Dağılan Yugoslavya’nın en eski ve en büyük demir-çelik fabrikası olarak bilinen Zaljezara Niksic’te 10 yılın ardından yönetim yine değişiyor. 70 yılı aşkın bir süre önce kurulan dev tesis, 2012 yılında Türk şirketi Tosyalı Holding’in olmuştu.

Dünya'dan Kerim Ülker'in yazısına göre Tosyalı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tosyalı, geçmişte üretim rekorları kıran fabrikayı tekrar eski günlerine getirmek istediklerini söylemişti.

Ancak küresel piyasalarda yaşanan durgunluğun da etkisiyle hedefler gerçekleşmedi ve Zaljezara Niksic, son bir yıldır üretimini düşürdü ve bazı birimleri kapandı. Dev tesis şimdi el değiştiriyor.

Satış sürecinden önce biraz bu tesis hakkında bilgi vermek isterim. 1950 yılında Yugoslavya'nın efsane devlet adamı Mareşal Tito’nun emriyle kurulan tesisin isim babası ise komünist yönetim döneminin ünlü isimlerinden Boris Kidriç olarak bilinir.

1980’lerde 22 bin çalışanı olan tesis, 1990’larda küçülmeye başladı. Yugoslavya'nın dağılmasıyla birlikte Karadağ’a bağlı kalan tesis, 2000’li yıllarda ise kapanmanın eşiğine geldi. Özelleştirme süreci yaşansa da başarılı olunmadı. 2012 yılında Tosyalı Holding’in aldığı dönemde çalışan sayısı 320’ye kadar düşmüştü.

Birçok üretim bandı duran tesisi 10 yıl önce Tosyalı Holding, 15 milyon Euro’ya satın aldı. İlk adım olarak 35 milyon Euro’luk yatırım yaptı. Hedef öncelikli olarak 120 bin tonluk üretimi de 400 bin tona çıkarmaktı.

BAŞBAKAN ONAY VERDİ

Toscelik Special Steel olarak faaliyetine devam eden tesis, piyasalarda yaşanan durgunluk ve pazarın üretimi karşılayamaması nedeniyle geçen yıl bazı birimlerinde üretimi durdurdu. Şimdi de satış süreci başladı. İki önemli talip gündeme geldi. Bunlardan ilki bu yılın başlarında, Karadağ’ın en büyük şirketlerinden biri olan Neksan’dı. Karadağ basınında yer alan haberlere göre bu görüşmeler olumlu sonuçlanmadı ve satış yapılmadı.

İkincisi ise devlete ait bir şirket oldu. Karadağ Başbakanı Dritan Abazoviç, devlete ait elektrik şirketi EPCG’nin devreye girdiğini söyledi. Hatta Karadağlı Başbakan, EPCG’ye çelik fabrikası Zeljezara Niksic'in Türk firması Toscelik'ten satın alınması için görüşmeleri başlatma izni verdi.

Abazoviç, yaptığı açıklamada "EPCG, satış fiyatı ve Zeljezara'nın satın alınmasını Türk şirketi ile gerçekleştirme yolunu müzakere etme taahhüdünü üstleniyor" dedi.

Tosyalı Holding’in şu anda yurtdışında Cezayir ve Karadağ’da demir-çelik yatırımı bulunuyor. Avrupa’daki bu yatırımı olan Zaljezara Niksic’in satılmasıyla bir anlamda kıtadan çıkmış olacak.