Rusya’nın Ukrayna’ya fiziki müdahaleye başlamasıyla birlikte dünyada sert yaptırımlar dillendirilirken iş dünyasında tedirginlik arttı.

Ukrayna’da limanların kapanmasıyla birçok ürün mahsur kalırken ticaret şimdiden aksamaya başladı. Anadolu Efes, Ukrayna operasyonunu durdurduğunu açıklarken Ukrayna’da bulunan Türkiye firmaları dün iş yapamadı, mağazalar kapandı.

Ukrayna ile Türkiye arasındaki ilişkiler hızlıca gelişti. Türkiye, 2020’de Ukrayna’nın en büyük yabancı sermaye yatırımcısı oldu. bine yakın Türk firması faaliyet gösteriyor. Toplam yatırım miktarı ise 5 milyar dolar civarında. Ukrayna ayrıca Türkiye’nin en çok işçi gönderdiği sekizinci ülke. 

Cumhuriyet'ten Alican Polat'ın haberine göre Dış Ekonomik İlişkiler Konseyi (DEİK) Ukrayna-Türkiye Konseyi Başkanı Ruşen Çetin, olayların henüz çok sıcak olduğunu belirterek kriz bir an önce bitmezse en çok etkilenecek ülkelerden birinin Türkiye olacağını belirtti. Ukrayna ile ticaret hacminin 7.4 milyar dolara ulaştığını söyleyen Çetin, Rusya ile 30 milyar dolara yakın olduğunu belirtti.

Turizmde ise umutlar sorunun mart ortasına kadar çözülmesine bağlandı. Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği Başkanı Firuz Bağlıkaya, Rusya’dan bu yıl 10 milyon turist beklediklerini belirterek ancak sıcak temas uzarsa sorunun büyüyeceğini söyledi ve “Bu durumda Avrupa pazarı da etkilenir. Şu anda rezervasyon iptali yok ama durgunluk var” diye konuştu.

İHRACAT DÜŞECEK

Rusya ve Ukrayna’dan birçok hammadde ithalatı yapıldığını söyleyen Otomotiv Distribütörleri Derneği Genel Koordinatörü Hayri Ece de gelişmelerin tedirginlikle izlendiğini söyledi. Otomotiv sektöründe Avrupa Birliği pazarının daha önemli olduğunu belirten Ece, AB’ye karşı bir tavır alınmasını beklemediğini ve hayal etmek de istemediğini dile getirdi.

Hazır giyim sektörünün iki ülkeyle 1 milyar doları aşan ticareti olduğunu söyleyen İstanbul Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Başkanı Mustafa Gültepe, “Savaşın uzaması hem ihracatımızı hem de iç pazardaki satışlarımızı düşürecektir” dedi.

Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği Başkanı Berke İçten ise yazlık ürünlerini Rusya’ya teslim ettiklerini ancak henüz ödeme almadıklarını belirtti. Sektörün Rusya ile yaklaşık 80 milyon, Ukrayna ile de yaklaşık 25 milyon dolarlık ticaret hacmi olduğunu ekleyen İçten, Rusya’ya döviz yaptırımı olursa sektörün nakit dengesinin bozulacağını söyledi.

PIYASALAR ALEV ALEV

Mali piyasalar tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de sarsıntılı bir gün geçirdi. Rusya’nın Ukrayna’ya başlattığı askeri harekâtın ardından dolar/TL yılbaşından bu yana seyrettiği 13.5 etrafındaki dar bandı yukarı yönlü kırdı ve 14.62’ye kadar yükseldi. Günü ise14.20 lira seviyesinde kapadı. TL’de günlük kayıp zaman zaman yüzde 6’ya kadar ulaştı.

BİST 100 endeksi ise yüzde 7.6 düşüşle güne başlaması, ardından önce 10.30’a kadar “devre kesici”yle durduruldu. Daha  sonra yeniden işleme açılan BİST 100 endeksi öğleden sonda 1827 puana kadar düştü. Günü ise yüzde 8.17 düşüşle  1851 puanda tamamladı.

Ayrıca gösterge 10 yıllık tahvilde bileşik getiri 200 baz puan artışla yüzde 24.8’e kadar yükselirken son işlemlerde yüzde 24.3 oldu.

Türkiye’nin beş yıllık CDS’leri de 615/ 633 baz puan aralığında hareket etti. Brent petrolün varili 100 doları, altının ons fiyatı da 1950 doları aştı. 

Hazine ve Maliye Bakanlığı ise jeopolitik gelişmelerin yakından izlendiğini belirttiği yazılı açıklamasında, “gereken tüm tedbirler kararlılıkla alınacaktır” vurgusu yaparken, geçmişte manüpülatif söylemlerle pozisyon alanların önemli mali kayıplarla karşı karşıya kaldıklarına dikkat çekti ve “Vatandaşlarımızın TL ve TL cinsi varlıklara olan güveninin devam etmesi her açıdan önemli” dedi.