Corona virüsü testi pozitif çıkan kişiler karantina süreçlerini atlattıktan sonra çalışma hayatına geri dönüyor. Devlet vatandaşlara evden çıkabilirsiniz uyarısı yaptıktan sonra kamu test ücretini karşılamıyor.

Şirketler ise çalışanlardan ücreti 250 TL ila muayene ücreti dahil 500 TL'ye kadar çıkan testlerden istiyor. Çalışan yaptırdığı test ile negatif olduğunu ispatlarsa işe dönebiliyor. Buraya kadar her şey normal ama bazı şirketler covid test ücretini çalışandan talep ediyor. Bazıları ise test ücretinin sadece bir kısmını karşılama taahhüdünde bulunuyor. İş veren test istedikten sonra test ücretini kimin ödeyeceği tartışma konusu oldu.

Örneğin İstanbul'da bir büroda asistan olarak çalışan C.T. Covid testi pozitif çıktıktan sonra evde bakım ile hastalığı atlattı. Şirketi işe dönmesi için test yaptırması gerektiğini söyledi. C.T. devlet hastanesine gittikten sonra başına gelenleri şöyle aktarıyor: Devlet hastanesine test yaptırmaya gittiğimde riskli görülmediğimi ve test yaptıramayacağımı ilettiler. Daha sonra özel hastanede test yaptırdım fakat bunun ücretini çalıştığım şirket karşılamadı.

C.T. ayrıca daha ekonomik olduğu için kan testi yaptırmaya karar verirken şirketi tarafından özellikle PCR testi istendiğini vurguladı.

‘İLÇE SAĞLIK MÜDÜRÜ TESTE GEREK YOK DİYOR’

Genç kadın karantina süreci bittiğinde ne yapacağını öğrenmek için İlçe Sağlık Müdürlüğü'nü aradığını kendisine test yaptırmasına gerek olmadan iş başı yapabileceği bilgisi verildiğini de söylüyor.

Peki ya şirket çalışandan test talep edip ücretini personelin kendi cebinden karşılamasını isteyebilir mi? Avukat Emre Doğan'a göre İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu gereği işveren iş yerinde işçi sağlığına ilişkin önlemleri almalı ve aldığı önlemlerin uygulandığından da emin olmalı.

‘SAĞLIKLI ÇALIŞMA ORTAMI YASALAR İLE GÜVENCE ALTINDADIR’

İş verenin test talep etmesinin doğal olduğunu söyleyen Anayasa gereği herkesin sağlıklı bir çevrede yaşama hakkı olduğunu anlatan Avukat Doğan sağlıklı bir iş ortamı yaratma yükümlülüğünün işverende olduğunu ifade ediyor ve test ücretinin yükünün çalışanlara yıkılamayacağını söylüyor.

Doğan, “Her ne kadar işverenin yönetim hakkı kapsamında değerlendirilebilecek şekilde işçinin test yapmasını isteme hakkı varsa da bu test ücretini kendisi karşılamak durumundadır. Zaten işverenin üzerine düşen bir yükümlülük olması nedeniyle de işveren hastalığın bulaş riskini değerlendirmeli ve işyeri çalışma ortamını bu koşullara uygun hale getirmelidir. Kanun gereği işyerinde işçinin çalışması için güvenli ve sağlıklı bir ortam oluşturmak zorunda olan işverenin buna ilişkin bir önlem olan ve işçileri yaptırmakta zorunlu tuttuğu test masrafını işçilere yükletmesi beklenemeyecektir.” ifadelerini kullanıyor.

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun İşveren ile Çalışanların Görevi Yetki ve Yükümlülükleri bölümüne göre iş veren sağlıklı bir çalışma ortamı sunmak zorunda.

İŞVEREN MASRAFLARI KARŞILAMAZSA İŞÇİLERİN HAKLARI NELER?

İşverenlerin test masraflarını karşılamaması durumunda çalışanların masraflar karşılana kadar iş yapmaktan imtina edebileceklerini belirten Doğan “İşverenin mecburi tuttuğu bir önlem çerçevesinde işçiden test yapılmasını talep etmesi ancak ücretini ödemekten kaçınması, işverenin samimi olmadığı ve esasında kendisinin yerine getirmesi gereken bir edimi, işçiye yükletmesi anlamına gelecektir ki işbu husus da işverenin yükümlülüğünü yerine getirilmemesi, işçilere iş akdini haklı nedenle fesih hakkı verecektir.” ifadelerini kullandı.

Şirketlerin karantina dönüşü çalışanından test yaptırmasını talep edebileceğini söyleyen Avukat Ferit Durbin şirketin test ücretini ödemek istememesi durumunda işçilerin ihtarname çekerek ücretini talep edebileceğini söylüyor. Durbin, “Şirket hususi olarak çalışanının test yaptırmasını isterse çalışanlar masrafları talep edebilir. İşverenlerin test masraflarını ödemesi gerekir. İşçi karantina sürecini tamamlayıp işbaşı yapmak istediğinde, işverenin test talebi ek bir isteğe giriyor. İşçi bu ücreti ihtarname yoluyla işverene bildirerek hem ihtarname ücretini hem de test masraflarını işverenden alabilir.” diye konuştu.

Merthan Sümbelli/Sözcü