Suudi Arabistan başta olmak üzere Körfez ülkelerinin Katar'a ambargoyu kaldırması, Türk iş dünyasında da fiili boykotun kaldırılması umudu yarattı.

Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Enver Gargaş, “Türkiye’ye şunu söylemek istiyoruz; karışlıklı olarak egemenliğe saygı çerçevesinde ilişkilerimizin normalleşmesini istiyoruz.” dedi ancak Ankara'dan Müslüman Kardeşler'e desteği kesmesini talep etti.

BAE merkezli SkyNews televizyonuna konuşan Gargaş, “Ankara’nın Müslüman Kardeşler’in ana destekçisi olmasından vazgeçmesini istiyoruz. Ankara’nın Arap dünyası ile ilişkiler yörüngesini yeniden düzeltmesinden yanayız” ifadelerini kullandı.

İŞ DÜNYASI UMUTLANDI

Katar'a ambargonun kalkması sonrasında Türk iş dünyasında Arap ülkelerinin Türkiye'ye karşı uyguladığı fiili ekonomik boykotun kaldırılması ya da hafifletilmesi yönünde umutlar yeşerdi.

Sozcu.com.tr'ye konuşan İstanbul Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) Başkanı Mustafa Gültepe, henüz Suudi Arabistan'a ihracat rakamlarına yansımasa da bölgeden olumlu sinyaller gelmeye başladığını, fiili boykotun sona ermesini beklediklerini söyledi.

2020’DE SIFIR ÇEKEN MÜTEAHHİTLERDE BEKLENTİLER ARTTI

Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Mithat Yenigün yaptığı açıklamada, 2018'de toplamda 3 milyar dolarlık iş aldıkları Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan'da 2020'de sıfır çektiklerini, 2021'de durumun değişmesini umduklarını dile getirdi.

BAE Dışişleri Bakanı'nın normalleşme açıklamasını ve Katar'a ambargonun kalkmasını olumlu karşıladıklarını, birkaç ay içinde Türk müteahhitlere dönük engellemenin kalkmasını umduklarını söyledi.

Yenigün, 2019'da Türk müteahhitlerin yurt dışında toplamda 19,5 milyar dolarlık iş aldığını, 2020'de rakamın 14,4 milyar dolara gerilediğini ancak pandemiye dönemi için bu rakamın beklentilerin üzerinde olduğunu belirtti.

ARALIKTA BOYKOTUN BİLANÇOSU AĞIRLAŞTI

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 20 Kasım’da Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz el-Suud telefonda konuşmuş, iki ülke arasındaki sorunların bu görüşmede ele alındığı belirtilmişti. Ancak aralıkta Türk mallarına dönük fiili boykotun bilançosu ağırlaştı.

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, Türkiye'nin Suudi Arabistan'a ihracatı aralıkta geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 78,9 oranında geriledi. Bu dönemde Türkiye'nin Suudi Arabistan'a ihracatı 246 milyon dolardan 52 milyon dolara geriledi.

1 Ekim'de başlayan fiili boykotta Türkiye'nin Suudi Arabistan'a ihracatındaki düşüş yıllık bazda ekimde yüzde 11,75, kasımda yüzde 52,9 olmuştu. Düşüş oranı aralıkta artmış oldu.

İHRACAT GERİLEDİ

Ocak-aralık dönemindeki toplam düşüş 2019'a göre yüzde 23,4 oldu. 2019'da 3,1 milyar dolar olan Türkiye'nin Suudi Arabistan'a toplam ihracatı, 2020'de 2,4 milyar dolara geriledi.

Türkiye BAE'ye ihracatı da yıllık bazda aralıkta yüzde 14, ocak-aralık döneminde yüzde 19,2 geriledi. Türkiye'nin BAE'ye toplam ihracatı 2020'de 2,4 milyar dolardan 2 milyar dolara geriledi.

Türkiye'nin Suudi Arabistan'a hazır giyim ihracındaki düşüş ise aralıkta yüzde 88,4, 2020'nin tamamında yüzde 32,9 oldu.

KATAR'A AMBARGO KALKTI

Suudi Arabistan, BAE, Kuveyt ve Mısır, 5 Ocak itibarıyla Katar’a karşı 3,5 yıldır uygulanan ambargonun kaldırılması kararını almıştı.

Suudi Arabistan ve müttefikleri Katar'a ambargo uygularken, Ankara krizde Katar'dan yana tavır almış ve Körfez ülkeleriyle ilişkilerinin kötüye gitmesi pahasına Katar'a asker göndermişti.

Katar da Ankara gibi Suudi Arabistan ve BAE tarafından Müslüman Kardeşler'e destek olmakla suçlanıyordu.

Mısır'da Müslüman Kardeşler iktidarını deviren 2013'teki darbenin ardından Suudi Arabistan ve müttefikleri darbe yönetimini desteklemişti.

Emre Deveci/Sözcü