Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Karadeniz'de doğal gaz rezervi keşfi ile birlikte ithalatta ciddi azalma beklediklerini belirterek, "Malın bol olduğu yerde fiyatların düşmesi kaçınılmaz. Her halükarda kendi üreteceğimiz gazın ithal edeceğimiz gaza göre daha ekonomik olacağını bugünden söyleyebiliriz" dedi. 

Dönmez, Karadeniz'de doğal gaz rezervi keşfini gerçekleştiren Fatih gemisinin ismini taşıdığı padişah olması vesilesiyle, Fatih Camisi haziresinde bulunan Osmanlı Padişahı Fatih Sultan Mehmet’in türbesini ziyaret etti.

Bakan Dönmez, türbede bir süre dua etmesinin ardından basın mensuplarına yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın dün halka büyük bir müjdeli haber verdiğini anımsatarak, Karadeniz'de doğal gaz rezervi keşfini gerçekleştiren Fatih gemisinin ismini taşıdığı padişahı, İstanbul’u fetheden büyük sultanın türbesini ziyaret etmek suretiyle bir kez daha anmış olduklarını söyledi.

Dönmez, Fatih gemisinin, adını taşıdığı padişaha yakışır şekilde büyük bir keşif gerçekleştirdiğini dile getirerek, “Biliyorsunuz, 'Fatih', fetheden demek. Fatih gemimiz de denizlerimizde, yer altındaki doğal kaynakları ortaya çıkarmak için adeta bir fetih harekatı yaptı. O açıdan son derece mutluyuz ve sevinçliyiz. Bizimle bu sevinci ve mutluluğu paylaşan herkese de şükranlarımızı sunuyoruz. Bu tabii sabır, inanç, azim gerektiren uzun soluklu bir iş” ifadelerini kullandı.

Daha iki yıl geçmeden iki gemiyle 9 derin sondajı yaptıklarını anımsatan Dönmez, “Bu sondajlardan birisini de keşifle sonuçlandırmış olduk. Bu anlamda baktığımızda büyük bir başarı olarak gördüğümüzü söyleyebiliriz. Bu vesileyle bu çalışmaları yürüten başta Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’ndaki (TPAO) yöneticilerimiz olmak üzere, gemilerimizde, sismik araştırma gemilerinde çalışan tüm personeli canı yürekten kutluyorum.” şeklinde konuştu.

Dönmez, Türkiye’nin 2023 yılı hedeflerinden birisinin de dünyanın en gelişmiş 10 ekonomisi arasına girmek olduğuna dikkati çekerek, şunları kaydetti:

“O vizyonu destekleyecek en büyük gelişmelerden birisi de bizim enerjide dışa bağımlılığımızı azaltacak hatta sıfırlayacak adımlar atmamızdı. Bu keşif, bu vizyona giden yolda bizim en büyük araçlarımızdan birisi olacaktır. Dün Hazine ve Maliye Bakanımız da açıkladı. Cari açığın azaltılmasında hatta pozitif yöne geçmesinde en büyük katkıyı sağlayacak unsurlardan birisi. Bizim son 10 yıl ortalamasına baktığımızda petrol ve doğal gaza ödediğimiz bedel yaklaşık 40 milyar dolar civarında. Cari açığımıza baktığımızda da yıllar itibarıyla değişkenlik göstermekle birlikte, işte bu zaman zaman 40-50 milyar dolar oldu, zaman zaman 20 milyar dolara kadar düştü. Demek ki cari açığın en büyük etkenlerinden birisi bu enerji ithalatı gibi duruyor. Bu keşifle birlikte de ithalatımızda ciddi bir azalma bekliyoruz.” 

Keşif yapılan sahanın potansiyel olarak oldukça umut verici olduğuna işaret eden Dönmez, şunları kaydetti:

“Bu şu anda bizim ilk keşfimiz. Yaklaşık 250 kilometrekarelik bir alana denk geliyor. Biz yaklaşık 14 ay önce bu sismik araştırmalara başladığımızda 2 bin kilometrekarelik bir alanın sismik araştırmasını yaptık, adeta oranın röntgen filmini çektik. Şimdi önümüzde 6 bin kilometrekarelik yeni bir alanda daha var. Uzmanlarımızın değerlendirmesi benzer yapıların, benzer formasyonun orada da önümüze çıkabileceği yönünde. Biz arkadaşlarımıza güveniyoruz. İnşallah süratli bir planlamayla hem bu 6 bin kilometrekarelik alanın yeni sismik verilerinin elde edilmesinde dönük çalışmaları hızlıca başlatacağız hem de şu anda keşifle sonuçlanan bu 250 kilometrekarelik alanda yeni tespit kuyuları açmak suretiyle oradaki rezervin sınırlarını tespit etmiş olacağız.”

Dönmez, keşfedilen gazın kıyıya yani Batı Karadeniz’deki kıyılara getirmek için boru hatlarının planlanmasının ve projelendirmesinin de süratle yapılacağını belirterek, “Bildiğiniz gibi Cumhurbaşkanımız dün 2023 yılında, Cumhuriyetimizin 100’üncü yılında bu gazı vatandaşımız ile buluşturmak gibi bir hedef de koydu. Şimdi tüm ekibimiz bu hedefi gerçekleştirmek için de yoğun bir çaba içerisinde.” açıklamasında bulundu.

Mega projelerin de bir yandan devam ettiğini anımsatan Dönmez, şunları kaydetti:

“Daha birkaç gün önce bin megavatlık yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı 'Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA)' adını verdiğimiz, güneş santrali, güneş panelleri üreten ve dünyada tek çatı altındaki en büyük tesis olan fabrikanın, Cumhurbaşkanımızın teşrifleriyle açılışını yaptık. Aynı anda da Konya Karapınar’da, bu üretilen panellerin montajının yapılacağı, dünyanın büyüklük açısından sayılı güneş santralinin de ilk montajları da başlamış oldu. 2023 yılında bir başka hayalimiz gerçekleşmiş olacak. Türkiye ilk defa kendi nükleer güç santralinin ilk ünitesini işletmeye almayı hedefliyoruz. Orada da çalışmaları yakinen takip ediyoruz. 2023’te ilk üniteyi devreye almış olacağız.”

'Önümüzdeki aylarda kendi tüketimimizin ne kadarının bu sahadan karşılanacağını paylaşacağız'

Dönmez, Türkiye’de son 18 yılda AK Parti hükümetleri vasıtasıyla doğal gaz iletim ve dağıtım alt yapısının geliştirilmesi anlamında ciddi işler yapıldığını belirtti. 

2002’li yıllarda sadece 5 büyük şehirde ve 50 ilçede doğal gaz kullanıldığını anımsatan Dönmez, şunları kaydetti:

“Bugün 81 ilin tamamında yaklaşık 570 yerleşim biriminde, il, ilçe, belde anlamında söylüyorum, doğal gaz kullanır hale geldik. 60-65 milyon vatandaşımız doğal gaza erişmiş durumda. Bugüne kadar bunun yüzde 1’lik dilimini kendi kaynaklarımızdan üretiyorduk. Bu keşif ile birlikte üretim imkanımız ve potansiyelimiz kendi kaynaklarımızda artmış olacak. Yıllık üretim planlamalarını arkadaşlar yaptığı için ilk etapta rakamları söylemek doğru olmaz ama önümüzdeki aylarda kendi tüketimimizin ne kadarının bu sahadan yıllık olarak karşılanacağını görüp kamuoyu ve sektörle paylaşacağız.”   

'Doğal gazda ulusal ve uluslararası oyuncular rekabet edecek'

Bakan Dönmez, Türkiye’nin hem elektrik hem de doğal gazda enerji ticaret üssü olması noktasında bazı hedeflerin olduğunu aktararak, “Serbest piyasa içerisinde bu ürünlerin alınıp satılabileceği bir merkez, ticaret üssü olmasıyla ilgili hedeflerimiz vardı. Orada da gayet iyi noktadayız. Elektrikte artık günlük toptan alış satışı yapılan bir piyasa çalışıyor.” diye konuştu. 

Geçen 1,5 yıl önce de doğal gaz piyasasını alınıp satılır hale getirdiklerini hatırlatan Dönmez, “Gerek kendi kaynaklarımızdan ürettiğimiz gerekse ithalat yoluyla elde edilen doğal gazı rekabete açıp ulusal ve uluslararası oyuncuların burada rekabet edeceği, günün sonunda başta vatandaşımız olmak üzere çok daha ekonomik fiyatlarla bu ürünü kullanabileceği bir altyapıyı oluşturmuş oluyoruz.” dedi. 

Dönmez, Türkiye’yi özellikle Güneydoğu Avrupa'da gerçekleşecek doğal gaz ve elektrik ticaretinin de merkez üssü haline getirmeyi amaçladıklarını vurgulayarak, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Türkiye’ye sadece Rusya’dan değil, İran’dan ve Azerbaycan’dan doğal gaz geliyor. Irak’a kadar hattımızı götürdük, belki oradan keşifler olursa gelme imkanı var, kendi kaynağımızı bulduk. 4 tane LNG terminalimiz var. Birçok LNG’yi Türkiye’ye getirebiliyoruz. Belki Doğu Akdeniz’de keşif olacak. Bu kadar gazın geldiği bir yerde rekabetin olmaması mümkün değil. Rekabet de her zaman için tüketicinin lehine yarar. Vatandaşlarımızı şunu rahatlıkla söyleyebiliriz; malın bol olduğu yerde fiyatların düşmesinin kaçınılmaz. Her halükarda kendi üreteceğimiz gazın ithal edeceğimiz gaza göre daha ekonomik olacağını bugünden söyleyebiliriz. Vatandaşlarımız o konuda müsterih olsunlar.”

Fatih Sultan Mehmet Han’ı rahmetle andığını ifade eden Bakan Dönmez, Fatih gemisini 29 Mayıs'ta, İstanbul’un fethinin 567. yıl dönümünde uğurladıklarını, 2-3 ay içerisinde keşfin gerçekleşmesinden memnuniyet duyduğunu söyledi. 

Bakan Dönmez’in konuşmasının ardından vatandaşlar, Dönmez’e Karadeniz'de doğal gaz rezervi keşfi için teşekkürlerini iletti.