Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu, yılın 4. ve son enflasyon raporunu açıkladı. Kavcıoğlu enflasyon beklentilerinin 2021 yıl sonu için yüzde 18.4'e, 2022 tahmininin ise 11.8'e yükseltildiğini aktardı. 2023 enflasyon tahmini ise yüzde 7'ye güncellendi. Merkez Bankası'nın 3. enflasyon raporunda 2021 yılı için enflasyon tahmini 14.1 olarak öngörülmüşken, 2022 için ise yüzde 7.8 tahmini yapılmıştı. Kavcıoğlu ayrıca gıda enflasyonu varsayımını 2021 için yüzde 15'ten yüzde 23,4'e çıkardıklarını bildirdi.

Kavcıoğlu daha sonra soru cevap bölümünde gazetecilerin sorusunu yanıtlarken, "para birimini savunmak için döviz rezervini kullanmayı düşünür müsünüz?" sorusuna "Kur hedefi veya müdahale gibi bir şeyimiz yok. Serbest piyasada kur dengesini verecektir Türkiye'nin sorunu cari açıktır. Cari denge sağlandığında dengeye gelecektir" diye konuştu.

Kavcıoğlu'nun konuşmasında öne çıkanlar şöyle:

"Küresel iktisadi faaliyette yılın ilk yarısında yaşanan toparlanmaya rağmen yakın dönemde açıklanan güven endeksleri, salgının etkisiyle gerilemeye başladı.

Aşılama oranlarındaki artışa rağmen salgında yeni varyantlar küresel iktisadi faaliyet üzerindeki aşağı yönlü riskleri canlı tutuyor. Varyantlara ilişkin risklerin canlı kalması bazı ülkelerde büyüme görünümünü olumsuz etkiledi ve büyüme tahminlerinin aşağı yönlü güncellenmesine neden oldu. Büyüme tahminleri Almanya ve ABD başta olmak üzere, en çok ihracat yaptığımız ülkelerden bir kısmı için aşağı yönlü güncellenirken, İtalya ve Rusya gibi önemli ticaret ortaklarında yukarı yönlü güncellendi.

Küresel PMI endeksleri ulaştıkları tepe noktasına kıyasla gerilerken, gerek imalat gerekse hizmet sektörleri için 50 eşik seviyesinin üzerinde kalmaya devam etti. Bu gelişmeler, Türkiye’nin dış talep görünümünün olumlu seyrini koruduğunu gösteriyor. İşgücü piyasasına baktığımızda ise gelişmiş ülkelerin birçoğunda istihdamın seviyesi halen salgın öncesi düzeyinin altında seyrediyor."

Yıl sonu enflasyon tahminimi yüzde 18.4'e yükseldi

Enflasyonun 2021 yıl sonunda yüzde 18,4 olarak gerçekleşeceğini, 2022 yıl sonunda yüzde 11,8'e ve 2023 yıl sonunda ise yüzde 7 seviyesine geriledikten sonra orta vadede yüzde 5 düzeyinde istikrar kazanacağını tahmin ettiklerini bildiren Kavcıoğlu, "Böylece, 2021 yıl sonu enflasyon tahminini 4,3 puanlık güncellemeyle yüzde 14,1'den yüzde 18,4'e yükselttik." dedi.

Kavcıoğlu, bir önceki rapor dönemine göre gıda fiyatları ve Türk lirası cinsinden ithalat fiyatları varsayımlarındaki güncellemelerin enflasyon tahminini sırasıyla 2,1 puan ve 1,5 puan artırdığını söyledi.

Yönetilen/yönlendirilen fiyatların ise büyük ölçüde alkol-tütün kaynaklı olarak tahmini 0,3 puan yükselttiğini dile getiren Kavcıoğlu, çıktı açığındaki güncellemenin de tahmini 0,4 puan yukarı çektiğini ifade etti.

Kavcıoğlu, "2022 yıl sonu enflasyon tahminini de yüzde 7,8'den yüzde 11,8'e yükselttik. Başlangıç koşullarındaki güncellemenin enflasyonun ana eğilimine etkileri, 2022 yıl sonu enflasyon tahminini 2,2 puan artırdı. Diğer yandan, gıda enflasyonu varsayımındaki güncelleme tahmini 1 puan artırırken, çıktı açığındaki değişiklik ise 0,8 puan yükseltici yönde katkıda bulundu." diye konuştu.

Soru-cevap

Faiz kararı ve "sınırlı alan" 

Kavcıoğlu, bir gazetecinin Para Politikası Kurulu (PPK) Metnindeki "sınırlı alan" sorusu üzerine şu cevabı verdi:

"Son faiz indiriminde daha önce de belirttiğimiz üzere arz koşulları çekirdek enflasyon ve talepteki gelişmeleri işaret ederek buralardaki gelişmelere göre hareket edeceğimizi söylemiştik. Pandemi sonrası açılmanın arkasından başlayan talebin daha sonra enerji ve emtia fiyatları, gıda fiyatlarında yukarı yönlü hareketler, tedarik zincirindeki sıkıntılar uluslararası fiyatlarda ve Türkiye’de enflasyonda yukarı yönlü gidişi tetikledi.

Biz de diğer gelişmiş merkez bankaları gibi bu şokların geçici olduğunu düşünüyoruz. Uzun süredir sıkı para politikası uyguladık son 1 yılda 11 puan faiz yükseltmiştik. Enflasyondaki artışın bu arz şoklarından arındırarak bu konuda kutumuz da var raporda çalışmalar sürüyor. Gelinen noktada indirime gitme nedenimiz arzi sıkıntıları kaldırarak kendimize bir alan gördük. Bu arz şoklarının geçici olduğunu düşünüyoruz. Dolayısıyla gelişmelere göre yıl sonuna kadar buralardaki değişimleri arkadaşlarımız çalışıyor. Çalışmalar sonucunda geçici olarak ifade ettiğimiz durumun ne kadar imkan sağlayacağını, ne yönde gelişme göstereceğini göreceğiz. Arkadaşlarımızın çalışmaları ışığında kararlarımızı vereceğiz. Ekip çalışması ile veri odaklı analize dayalı karar veriyoruz. Merkez bankalarının geçici düşündüğü arz sıkıntılarını aynı şekilde değerlendiriyoruz, gelişmeleri takip edip kararları vereceğiz"

"Kura müdahale gibi bir durum yok, inşallah dengeye gelecek"

Kavcıoğlu, "para birimini savunmak için döviz rezervini kullanmayı düşünür müsünüz?" sorusuna karşı şöyle konuştu:

"Kur artışının sadece  faiz indirimleriyle gerçekleşmediğini ifade etmiştim. Gelişmekte olan ülkeler dolar karşısında doların güçlenmesiyle fed kararlarıyla değer kaybı yaşıyor. Bizim de faiz indirimi dönemimizde dolar endeksi 94,.30'lara kadar yükseldi. Gelişmekte olan ülkeler değer kaybetti. Biz de faiz indirimimiz ayırdığınızda diğerlerine göre daha az etkilenen ülkelerden olduk. Daha sonra kendi içimizde kurdaki değer kaybı diğerlerine göre fazla oldu. Kur hedefi veya kura göre bir şey belirlemiyoruz. Cari denge sağlandığında kur üzerinde de denge sağlanacaktır. Kur hedefi veya müdahale gibi bir şeyimiz yok. Serbest piyasada kur dengesini verecektir Türkiye'nin sorunu cari açıktır. Cari denge sağlandığında dengeye gelecektir. Tüm politikalarımızı bu çerçevede oluşturuyoruz. Kur inşallah dengeye gelecektir."