“Dengelenme” hedefiyle yola çıkan bütçe 11 ayda 132.1 milyar TL açık verdi. Faiz gideri 130 milyar TL’ye dayandı. Kasımda “örtülü ödenekten” yapılan harcama bir önceki aya göre 20 milyon TL’den 279.8 milyon TL’ye fırladı. Bu rakam “örtülü ödenekten” yıl içerisinde yapılan en yüksek harcama oldu. 

Kasım ve ocak-kasım dönemi bütçe gerçekleşme sonuçları belli oldu. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın verilerine göre Cumhurbaşkanlığı’nın kullanımında bulunan ve nereye harcandığı açıklanmayan “örtülü ödenekten” yapılan harcama ekim ayına göre 20 milyon 25 bin TL’den 279.8 milyon TL’ye fırladı. “Örtülüden” 11 ayda yapılan harcama toplamı da 1.8 milyar TL’ye ulaştı. Kasımda bütçe giderleri 96.3 milyar TL, gelirleri 109.7 milyar TL oldu. Bütçe 13.4 milyar TL fazla verdi. 

Vergi gelirleri geçen yılın kasım ayına göre 73.3 milyar TL’den 99.2 milyar TL’ye çıktı. Artan vergi gelirleri kasımda bütçeyi kısmen toparladı. Geçen yılla karşılaştırıldığında ÖTV gelirleri 13.9 milyar TL’den 21.1 milyar TL’ye, ithalde alınan KDV de 9.7 milyar TL’den 17.6 milyar TL’ye yükseldi. 

Bunda dış ticaretteki artış etkili oldu. 11 aylık dönemde ise ÖTV’deki artış 133 milyar TL’den 185.4 milyar TL’ye, ithalde alınan KDV’deki artış da 110.6 milyar TL’den 140.6 milyar TL’ye çıktı. Ocak-kasım döneminde ise bütçe giderleri 1.064 milyar TL, bütçe gelirleri 931.9 milyar TL oldu. 

Geçen yılın 11 ayında 92.9 milyar TL olan bütçe açığı bu yıl 132.1 milyar TL’ye çıktı. 2020 için öngörülen açık (revize öncesi) 138.9 milyar TL’ydi. Açık uzun bir aradan sonra hedefin altına geriledi.

NEREYE HARCANDIĞI BELLİ DEĞİL!

Kâr amacı gütmeyen kuruluşlara yapılan transferler 3.3 milyar TL’ye ulaştı. Başlangıç ödeneği 2.9 milyar TL’ydi. Ödenek aşılmış oldu. Hanehalkına yapılan transferler 11 aylık dönemde 56.3 milyar TL’ye çıktı. “Diğer” kaleminden hane halkına yapılan transferler de 7.4 milyar TL’ye ulaştı. Nereye harcandığı belirtilmeyen “diğer sosyal amaçlı transferler” ocak-kasım döneminde 20.9 milyar TL oldu.

ÖDENEN FAİZDE BÜYÜK ARTIŞ

Bütçeden 11 ayda faize 129.1 milyar TL gitti. Geçen yıl bu, 95.7 milyar TL’ydi. Mal ve hizmet alım giderleri kasımda 9.8 milyar TL’ye çıktı.

Bir önceki ay 1.6 milyar TL olan güvenlik ve savunmaya yönelik mal, malzeme ve hizmet alımları 2.1 milyar TL’ye yüksedi. 11 aylık tutar 9.5 milyar TL oldu. 

Hizmet alımları için bütçeden 11 ayda 24.9 milyar TL çıktı. Aynı dönemde 1.2 milyar TL kira ödemesi yapıldı. Temsil, ağırlama, tören, fuar, organizasyon giderleri pandemi nedeniyle birçok etkinlik iptal edilmesine karşın bir önceki aya göre 8.2 milyon TL’den 10.7 milyon TL’ye çıktı.

Mustafa Çakır/Cumhuriyet