Yerli ve yabancı bankalarla yapılan görüşmelerde olumlu sonuç alınmasının ardından MB, bankaların verilerine anında interaktif olarak ulaşmak için elektronik sistem kuracak.

Bankaların işlemlerine ulaşan MB’de veri güvenliğini ihlal edene hapis cezası verilecek. Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Emrah Şener, “Türev ve swap gibi kritik verilerini MB olarak 2 gün sonra alıyoruz. Bundan böyle MB’nin kuracağı sistem üzerinde anlık haberleşme mümkün olacak. Yabancı bankalarda bu yöntemi istiyorlar” dedi.

Şener, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki torba yasa görüşmelerinde şu değerlendirmelerde bulundu:

“Doğru bilgiye en kısa zamanda erişim merkez bankacılığının asli unsurlarından bir tanesi. Arkadaşlarımız şimdi akşam saat on olmasına rağmen şu anda piyasalar departmanında, bazı verileri toplamak durumundalar. Bunlardan kritik bilgiler, bir tanesi de türev veriler, ‘swap’ verileri. Biz bunları bankalarımızdan T+2’de yani iki gün sonra alıyoruz. Ama bu gecikmeyi engelleyebilmek için arkadaşlarımız, sözlü olarak bankaları arıyorlar, sözlü olarak bankaların o gün gerçekleştirdikleri işlemleri toplulaştırıyorlar. Akşam üzeri bir rapor haline getiriyorlar. Bazı verilerin yanlışlığını iki gün sonra öğreniyoruz. Çünkü sözlü olarak ifade edilen bazı yanların ters olduğunu öğreniyoruz.”

Gereksinim oldu

Bunun zahmetli bir süreç hâline dönüştüğünü belirten Şener şöyle devam etti:

“Bunu uluslararası paydaşlarımızla da konuştuğumuz zaman BIS’te artık anlık verilerin paylaşımları bir gereksinim hâline dönüşmeye başladı. Aslında bu şu anda zaten hâlihazırda MB ile bankalar arasında kapalı devre bir sistem olan EFT’yle bir şekilde ödemeler sistemi üzerinden gerçekleşiyor. Bir ödeme gerçekleştirdiğimiz zaman MB’nin diğer bankalara kurduğu bir sistem üzerinden anlık olarak haberleşmeleri mümkün. Bunu biz bir sonraki safhaya taşıyoruz. Şu anda sözlü taahhütlerle ve toplulaştırmayla biriktirdiğimiz bu şeyleri bir teknolojik altyapıyla daha az zahmetli hâle getirmek, uluslararası normlara uygun bir şekilde, anlık veri teknolojisiyle yapmak istiyoruz. Bunu yabancı bankalar da istiyor.”

Güvensizlik ve ayrım olmayacak

Emrah Şener, “Anlık veri akışında yabancı da olsa yerli de olsa bankacılık sistemi ne kadar sıhhatli çalışırsa MB’nin o kadar lehinedir. Onun için herhangi bir ayrım ve güvensizlik olmayacak anlık veri uygulamasında” dedi.

BDDK: Sorun görmüyoruz

BDDK Başkan Yardımcısı Mehmet İrfan Kurt, anlık veri akışı konusunda, “MB’nin anlık bankalardan bilgi, belge, veri temin etmesinde, bu bilgi, belge, verileri temin ederken banka IT sistemlerine erişim sistemleri kurmasında, gerekli IT güvenlik altyapısını kurması ve Merkez Bankası çalışanlarına verilen erişim yetkilerinin kötüye kullanılmasını engellemeyi teminen, log kayıtlarının tutulması kaydıyla herhangi bir sorun görmüyoruz” dedi. Kurt, verilerin sızması konusunda ise mevzuattaki cezai yaptırımlara atıf yaparak, “Elde ettikleri verileri üçüncü yetkisiz kişilerle paylaştıkları zaman cezai yaptırıma tabi tutuluyor 1 yıldan 3 yıla kadar. Dolayısıyla yaptırımı var” dedi.