Büyük gizlilik içindeki fonla ilgili açıklamalarda bulunan eski çalışanlar, vergi muafiyeti ve şeffaflık konusunda kiliseye eleştiriler yöneltiyor.

Amerikan The Wall Street Journal gazetesinin aktardığına göre, dünya genelinde yaklaşık 16 milyon üyesi bulunan ve üyelerinin yıllık kazancı üzerinden yüzde 10 bağış toplayan Mormon Kilisesi’ne ait yatırım fonunun toplam varlığı 100 milyar dolara (Yaklaşık 600 milyar TL) ulaştı. Fonun büyüklüğü 2012’deki 40 milyar dolarlık seviyeye göre son 7 yılda yüzde 150 arttı.

DÜNYA DEVLERİ ARASINDA

1960’larda kurulan ve 1997 yılında Ensign Peak Advisors adını alan fona dair kapsamlı bir haber yayımlayan gazete, fonun eski çalışanları ve mevcut yönetimiyle görüştü. Fon büyüdükçe gizlilik kuralları artarken, çalısanlara ömür boyu fon hakkında konuşmama sözleşmesi imzalatıldı.

Dünyanın en büyük teknoloji yatırım fonlarından SoftBank Vizyon Fonu’nun toplam varlığına denk bir büyüklüğe ulaşan  Mormon Kilisesi’nin fonu, dünyanın sayılı fonları arasında yer aldı.

APPLE VE AMAZON’A ORTAK

Fonun yaklaşık yüzde 70’lik kısmı, likit varlıklarda (Nakit para, banka mevduatı, çek, tahvil, hisse senedi) tutuluyor.

100 milyar doların 40 milyar dolarlık kısmı, ABD borsalarında işlem gören hisse senetlerinden oluşuyor. Fonun gizlilik için kurduğu paravan şirketlerden Neuburgh Advisers LLC, yaklaşık 175 milyon dolarlık Apple, 70 milyon dolarlık Amazon hissesini elinde bulunduruyor.

Fonun Florida’da ormanları, Bridgewater gibi büyük fonlarda yatırımları da bulunuyor.

VERGİ VE ŞEFFAFLIK TARTIŞILIYOR

ABD’deki yasalar gereği, kiliselerin gelir ve giderlerini açıklamak zorunda değil ve vergi muafiyetleri bulunuyor. Fonun eski çalışanlarından bazıları ve bazı vergi uzmanları, fonun şeffaf olmaması ve vergiden muaf işlemler yapmasını etik ve yasal açıdan uygunsuz buluyor.

Her yıl ortalama yüzde getiri elde eden ve kendi getirileri bağışlardan gelen miktarı geçen fonun, bu devasa parayı ne yapacağı ise meçhul. Çünkü, bağışlardan kilise giderleri düşüldükten sonra kalan miktar fona aktarılıyor. Fona aktarılan paranın ise ne için kullanıldığı ya da kullanılacağı son yıllarda giderek şiddetlenen tartışma konularından biri.

Kurulduğunda sadece üç çalışanı olan fonun, Mormonlar tarafından kutsal kabul edilen Utah Salt Lake’teki ofisinde şu an yaklaşık 70 kişi çalışıyor.

MORMONLUK NEDİR?

Dünya genelinde 16 milyon üyesi bulunan ve üyelerinden gelirinin yüzde 10'u kadar bağış toplayan Mormon Kilisesi'nin yatırım fonunun toplam varlığının 100 milyar dolara ulaştığı ortaya çıktı. Büyük gizlilik içindeki fonla ilgili ifşaatlarda bulunan eski çalışanlar, vergi muafiyeti ve şeffaflık konusunda kiliseye eleştiriler yöneltiyor.