Buğdaydan sonra Türkiye'nin kapısında yağ krizi görünüyor. Türkiye yakın olması nedeniyle en çok Rusya ve Ukrayna'dan ayçiçeği yağı ithal ediyor. İki ülke arasında çıkan savaş Türkiye'nin ham yağ ithalatını vurdu. Ham ayçiçeği yağı Azak Denizi'nde bulunan Rostov Limanı'ndan yükleniyor. Rusya, Türkiye'nin 15-16 gemisini burada bekletiyor. Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği "Bu gemilere izin verilmezse Türkiye'de yağ sıkıntısı olur" dedi.

Dünya Gazetesi'nden Ali Ekber Yıldırım'ın haberine göre; Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği, Ticaret Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü'ne yazı yazarak stoklarda en fazla Mart sonu, Nisan ortasına kadar yetecek kadar yağ kaldığını, Rusya’nın, ithalat gemilerine izin vermesi için Dışişleri Bakanlığı ve Rusya Büyükelçiliği nezdinde acil girişimde bulunulmasını istedi.

Türkiye yağ ithalatının yüzde 70'i Rusya ve Ukrayna'dan

Rusya-Ukrayna savaşı Türkiye'yi yağ krizine sürükleyebilir. Dünyanın en büyük ayçiçeği ithalatçısı olan Türkiye, bu ithalatı da ağırlıklı olarak Ukrayna ve Rusya'dan gerçekleştiriyor. İki ülke arasında çıkan savaş Türkiye'nin ham yağ ithalatını büyük oranda durdurdu.

Ham ayçiçeği yağı ithalatında kilit noktalardan biri Azak (Azov) denizi. Türkiye'ye ithal edilen ayçiçeği yağının büyük bölümü bu bölgede bulunan Rostov Limanından yükleniyor. Rusya, Türkiye'nin 15-16 gemisini burada bekletiyor. Bu gemilere izin verilmezse Türkiye'de yağ sıkıntısı olur.

Stokta market rafları dahil 1-1.5 aylık yağ kaldı

Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Tahir Büyükhelvacıgil Ticaret Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü'ne gönderdiği yazıda yağda yaşanan durumu şöyle ifade ediyor:

"Malumlarınız olduğu üzere bir süredir devam eden Rusya - Ukrayna çatışmasında ülkemizin kayıpları her geçen gün daha ileri seviyeye çıkmaktadır. Mevcut durumda Bitkisel yağ sektörü diğer gıda sektörlerine göre çok daha stratejik duruma gelmiştir. Ülkemizin stokları, market rafları dahil mart sonu veya nisan ortasına kadar yetecek düzeydedir. Hali hazırda sektörümüzün Rusya ve Ukrayna siparişli 15-16 adet gemisi Karadeniz limanlarında beklemektedir.

Ham yağın tonu 2 bin doları geçti

Bir iki hafta önce tonu 1400 dolar seviyelerindeki yağ fiyatları uluslararası piyasalarda 2000 doların üzerine tırmanmış durumdadır. Daha ileri safhada düşünüldüğünde fiyat endişesini bir tarafa bırakmış, ham madde bulamama noktasına gelmiş durumdayız. Mevcut durum süratle gıda arz güvenliği seviyesine evrilmektedir.

Rusya farkına varmadan Türkiye'ye gıda ambargosu uyguluyor

Sektörümüzün ham ayçiçeği yağı ithalatında kilit noktalardan biri Azak (Azov) denizidir. Gemilerimizin büyük çoğunluğu bu bölgede bulunan Rostov Limanından yüklenmektedir. Fiili duruma bakıldığına Azak denizi Rusya silahlı kuvvetleri tarafından tamamen kontrol altına alınmış ve bir iç deniz durumuna gelmiş durumdadır. Durum böyleyken Rusya Federasyonu bu bölgeden halen kargo gemilerinin çıkışına izin vermemektedir. Bir başka açıdan bakıldığında Rusya' ya ambargo seviyesini her gecen gün yükselten AB(Avrupa Birliği) ülkelerine dahi gaz satarak bir şekilde ticaretini devam ettiren Rusya, belki de mevcut durumun farkına varmadan ülkemize gıda ambargosu uygulamaya başlamıştır.

AB ve diğer bölge ülkelerine göre Rusya ile ülkemiz ilişkileri çok daha ileri düzeyde olup, gerek Dışişleri Bakanlığımız, gerekse Rusya Büyükelçiliğimiz nezdinde girişimlerde bulunularak, Azak Denizi'nin acilen ulaşıma açılması ülkemiz açısından hayati öneme sahiptir. Gereğini bilgilerinize arz ederiz."

Ayçiçeği yağına büyük zam olacak

Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği bu yazıyı 2 Mart 2022 tarihinde Ticaret Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü'ne gönderdi. Yağ sanayicileri, Bakanlığın girişimleri ile Rusya'nın gemilere izin vermesi için çaba gösterirken bir yandan da artan fiyatlar karşısında çaresiz kaldı. Tonu 1400 dolar olan ham ayçiçeği yağı fiyatının ton başına 2 bin doları geçmesi nedeniyle iç piyasada büyük zam olacak. Rusya'nın izin vermesiyle Türkiye'ye gelecek yağın maliyeti ve işlenmesi 2 bin 400 doları bulması bekleniyor. Her koşulda ayçiçeği yağı tüketiciye zamlı olarak satılacak.