31 Mart'ta kamuoyunda tepkilere neden olan Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması kanun teklifi muhalefetin oylarıyla reddedilmişti. Oylama sonrası AKP ve MHP'li vekiller büyük şaşkınlık yaşarken, kanun teklifinin yeniden oylanması yönünde tartışma yaşanmıştı.

DEĞİŞİKLİK YAPILMIŞTI

Kanun teklifinde yer alan, güvenlik soruşturmasına görevin gerektirdiği niteliklere etkisi yönüyle kişinin eşi ile birinci derece yakınları dahil edilir hükmü değiştirilmiş ve kişinin birinci derece yakınları güvenlik soruşturması dışında kalmıştı.

TEKRAR GÖRÜŞÜLEREK KABUL EDİLDİ

TBMM Genel Kurulu’nda muhalefet partilerinin milletvekillerinin oylarıyla reddedilen kanun teklifinin maddelerine geçilmesine ilişkin oylama, AKP’nin oylamanın içtüzüğe aykırı yapıldığı yönündeki itirazı üzerine geçtiğimiz hafta yenilenmişti. Tekrar görüşülerek kabul edilen kanun teklifi, bugün Resmi Gazete’de yayımlanarak kanunlaştı ve yürürlüğe girdi.

KANUN NELERİ İÇERİYOR?

Buna göre güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması birlikte yapılacaklar, “Kurum ve kuruluşlarda, yetkili olmayan kişilerin bilgi sahibi olmaları halinde devlet güvenliğinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün, iç ve dış menfaatlerin zarar görebileceği veya tehlikeye düşebileceği bilgi ve belgelerin bulunduğu gizlilik dereceli birimler, Milli Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı, jandarma, emniyet, sahil güvenlik ve istihbarat teşkilatlarında çalıştırılacak kamu personeli, Ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak personel, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışacak öğretmenler, üst kademe kamu yöneticileri, özel kanunları uyarınca güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına tabi tutulan kişiler, milli güvenlik açısından stratejik önemi haiz birim, proje, tesis, hizmetlerde statüsü veya çalıştırma şekline bağlı olmaksızın istihdam edilenler” şeklinde sıralandı.

Güvenlik soruşturması, arşiv araştırmasındaki konulara ilave olarak kişinin; görevin gerektirdiği niteliklerle ilgili kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerindeki olgusal verilerinin, yabancı devlet kurumları ve yabancılarla ilişiğinin, terör örgütleri veya suç işlemek amacıyla kurulan örgütlerle eylem birliği, irtibat ve iltisak içinde olup olmadığının, mevcut kayıtlardan ve kişinin görevine yansıyacak hususların denetime elverişli olacak yöntemlerle yerinden araştırılmak suretiyle tespit edilmesini içerecek.

Güvenlik soruşturması, kişinin birincil derece yakınlarını kapsam dışı bırakacak. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda elde edilen verilerin değerlendirilmesi amacıyla Değerlendirme Komisyonu kurulacak. Değerlendirme Komisyonu, Cumhurbaşkanlığında İdari İşler Başkanı'nın görevlendireceği bir üst kademe yöneticisinin, TBMM Başkanlığı'nda genel sekreter yardımcısının, bakanlıklarda bakan yardımcısının, diğer kamu kurum ve kuruluşlarında en üst yöneticinin görevlendireceği bir üst kademe yöneticisini olabilecek ve komisyon beş kişiden oluşacak.

Kişisel verilerin işlenme amacının ortadan kalkması halinde veya her durumda iki yılın sonunda Değerlendirme Komisyonunca silinecek. Dışişleri Bakanlığı aday meslek memurluğu ve konsolosluk ile yurt dışında istihdam edilecek personel için güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılacak.