Yaklaşık bir sene önce başlatılan yeni modelde değersizleşen TL’nin ihracatı destekleyeceği, düşük faiz ortamının da yatırımları yukarı taşıyarak istihdamı artıracağı ve böyece cari dengenin sağlanmasıyla enflasyonun düşeceğine inanılıyordu. Ama bunların hiçbiri olmadı.

Bu uğurda faizleri sürekli düşüren Merkez Bankası (MB), enflasyon yüzde 80’i aşıp piyasa neredeyse tamamen dolara dönününce ‘liralaşma stratejisi’ uygulamaya başlamış, talebi soğutmak için yükümlülükler getirmişti.

Dolar mevduatlarını TL’ye dönüştüremeyen bankalarsa, MB’nin dayattığı TL/dolar oranını sağlamak için yüksek faizle mevduat toplamaya başladı. Ticari kredi faizlerinin yüzde 18’e kadar indiği bir ortamda bu durum bankalar adına sürekli bir zarar anlamına geliyor. Banka müdürleriyse bunun sistemik risk yarattığını söylüyor.

Nebati’ye şikayet etmişlerdi

Bu uygulamalardan rahatsızlıklarını belirten banka genel müdürleriyse, daha önceki bir toplantıda MB Başkanı Şahap Kavcıoğlu’nu Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’ye şikayet etmişti.

İstanbul’da Nebati’nin de katıldığı bir finans zirvesinde konuşan İş Bankası Genel Müdürü Aran da sektör olarak tüm kredileri yeni ekonomi modelini destekleyecek alanlara yönlendirdiklerini ama yine de regülasyonlar nedeniyle modelin desteklediği sektörleri bile destekleyemeyecek noktaya geldiklerini belirtmişti.

İsim vermeden Kavcıoğlu’nun kararlarını eleştiren Aran “Faiz oranlarının inmesi ne açıdan size yarar? Krediye daha ucuza erişebiliyorsanız, eğer kredinin fiyatlaması ucuzlamasına rağmen krediye erişim güçleşiyorsa bunun kimseye bir faydası yoktur” diyerek enflasyonist ortamda kredi faizlerinin inmesine rağmen krediye erişiminin zorlaştığını söylemişti. Aran, “Ben faizleri indirdim, onlar kredi vermiyor” diyerek bankaları suçlamanın kolaycılık olduğunu söylemişti.

TOBB yetkilisi Şeref Fayat da, faizlerin düşmesine karşın finansmana erişimde sıkıntı olduğu belirterek ”Daha az kredi vermeleri yönünde bankalara talimatlar verildiğini görüyoruz” demişti.

Nebati şikayetleri duymazdan geldi

Nebati, tüm bu şikayetleri görmezden gelmeye devam ediyor.

Twitter’da açıklamada bulunan Nebati, enflasyonist ortamda düşük faizli kredi politikasına devam edeceğini söyledi.

Nebati, şunları dedi:

“Türkiye Ekonomi Modeli kapsamında, büyümemizi sürdürülebilir kılmak ve istihdam artışımızı desteklemek hedefiyle üretimi artırmaya yönelik, anti-enflasyonist kredi politikalarını uygulamaya devam ediyoruz.

Bu kapsamda, işletmelerimizin enflasyonun oldukça altında, düşük maliyetle ticari kredilere ulaşmalarını sağlıyoruz. Nitekim, Temmuz sonunda ticari kredi faizleri yüzde 30 civarındayken, şimdi yüzde 18’lere gerilemiştir.

Uyguladığımız politikalar sonucunda sağlanan güçlü kredi büyümesinde, ticari kredilerin ağırlığı yüksektir. Bankacılık sektörünün kredi hacmi Ekim sonu itibarıyla yıllık yüzde 68,2 artarken, aynı dönemde ticari kredi büyümesiyse yüzde 74,9 seviyesinde gerçekleşmiştir.

Ekonomimizin bel kemiği olan ve milyonlarca insanımıza istihdam sağlamaya devam eden KOBİ’lerimizin de kredilere kolay erişimini önemsiyor ve önceliklendiriyoruz. Bu yaklaşımımızın bir sonucu olarak KOBİ kredileri, tarihsel ortalamasının 3 katından daha fazla büyümüştür.

Küresel resesyon beklentilerine rağmen ekonomik canlılığımızı sürdürülebilir kılmak için ihtiyatlı teşvik politikalarını uygulamaya devam edeceğiz.”

Erdoğan da görmezden gelmişti

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da şikayetleri duymazdan gelmişti.

Erdoğan, “Finansmana erişim meselesinde iş insanlarımızın yanındayız” demişti. Erdoğan ayrıca, kamu bankalarının bu konudaki desteklerini artırmaları için “Uyarıda bulunuyorum, bulundum” diye konuşmuştu.