Prim borçlarını ödemeyen Genel Sağlık Sigortası (GSS) ve Bağ-Kur'lu yurttaşlara Sağlık Bakanlığı hastaneleri ile kamu üniversite hastanelerinde sağlık hizmetlerinden faydalanması için verilen süre 31 Aralık'ta sona eriyor. Herhangi bir kapsamda sosyal güvencesi olmayan, çalışmayan, primlerini zamanında ödeyemeyip borçlu duruma düşen vatandaşların marttaki seçimler nedeniyle sağlık hizmetlerinden faydalanması için verilen süre bu yılın sonuna kadar uzatılmıştı. Kısa bir süre sonra Bağ-Kur ve GSS prim borcu olanlar ve onların bakmakla yükümlü oldukları kişilerin Sağlık Bakanlığı'na bağlı hastaneler ile kamu üniversite hastanelerinde sağlık hizmeti alma hakkı sona eriyor. Simit Sarayı, Dünya Göz Hastanesi gibi krizdeki yandaş şirketleri kurtarma derdine düşen, gelen tepkiler üzerine geri adım atmak zorunda kalan AKP iktidarının Genel Sağlık Sigortası prim borcunu ödeyemeyen milyonlarca vatandaşın sorununu çözmek için nasıl bir adım atmayı planladığı belirsiz. TBMM’de bu durum düzeltmek için verilmiş bir kanun tasarısı da hali hazırda gözükmüyor.

Hani zenginleşmiştik!

Yoksulluk ve işsizlik nedeniyle; milyonlarca vatandaş GSS prim borçlarının yeniden yapılandırılarak faizlerinin silinmesine, 12 -18 ay taksitlendirilmesine ve 2 yıl içinde 3 kez ertelenmesine rağmen GSS prim borçlarını ödeyemiyor.

"Kriz yok, işsizlik azalmakta herkes mutlu mesut yaşıyor" diyen iktidar sahipleri, milyonlarca yurttaşın genel sağlık sigortası primlerini neden ödeyemediklerini kamuoyuna açıklamak durumunda.

- Vatandaşların Genel Sağlık Sigortası kapsamında sağlık hizmeti alabilmesi için GSS primini yatırması zorunludur ve sağlık hizmeti sunucusuna başvurduğu tarihte prim ve prime ilişkin hiç bir borcunun bulunmaması şart.

- Herhangi bir kapsamda sosyal güvencesi olmayan, çalışmayan, SGK’dan gelir ve aylık almayan, 18 yaşını doldurmuş ve öğrenci olmayan, aylık geliri asgari ücretin 1/3’ünden fazla olan vatandaşlar aylık 76.75 TL Genel Sağlık Sigortası primlerini kendileri ödüyor.

- Aylık geliri asgari ücretin 1/3’ünden az olan vatandaşların ise Genel Sağlık Sigortası primi devlet tarafından ödeniyor.

Borcunu ödeyemeyenlerin sayısı 6.4 milyon

Sorun çözülmez ise yaklaşık 5 milyon vatandaş sağlık hizmetlerinden faydalanamayacak. Primlerini zamanında ödeyemeyip borçlu duruma düşen Bağ-Kur ve Genel Sağlık Sigortalılar ile onların bakmakla yükümlü oldukları kişiler herhangi bir düzenleme yapılmaz ise 01.01.2020 tarihinden itibaren Sağlık Bakanlığına bağlı hastaneler ile kamu üniversite hastanelerinde sağlık hizmetlerinden faydalanamayacak. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanı Dr. Mehmet Selim Bağlı’nın 28 Mart 2018 tarihli basında yansıyan ‘’borcun üstü çiziliyor’’ açıklaması ile prim borcunu ödeyemeyenlerin sayısının 6,4 milyon kişi olduğu bildirilmişti. 2020 yılı bütçe sunumunda 1,2 milyon kişinin yapılandırma için başvuru yaptığı belirtilmişti. Primini ödeyemeyen Bağ-kur ve GSS’lilerin sayısının yaklaşık 5 milyon kişi olduğu tahmin ediliyor.

Yapılması gereken nedir?

Herhangi bir kapsamda sosyal güvencesi olmayan, çalışmayan ve GSS prim borcunu ödeyemediği için sağlık hizmeti alamayan tüm yurttaşlara, süre ertelenmesi yaparak değil, ülkemize gelen ve geçici kimlik çıkaran misafirlere uygulandığı gibi koşulsuz ve ücretsiz sağlık hizmetini sosyal devletin görevi olarak sunuyor. İktidar yetkililerinin ifade ettiği gibi sosyoekonomik düzey ve refah değil, aksine insani koşullarda yaşamı sürdürebilmek için yeterli gelire sahip olamama durumu yani yoksulluk ve işsizlik giderek artmakta ve vatandaşın ocağında ‘aş yerine yoksulluk’ kaynıyor.

Dr. Ergün Demir /Dr. Güray Kılıç/ Birgün