CHP Meclis Grubu'nun hazırladığı ekonomi raporunda KOBİ'lerin batık kredi oranındaki artışa dikkat çekildi. Küçük ve orta boy işletmelerin (KOBİ) bankalara olan kredi borcu bu yıl ocak ayında 3.8 milyar lira artarak 619.2 milyar liraya çıktı.

2019 yılında sektörden yeterli kredi alamayan KOBİ'lerin, vadesinde geri ödeyemedikleri için takibe alınan kredileri ise 734 milyon lira artarak 61.9 milyar liraya ulaştı.

Kredisini zamanında geri ödeyemediği için bankalar tarafından takibe alınan KOBİ sayısı ise 317 bin 550'ye yükseldi.

Rapora göre Merkez Bankası'nın (MB) brüt rezervi şubat ayının son haftasındaki 5 milyar dolarlık toparlanmayla 1.5 milyar dolar arttı. 28 Şubat itibarıyla 107.8 milyar dolara yükselen brüt rezervin 77.4 milyar doları döviz, 30.4 milyar doları ise altından oluşuyor.

1 Ocak-28 Şubat tarihleri arasında MB'nin döviz rezervi 3.8 milyar dolar azalırken, altın rezervi 5.3 milyar dolar arttı.

Bankanın, Swap işlemleriyle şişirdiği net rezervi ise bu dönemde 3.2 milyar dolar azalışla 38 milyar dolara geriledi.

DOLARİZASYON ARTIYOR

Raporda şu verilere yer verildi: “31 Aralık 2019-4 Mart 2020 arasında bankalardaki (bankalararası mevduat hariç) toplam mevduat 99.6 milyar lira (yüzde 3.9) artarak 2 trilyon 666 milyar liraya yükseldi. Bu dönemde TL cinsinden mevduatlar 22.1 milyar lira artarak 1 trilyon 281 milyar liraya yükselirken, döviz cinsinden mevduatlar ise 77.5 milyar lira artarak 1 trilyon 385 milyar liraya (227.7 milyar dolara) çıktı. Döviz mevduatlarında dolar cinsinden artış ise 6.8 milyar dolar oldu.

Mevduattaki dolarizasyon oranı ise yüzde 52'ye yükseldi. Bankalardaki mevduatın yarısından fazlasını yabancı para cinsinden açılanlar oluşturmaya devam etti. Dolarizasyonda son hafta çok belirgin bir yükseliş izlendi. Döviz cinsinden tutulan mevduatların toplam mevduata oranı, gerçek kişilere ait mevduatlarda (tasarruf mevduatı) ise yüzde 52.9'a kadar çıktı.”Bankaların verdiği kredilerin (bankaların bankalara verdiği krediler hariç) aynı dönemde 105.8 milyar lira (yüzde 4) artışla 2 trilyon 761 milyar liraya ulaştığının belirtildiği CHP raporunda 2019 yılı sonunda yüzde 103.4 olan mevduatın krediye dönüşüm oranının ise yüzde 103.5'e yükseldiği belirtildi.

AKP DÖNEMİNDE VATANDAŞ FAİZE 530 MİLYAR TL ÖDEDİ

Bankalara olan tüketici kredisi borçlarının geçen yıl eylül ayından bu yana yeniden hızlı bir şekilde arttığına işaret edilen raporda “Vatandaşların bankalara bu nedenle ödedikleri faiz de yükselişini sürdürüyor. Vatandaşlar ocakta bankalara 6.6 milyar lira faiz ödedi. Ödenen faiz geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5 oranında arttı.

Vatandaşın AKP döneminde (Ocak 2003-Ocak 2020) bankalara ödediği toplam faiz 530.9 milyar liraya ulaştı. Zamanında ödenmediği için takibe alınan krediler 263 milyon lira daha artarak 24 Mart itibarıyla 152.5 milyar lira oldu. Vatandaşın vadesinde geri ödeme yapamadığı için bankaların takibe aldığı tüketici kredisi ve kredi kartı borcu ise 371 milyon lira artarak 28 Şubat itibarıyla 21.1 milyar lira oldu” ifedelerine yer verildi.

YENİDEN BORCA SARILDIK

CHP'nin hazırladığı çalışmada “Vatandaşın bankalara ve finansman şirketlerine olan tüketici kredisi ve kredi kartı borçları ise 27 Aralık 2019–28 Şubat 2020 tarihleri arasında 33.4 milyar lira daha artarak 623.9 milyar lira oldu. Bu borcun 506.8 milyar lirası tüketici kredilerinden, 117.1 milyar lirası da kredi kartlarından kaynaklanıyor. Bu dönemde tüketici kredileri 32.3 milyar lira, kredi kartı borçları ise 1.2 milyar lira arttı” değerlendirmesi yapıldı.

Başak Kaya/Sözcü