Elektrikli otomobil satışları, her ne kadar toplam pazarda ihmal edilebilir oranda olsa da otomotivdeki dönüşümün sonucu olarak çok hızlı artacak.

Cumhuriyet'ten Halit Bolkan'ın haberine göre Otomotiv Distribütörleri Derneği’nin (ODD) verilerine göre 2022 yılının ilk yedi aylık döneminde 2 bin 532 adet elektrikli otomobil satıldı.

Ayrıca galeriler tarafından ithal edilip satılanlar da var. Ancak, 2020’de 844 adet, 2021’de ise 2 bin 846 adet (galeriler hariç) elektrikli otomobil satıldığı göz önüne alındığında katlanarak artan bir satış trendi olduğu anlaşılıyor. Elektrikli otomobiller için en önemli altyapı yatırımı ise şarj istasyonları. İşyeri ya da evinde uygun alanı olan araç sahipleri, bireysel şarj istasyonları kursa da halka açık alanlarda şarj istasyonu işletmecileri hizmet veriyor.

Türkiye’de hâlâ yaklaşık 4 bin 500 adet şarj soketi (bireysel kurulumlar hariç) bulunuyor. Elektrikli otomobil satışlarının artış hızına bakıldığında şarj soketi sayısının yetersiz kalacağı belliydi. 2 Nisan’da yayınlanan mevzuat ile yasal bir altyapıya kavuşan şarj istasyonu işletmeleriyle ilgili açıklanan teşvik paketi sonrası lisans alan şirket sayısı 32’ye ulaştı. 

KURULUM ŞARTLARI

Enerji Piyasası Denetleme Kurulu (EPDK) tarafından açıklanan yönetmeliğe göre şarj istasyonu lisansı alan şirketler, lisans yürürlüğe alındıktan sonraki altı ay içinde en az beş farklı ilçede, en az 50 adet ünite kurulumu yapmak zorunda. Bu ünitelerin en az yüzde 5’inin DC 50 kW ve üzeri güçte olması gerekiyor.

Karayolları Genel Müdürlüğü sorumluluğunda yer alan otoyol ve devlet yollarında kurulan şarj ünitelerinin de en az yüzde 50’sinin DC 50 kW ve üzeri güçte ünite tipinde olması gerekiyor. Şarj ağında yer alan her bir şarj istasyonunda, AC üniteler için en az bir adet tip-2 soket bağlantısı, DC üniteler için de en az bir adet birleşik şarj sistemi soket bağlantısı şartı bulunuyor.

BEŞ YILDA KARŞILANABİLİR

Elektrikli ve Hibrid Araçlar Derneği (TEHAD) Başkanı Berkan Bayram, “Geçtiğimiz yıllarda herhangi bir kanuni çerçeve ile sınırları belirlenmemiş, standartları oluşturulmamış bir sektör yapısından, bu yıl içerisinde çıkarılan yönetmelikler ile tüm yatırım teşvik şartları belirlenmiş, lisans süreçleri tanımlanmış ve ünitelerin sahip olması gereken uluslararası standartlar belirlenmiştir. Bu yılın başında TBMM’den geçen kanun metni ile, 21.12.2021 tarihli 7346 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nda değişiklikler yapılmıştı. Dünyadaki iklim değişikliğini önleme ve sera gazı emisyonlarını azaltma yönünde, ülkemizde elektrikli araç kullanımının yaygınlaştırılmasına yönelik elektrikli araç şarj hizmeti mevzuat altyapısında oluşturulması amaçlanmıştı. 2 Nisan 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Türkiye Şarj İstasyonları İşletmeci Lisans Şartları mevzuatı yürürlüğe girmişti. Ülkemizin elektromobilite alanında en hızlı büyüyen sektörlerinden şarj istasyonları, bu sayede kanuni bir altyapıya ve standartlara ulaşmış oldu” açıklamasını yaptı. 

Bayram, yatırım destek paketine göre teşvikten yararlanan firmaların 2023 yılı nisan ayına kadar en az 90 kW güce sahip DC şarj istasyonlarını, belirlenen yatırım teşvik rotalarında kurması gerektiğini, buna göre 1572 adet DC şarj ünitesinin kurulumu belirlenen zaman aralığında tamamlanırsa Türkiye şarj istasyonu ihtiyacının önümüzdeki beş yıl için rahatlıkla karşılanabileceğini de sözlerine ekledi.

RUHSAT SORUNU ÇÖZÜLMEDİ

Şarj ağı işletmecilerinin sorun yaşadığı bir konu olan, daha önce de iki kez uzatılan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı alma zorunluluğu da tekrar ertelendi.

Önceki yönetmeliğin geçici 6. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “31/07/2022” ibaresi, “31/07/2023” şeklinde değiştirildi. Bu değişiklik ile geçmişe dönük kurulumu yapılmış ve faaliyet gösteren şarj istasyonlarının tümünün ruhsatlandırılması şartı bir yıl daha uzatılmış oldu.