HDP’nin Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu’nun (BTK) bant daraltma uygulamasının seçim güvenliği açısından araştırılması için verdiği önergenin TBMM Genel Kurulu’nda öne alınması önerisi, AKP ve MHP’li milletvekillerinin oyları ile reddedildi. 

Saldırının hemen ardından Twitter ve Youtube ile başlayan daraltma zamanla tüm platformlara yayılmıştı. İlerleyen saatlerdeyse Instagram, YouTube, Facebook ve Twitter’a bazı sağlayıcılar erişimi tamamen durdurdu. BTK ‘aykırı görüntüler’ nedeniyle bu uygulamanın yapıldığını açıkladı.

Bant genişliği nedir?

İngilizce ‘bandwidth’ denilen bant genişliği, internete bağlı cihazların belirli bir zaman aralığında alacağı veriyi tanımlıyor. Daraltılmasıyla zaman aralığında alınan veri miktarı düştüğü için erişim giderek zorlaşıyor.

AKP ve MHP’nin oylarıyla kabul edilen ‘sansür yasası’yla birlikte bant genişliğinin daraltılması kararı BTK’ya iletiliyor. BTK da bu kararı erişim sağlayıcılarına ileterek uygulanmasını istiyor. Bu karar iletildikten en geç dört saat sonra uygulamaya giriyor.

İstiklal Caddesi’ndeki bombalı saldırının üzerinden kısa süre geçtikten sonra yürürlüğe giren bu uygulama uzun süre yürürlükte kaldı. Bu sürede saldırıya ilişkin yayın yasağı da uygulandığı için bilgiye erişimde ciddi sorunlar çıktı.

Ortaya çıkan tablo salı günü Meclis’te muhalefetin de gündemindeydi. Muhalefet kulislerinde sohbet eden milletvekilleri, tablonun seçmen nezdinde endişe yarattığı düşüncelerini paylaştı. HDP’yse durumu araştırma önergesiyle Meclis gündemine taşıdı.

HDP grubu, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun bant daraltma uygulamasının seçim güvenliği yönünden araştırılması amacıyla araştırma önergesi verdi.

Milletvekilleri önerge hakkında konuştu.

HDP’li Ali Kenanoğlu: “Bunun mahkeme kararı olmadan uygulanması, sürecin yerine getirilmemesi meselesinin TCK 257, 244 ve 124’e göre suç olduğunu ifade etmek gerekiyor çünkü Anayasa açısından da son derece sıkıntılı bir durum. Burada görevi kötüye kullanma söz konusu, bilişim sistemini engelleme söz konusu ve kişiler arasındaki haberleşmeyi hukuka aykırı bir şekilde engelleme söz konusu. Bütün bunlar seçim sürecine giderken ülkenin şaibeli birtakım seçim süreçlerini de atlattığı bir dönemde akla birçok soruyu getiriyor ve bu nedenle de bu konunun araştırılmasını istiyoruz. Tabii, bu engelleme neye yapılıyor, niye yapılıyor? Yalan bilgiyi, yanlış bilgiyi yaymak yani bunun için söyleniyor ama esasında biz şunu gördük ki bu engellemeyle birlikte yalan ve yanlış bilgi yayıldı ve doğru bilgiye ulaşma engellendi.”

İYİ Parti’li Behiç Çelik: “Genel Kurulda kabul edilen sansür yasasının devlet düzenimiz için ne büyük ölçüde tehlikeli olduğu ortaya çıkmış bulunuyor. Seçim sürecinde yapılacak benzer müdahaleler çok daha ağır faturalar çıkarabilir; bizden uyarması.”

CHP Genel Başkan Yardımcısı Onursal Adıgüzel: “BTK keyfî olarak bant genişliğini daraltıyor, yani vatandaşın haber alma özgürlüğünü, internete erişim özgürlüğünü, haber yapma özgürlüğünü elinden alıyor. Bant daraltması, bir sansürdür ve iktidarın gerçeklerden ne kadar korktuğunun göstergesidir. İktidar kriz yönetiminden bir şey anlıyor mu? Maalesef, iktidar kriz yönetiminden hiçbir şey anlamıyor, interneti engelleyerek aslında vatandaşı kaosa sürüklüyor. İktidarınız son buluyor; ilk seçimlerde yasaklar, iktidarınız, terör, yoksulluk son bulacak, tarih olacak.”

AKP adına konuşan Mustafa Demir: “Bu uygulama olmasaydı neler olabilirdi? Bir, özel amaçlı yani halkı paniğe sürükleyebilecek içerikler oluşturulup organize bir biçimde bot hesaplarla bütün her tarafa yayabilirlerdi. İki, oluşturulan bu bilgi kirliliğiyle insanlar yanlış kanaatlere yönlendirilebilirlerdi. Üç, bununla kamu düzenini ve kamu barışını bozacak altyapıyı oluştururlardı.”

Konuşmalardan sonraki oylamada araştırma önergesinin öne alınması AKP ve MHP’li milletvekillerinin oylarıyla kabul edilmedi.