Uluslararası bağımsız bir ağ olan Tax Justice Network'ün son raporuna göre dünyada her yıl 427 milyar dolar vergi geliri, vergi cennetlerine kaçırılıyor.

Rapora göre 2020 yılında tüm dünyada şirketler 1.38 trilyon dolarlık kârlarını vergi cennetlerine kaçırarak 245 milyar dolarlık vergiden kurtulurken, bireyler ise 10 trilyon dolardan fazla varlığını offshore hesaplarına taşıyarak 182 milyar dolar daha az vergi verdi. Raporda yaşanan pandemi nedeniyle bu rakamın nasıl bir büyüklük ifade ettiğini ortaya koymak için hemşire maaşları ile bir kıyaslama yapıldı.

Raporda bu yıl tam 34 milyon hemşirenin yıllık maaşı kadar vergi kaçırıldığı belirtildi. Farklı bir ifadeyle, dünyada her bir saniyede bir hemşirenin yıllık maaşı kadar vergi kaçırılıyor. Raporun ülkeler bölümünde ise Türkiye'den kaçırılan vergi miktarı 2.6 milyar dolar olarak hesaplandı. Tax Justice Network'ün Başkanı Alex Cobham, “Bugün sağlık çalışanlarının, hemşirelerin koronavirüs testi yaptırma imkanlarının kısıtlı olmasının ardında hükümetlerin vergi kaçırılmasına on yıllardır göz yumması yatıyor” dedi.

ORTALAMANIN ÜSTÜ

Türkiye'den kurum ve bireylerin kaçırdığı hesaplanan vergi, toplam vergi gelirinin yüzde 1.8'ine karşılık geliyor. Bu oran, yüzde 2.6 olan global vergi gelir kaybı ortalamasının altında ancak yüzde 1.5 olan bölgesel vergi geliri kaybı oranının üzerinde. Türkiye'nin hesaplanan yıllık vergi geliri kaybının 175 bin hemşirenin yıllık maaşını aştığı belirtilen raporda, Türkiye'den kaçırılan vergi tutarının sağlık bütçesinin yüzde 9.6'sını bulduğu bilgisi de yer alıyor. Türkiye, kaçırılan vergi miktarı ile global sıralamada 55'inci sırada yer alıyor.

%16.5'i CAYMAN ADALARI'NA

Rapora göre dünyada kaçan verginin ilk adresi Cayman Adaları (70 milyar dolar yani toplam vergi kaybının % 16.5'inden sorumlu.) İkinci sırada İngiltere (42 milyar dolar, % 10), üçüncü sırada Hollanda (36 milyar dolar, % 8.5) var.

HEMŞİRELERE CORONA TESTİ İŞTE BU PARALAR KAÇTIĞI İÇİN YAPILAMIYOR

Raporda vergi geliri kaybının hemşire maaşları ile anlatılmasının ardında vergi adaletsizliği büyürken pandemi ile sağlık bütçelerinin ne kadar yetersiz kaldığının ortaya çıkması var.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca da bütçe görüşmelerinde “Sağlık için ayırabildiğimiz kaynakların oldukça sınırlı olduğunu biliyoruz” demişti.

Raporda, Tax Justice Network'ün Başkanı Alex Cobham'ın şu görüşüne yer verildi:

* Vergi sistemini insanların sağlığını önceliklendirerek yeniden tasarlamak şart.

* Bugün sağlık çalışanlarının, hemşirelerin koronavirüs testi yaptıramamasının ardında hükümetlerin vergi kaçırılmasına on yıllardır göz yumması yatıyor.

Özlem Ermiş Beyhan/Dünya