmış, 8 milyar doları aşan ikili ülke arasındaki ekonomik ilişkinin geleceği tarafların atacağı adımlara bağlı kalmıştı. İşte o adımlardan biri atıldı ve merakla beklenen gemi ihalesi onaylandı.

Hindistan yönetimi, Türk konsorsiyumu TAİS’in kazandığı ihaleyi geçtiğimiz günlerde sessiz sedasız imzaladı. Böylece Türk grubu, Hindistan Donanması’nın 2.3 milyar dolarlık işini üstlenerek bir anlamda yurtdışında alınmış en büyük ihale unvanını da sürdürmüş oldu.

Dışişleri ve Savunma Bakanlığı onay verdi

Peki süreç nasıl gelişti? Hindistan Savunma Bakanlığı, imza sürecinde önce Dışişleri Bakanlığı ile özel bir görüşme yaptı. İhalenin Türk konsorsiyumuna verilip verilmemesinin ne kadar uygun olacağını sordu. Hindistan Dışişleri Bakanlığı, geçici olarak askıya alınan ihalenin hukuki ve mali sonuçları olacağını ifade edip Hindistan Savunma Bakanlığı’na iletti.

Savunma Bakanlığı’na bağlı ihtiyat departmanı verilen kararı tekrar inceledi ve Türk konsorsiyumuna ihalenin verilmesine hükmetti. Anlaşma da bu sürecin ardından imzalandı. Masada olan konulardan biri de Türkiye’nin Pakistan Donanması’na da 4 korvet gemisi tasarlayacağı konusu da vardı ancak Türk şirketlere buna rağmen ihalenin verilmesi kararı güçlü geldi. Böylece Türk konsorsiyumu TAİS’in, gemilerin yapımına devam etmesine karar verildi ve ardından imzalar atıldı. ,

Boykot çağrısı yaptılar; Sorun nasıl çıktı?

24 Eylül 2019’da Birleşmiş Milletler (BM) 74’üncü Genel Kurulu görüşmelerine katılmak üzere New York’a giden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye ve Pakistan ortak ev sahipliğinde düzenlenen “Nefret Söylemiyle Mücadele” temalı bir konferansa katılmıştı.

Erdoğan’ın bu konferansta, “Hindistan’ın Azad Keşmir’de geldiği noktanın durumu tanınır değil. Azad Keşmir adeta açık hava hapishanesine dönmüş vaziyettedir. Buradaki insanlar açık hava hapishanesinde mahkum konumdadır. Yarın o bölgede ne tür kanlı eylemler olacağını şimdiden ben düşünemiyorum, anlamak ve anlatmak istemiyorum” sözleri Pakistan’da memnuniyetle, Hindistan’da ise tepkiyle karşılanmıştı.

Bu sözlerin ardından Birleşmiş Milletler’de bulunan Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Güney Kıbrıs, Ermenistan ve Yunanistan yönetimiyle bir araya gelmişti.

İşte bu sürecin ardından Hindistan Yönetimi önce toplam değeri 2,3 milyar dolar olan ihaleyi askıya almış, ardından Türk inşaat şirketlerine yönelmişti.

Doğuş, Limak, Fernas gibi Türkiye’nin önde gelen müteahhitlik şirketlerinin faaliyet gösterdiği ve ihale aldığı Hindistan’ın Gujarat, Rajastan gibi eyaletlerde devam eden 16 büyük projenin gözden geçirileceği Hint medyasında yer almıştı.

Sosyal medyaya sıçrayan tepkilerde #BoycottTurkey adıyla açılan tepki mesajlarında Türk ürünlerinin kullanılmaması gerektiği ifade edilmiş ve bazı turizm şirketleri çalışanları da Hindistan’dan Türkiye’ye turist göndermek istemediklerini ifade etmişti. Özellikle sinema sektörü için açık bir set olan Türkiye, zengin ailelerin de milyon dolarlık düğünlerine sahne olmuş, 250 bin Hintli turisti de ağırlamıştı. Özetle; Hindistan’ın aldığı bu olumlu kararın devam etmesi, iki ülke arasındaki ilişkileri tekrar olumlu bir hale çevirebilir. Zira 8 milyar dolarlık ticaret hacmini 10 milyar dolara çıkarma hedefi her iki ülke için de kazanç sağlayacaktır..

Kerim Ülker/Dünya