Covid-19 salgını nedeniyle 500 binden fazla işyeri İçişleri Bakanlığı genelgesiyle tamamen kapatılırken açık kalan işyerlerinde de alışverişin adeta durduğu ortaya çıktı.

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) tarafından hazırlanan Perakende Güven Endeksi'ne (TEPE) göre, perakende sektöründe çalışan işyerlerinin yüzde 72'si Covid-19 salgını nedeniyle faaliyetlerini kısmen veya tamamen durdurmak zorunda kaldı.

Araştırmaya göre, işletmelerin yüzde 50'si çalışan sayısını ya da çalışma saatlerini düşürdü, işletmelerin yüzde 76.6'sında ciro olağanüstü azaldı. Araştırma, önümüzdeki 3 aya ilişkin beklentilerin de olumsuz olduğunu, işletmelerin yüzde 58'inin işlerinin daha da kötüleşmesini beklediğini ortaya koydu.

DAHA KÖTÜLEŞEBİLİR

TEPAV Perakende Güven Endeksi salgının etkilerinin en yoğun yaşandığı nisan ayında, mart ayına göre 3.9 puan, geçen yılın nisan ayına göre ise 9.6 puan birden azalarak -25.7 puan değerine düştü. Perakende güveninin azalışında geçen 3 ayda işlerin durumu ve gelecek 3 ayda satış beklentisi göstergelerindeki azalış etkili oldu.

TEPAV anketi kapsamında perakendecilerin yüzde 22'si corona virüsü ile mücadele için alınan tedbirlerden dolayı faaliyetlerine tamamen ara verdiğini, yüzde 50'si çalışan sayısını ya da çalışma saatlerini düşürdüklerini belirtti.

Faaliyetlerine corona virüsü öncesinde olduğu gibi devam edenlerin oranı ise yüzde 28 oldu. Katılımcıların yüzde 24'ü önümüzdeki 3 ayda işlerinde iyileşme beklerken, yüzde 58'i işlerinde kötüleşme beklediğini belirtti. İşlerinde bir değişiklik beklemeyenlerin oranı ise yüzde 18 oldu.

BEKLENTİ DÜŞTÜ

Perakendecilerin satış beklentisi geçen yıla ve geçen aya kıyasla azalarak nisan ayında -27.1 puana düştü. Buna göre perakendecilerin önümüzdeki 3 aya ilişkin satış beklentileri, bir önceki aya göre 6.3 puan, bir önceki yılın aynı ayına göre 20.8 puan azaldı.

TEPAV araştırmasına göre işlerin durumu geçen yıla ve geçen aya kıyasla azaldı. İşlerin geçen yılın aynı dönemine göre durumu, 27.2 puan, geçen mart ayına göre 19.1 puan kötüleşerek Nisan 2020'de -63.5 puan değerine geriledi.

Mobilya kötü durumda

Perakende güveni en çok mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri sektöründe azaldı. Perakende güvenine alt sektörler itibarıyla bakıldığında Nisan 2020'de, geçen yılın aynı dönemine göre tüm sektörlerde azalış görüldü.

En az güven kaybı 2.6 puanlık kayıpla bakkal, market ve büyük mağazalarda yaşanırken, perakende güveni en fazla mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri sektöründe azaldı.

Erdoğan Süzer/Sözcü