Türk Lirası istikrarlı seyrini koruyor gibi görünse de yurtiçinde yerleşikler fırsat buldukça liradan uzaklaşıyor. Son 1 yıldır yurtiçinde yerleşik kişilerin bankalardaki dolar hesapları lira hesaplarının üzerine çıkmıştı. Dolar kurundaki nisbi gevşeme bu durumu tersine çevirse de bu sefer de altına hücum başladı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre sadece 2019 yılı içinde altın hesaplarının değeri 41,4 milyardan 55,2 milyar lira seviyesine yükseldi. Bu tutarın 54,2 milyar lirası yurtiçinde yerleşik kişilerin hesaplarında bulunuyor.

Gerçek kişiler lira tutmuyor

Son 1 yılda enflasyonun yükselmesi ve işsizliği artmasıyla beraber yurttaşlar alım güçlerini korumak adına Türk Lirası’ndan kaçıyor. BDDK verilerine göre yurtiçinde yerleşik gerçek kişilerin döviz hesapları yüzde 50, altın hesapları ise yüzde 70 yükseldi. Türk lirası hesapları ise neredeyse yerinde saydı.

***

TL’den kaçış devam ediyor

Türkiye’de bankalarda tutulan mevduatların görünümü şu şekilde*;

2018 TEMMUZ*

Yabancı para mevduat: 913 milyar lira
Türk lirası mevduat: 1 trilyon 23 milyar lira
Kıymetli maden: 32 milyar lira

2019 TEMMUZ

Yabancı para mevduat: 1 trilyon 132 milyar lira
Türk lirası mevduat: 1 trilyon 73 milyar lira
Kıymetli maden: 55 milyar lira

*Veriler yurtiçi ve yurtdışında yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin toplam hesapları üzerinden derlenmiştir.

***

Sadece yurtiçindeki gerçek kişilerin mevduatı

2018 TEMMUZ*

Türk lirası mevduat: 628 milyar lira
Yabancı para mevduat: 420 milyar lira
Kıymetli maden: 30 milyar lira

2019 TEMMUZ*

Türk lirası mevduat: 645 milyar lira
Yabancı para mevduat: 593 milyar lira
Kıymetli maden: 51 milyar lira

*Veriler yalnızca yurt içinde yerleşik gerçek kişileri kapsamaktadır.

Hükümetin düşük faiz politikası kredi faizlerini düşürdüğü gibi Türk Lirası’na verilen mevduat faizini de düşürüyor. 30 ağustos haftası itibariyle 1 yıla kadar vadeli yerli para cinsinden mevduatlara uygulanan ortalama faiz oranı yüzde 14,3 olarak gerçekleşti. Öte yandan yurttaşların tasarruflarını döviz veya altında tutmalarının sebebi, bu varlıkların 1 yıl sonra yüzde 14,3’ten daha fazla değerleneceğini düşünüyor olmaları. Bu da TL’ye dönük talebi negatif etkiliyor.

***

?

100 bin TL’nin 1 yıl sonrası

100 bin lirasını 1 yıla kadar vadeli mevduata yatıran bir kişi yüzde 14,3 faiz oranı ile 1 yıl sonra 14 bin 300 lira gelir elde ediyor. 100 bin lirası olanın aynı tutarı altın veya dolar yatırımıyla elde etmesi için;

1- 5,70 TL olan doların 1 yıl sonra 6,51 TL

2- 270 TL olan gram altının 1 yıl sonra 308 TL olması gerekiyor.

Dolayısıyla yurttaşa 1 yıl sonra dolar 6,51 TL, gram altın ise 308 TL olur mu sorusunu sormak düşüyor. Olur diyenler TL’den kaçıyor.

Birgün