Türkiye, ikinci el piyasası 9 milyon aracın alınıp satıldığı Avrupa'nın en büyük pazarlarından biri. Satışlarda bir süredir durgunluk gözlenen ikinci el otomobil piyasası yaklaşan yaz dönemi ve bayram nedeniyle hareketlenmeye başladı. Sıfır araç bulmakta sıkıntı yaşayan kiralama şirketlerinin de ikinci el otomobillere yönelmesi sektördeki hareketin hızını artırdı.

Türkiye, yılda 2 milyon araç üretme kapasitesine sahip. Yurt dışına 30 milyar doların üzerinde ihracat yapabilen çok ciddi bir üretim kapasitesi var. Yeni araç satışları 700-800 binler civarında olsa da ikinci el piyasasında da otomobilde yaklaşık 6 milyon; ticari araçları, iş makinelerini ve traktörleri kattığınızda 9 milyon aracın alınıp satıldığı Avrupa'nın en büyük pazarlarından biri. Böylesine büyük ve dinamik bir pazarda ikinci el satışları ekonomide önemli bir yer tutuyor.

İkinci elde Ramazan ayında bayram ve bahar hareketliliği yaşanıyor. Sıfır otomobillerde yaşanan çip sorunları nedeniyle yaşanan arzda daralma filo şirketlerinin de ikinci ele yönelmesiyle piyasadaki hareketliliği artırdı.

BİREYSEL ALICI YATIRIM PEŞİNDE

Dünya gazetesinin haberine göre; Sektör temsilcileri, ikinci el araç piyasasında kiralama şirketlerinin alımlarının yanı sıra bireysel tarafta da hareketlilik olduğunu belirtiyor. Ancak tüketici tarafında enflasyonist baskı nedeniyle ihtiyaçtan çok yatırım amaçlı satın alma eğilimi daha fazla. Yetkililer, döviz kurundan bağımsız artan hammadde ve lojistik fiyatlarının araç fiyatlarını yukarı çektiğini hatırlatarak, “Tüketiciler araç fiyatlarının sürekli arttığını görüyor. Sıfırdaki fiyat artışlarına paralel ikinci el fiyatları da yükseliyor. İnsanlar bu nedenle otomobile yatırım yapmaya devam ediyor” diyor.

OTOMOTİV SEKTÖRÜNDE ARZ SORUNU HALA ÇÖZÜM BEKLİYOR

Rusya-Ukrayna savaşıyla birlikte sıfır kilometre araç üretiminde küresel çapta yaşanan sıkıntıların büyümesi, olumlu etkilerinin yanı sıra ikinci el pazarına giren otomobil arzının azalmasına neden oluyor. Sektör temsilcileri, ikinci el pazarının yaz aylarında daha da hareketlenmesini beklerken, arzın talebin gerisinde kalmasını ise sektörün önündeki en büyük risklerden biri olarak görüyor.

"İKİNCİ ELDE KDV ARTIŞI KAYIT DIŞI SATIŞLARI YÜKSELTİR"

İkinci el pazarında nisan ayında yaşanan önemli gelişmelerden biri de yeni KDV düzenlemesi olmuştu. 1 Nisan’da yürürlüğe giren düzenlemeye göre; ikinci el araç ticareti yapan şirketler için yüzde 1 olan KDV oranını yüzde 18’e çıkarıldı. Birçok sektör temsilcisi, düzenlemenin kurumsal şirketlere olumsuz yansıyacağı, ayrıca piyasada kayıt dışılığı artıracağı görüşünde birleşti. Bazıları da hükümetten geri adım atması talebinde bulundu. Öte yandan, uygulamaya dair bazı belirsizlikler olduğunu belirten yetkililer, bir tebliğe ihtiyaç olduğunu vurguladı. Ancak beklentilerin aksine yeni KDV düzenlemesine yönelik bir tebliğ yayınlanmadı.

İKİNCİ ELDE FİYAT ARTAR

Arabam.com Pazarlama Genel Müdür Yardımcısı Dr. Naim Çetintürk, söz konusu vergi artışının, kurumların elde ettiği kârı doğrudan etkilediğinden, ikinci el fiyatlarına yüzde 1 ila yüzde 3 arasında artış olarak yansıyacağı görüşünde.

Çetintürk, “Bununla birlikte konsinye satış dediğimiz aracı galerinin üzerine almadan, vitrine koyarak aracılık ettiği ve komisyon aldığı modelin daha yaygınlaşacağını düşünüyorum. Elbette bu gelişmelere ek olarak kurumsal olmayan ancak ikinci el ticareti yapan şirketlerde de kayıt dışı işlemlerin artma olasılığının yüksek olduğunu belirtmek gerek. Kayıt dışı işlem dolandırıcılığın da önünün açılması demek. Hem alıcıların hem satıcıların bu açıdan önümüzdeki süreçte daha dikkatli olması gerekiyor” açıklamasını yaptı.

Bazı sektör temsilcileri ise, yeni KDV uygulamasının satışlara ve fiyatlara etkisinin sınırlı olacağı, sadece galerilerin bireysel müşteriden alacağı araçlarda kârlılıklarının azalacağını öngörüyor.

SATIŞLARIN GEÇEN YILIN ÜZERİNDE OLMASI BEKLENİYOR

İkinci el otomobil satışları 2021’de yüzde 7,1 daralarak 6 milyon 15 bin adet seviyesinde gerçekleşmişti. Pazarda satışların bu yıl geçen yılın en az yüzde 4 üzerine çıkması bekleniyor.

OCAKTAN BU YANA YAPILAN ZAM YÜZDE 10'A ULAŞTI

İkinci el otomotiv pazarında artan talep paralelinde fiyatlar da yükselmeye devam ediyor. Sektörde son iki haftada yaşanan hareketliliğin fiyatlara yansıdığını ifade eden ikinci el veri analiz ve fiyatlandırma şirketi Cardata’nın CEO’su Hüsamettin Yalçın, “İkinci el otomobil fiyatları 25 Mart-8 Nisan arasında yüzde 1.5 ila yüzde 2 arasında arttı” diye konuştu. Son yapılan zamlarla birlikte ocak ayından bu yana ikinci el otomobile yapılan zam oranı yaklaşık yüzde 10 oldu.

ARAÇ KİRALAMADA 'ERKEN REZERVASYON' UYARISI

Tüm Oto Kiralama Kuruluşları Derneği (TOKKDER) Başkanı İnan Ekici, otomotiv üretiminde yaşanan sıkıntılar nedeniyle araç kiralama şirketlerinin filolarına istenilen sayıda araç ekleyemediğini dile getirdi.

Ekici, tüketicilere erken rezervasyon yapmaları tavsiyesinde bulunarak, “Araç filoları arzda yaşanan problemler nedeniyle elbette istenilen sayıya ulaşamayacak. Üretimde yaşanan bu darboğazlar, tatillerde ve yaz aylarında kiralamada erken rezervasyonu daha önemli hale getirdi. Son dakika ihtiyaçlarda veya planlamada müşteriler istediği model ve sınıftaki araca ulaşmakta sıkıntı yaşayabilir. Bu nedenle tüketicilerde yüksek sezon ve hafta sonları için özellikle tatil bölgelerinde erken planlama yapmlarını öneriyorum" açıklamasını yaptı.