Karaman’ın Ayrancı ve Konya’nın Ereğli ilçelerine bağlı köylerde üretilen Obruk peyniri için festival düzenlendi. 

Her ne kadar Fransızların rokforu, İtalyanların parmigiano reggiano parmesan peyniri dünyaya nam salmış olsa da Almanya ve ABD gibi ülkeler yöresel peynir pazarında ön plana çıkıyor. Ülkemiz de yöresel peynir çeşitliliği bakımından oldukça zengin. Kars gravyeri, Çorum Kargı tulum peyniri ve haberimize konu olan meşhur Divle obruk peyniri gibi yöresel ürünlerin kilogram değeri 80 ile 150 lira arasında değişiyor. Fransız rokfor peynirinin kilogram değerinin 14 avro (90 TL) olduğunu hatırlatalım.

YERİN 36 METRE ALTINDA

Karaman’ın Ayrancı ilçesindeki en eski yerleşim yerlerinden biri olan Üçharman yani eski adıyla Divle köyünde bu yıl ilk kez bir peynir festivali düzenlendi. Doğduğu topraklarda yaratılan değerin dünya çapında bir marka olmasını arzu eden iş insanı Mehmet Sandal’ın desteğiyle, Yeni Arayışlar Girişimi Platformu (YAPDER) öncülüğünde yapılan Birinci Obruk Peyniri Mağara Açılış Festivali’ne katıldık.

T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Konya Ovası Projesi (KOP) Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı ve İlçe Tarım Müdürlüğü’nün evsahipliğinde düzenlenen festivalde Divre Obruk peynirinin, kırsal kalkınma açısından önemi vurgulandı.

Karaman Milletvekilleri, Ayrancı ve Ereğli Belediye Başkanları, KOP İdaresi Koordinatörü, İl Tarım ve Orman Müdürü, Ayrancı Kaymakamı, iş insanları, gazeteciler ve üreticilerin katıldığı festivalde yerin 36 metre altındaki mağaraya da girildi.

Mağarada yaklaşık 233 metre uzunluğundaki mağarada 35 ton civarında peynir bulunuyor. Üreticide 100 lira olan ortalama kilogram fiyat dikkate alındığında tarihi Divre Obruğu’nda 3.5 milyon liralık peynir bulunuyor. Üçharman köyünde bulunan obrukta bulunan peynirler günümüzde modern asansör yardımıyla yerin 36 metre altına indiriliyor. Üreticilerden edindiğimiz bilgiye göre nisan ve mayıs aylarında obruğa konulan peynirler, yaz sıcağında artı 4 ile eksi 5 derecede doğal klima işlevi görev mağarada yaz boyunca olgunlaşıyor. Ekim ve kasım aylarında ise çıkarılarak satışa sunuluyor.

FİYAT 150 TL’YE KADAR ÇIKIYOR

Üreticilerin aktardığına göre çiğ sütle yapılan peynirlerin acı suyu iyice alındıktan sonra kendi sıcaklığında keçi veya koyun derisine sarılarak mağaraya indiriliyor. Burada peynirin küflenme süreci başlıyor. Derinin dışı kırmızı rengi aldığında olgunlaşma tamamlanıyor. Tuzu iyi ayarlanmış ve acı suyu iyice alınmış bir peynir iki yıl bozulmadan kalabiliyor. Soğuk hava deposu görevi ifa eden ve obruk adı verilen mağarada peynirler genelde beş ay bekletiliyor. Yüzyıllardan beri küçükbaş hayvancılıkla geçinen köylülerin bin bir zahmetle ve atalarından gelen tecrübeyle ürettikleri peynirin kilogram değeri daha önce 30 lira yani neredeyse maliyeti düzeyindeymiş. Son yıllarda ise Divre Obruk peynirinin marka değer yükseldikçe fiyatlar, tam yağlı peynirler için 150 liraya kadar yükselmiş durumda.

BU FİYATA PEYNİR OLUR MU?

Festival kapsamında düzenlenen panelde obruk peyniri konuşuldu. EGD Başkanı Celal Toprak'ın yönettiği oturumda söz alan Prof. Dr. Yavuz Tekelioğlu, 150 TL peynir ücretinini çok pahalı olduğunu söyleyerek, "Bu peynir 5 kilo koyun sütünden yapılıyor. Sütün kilosu 5 lira olsa maliyeti 25 TL eder. 25 TL'ye yapılan bir peynirin 150 TL'ye satılması çok fazla. Fransızların rokforu bile 100 TL'ye satılırken bu peyniri kime yedireceksiniz. Biz başkası çıkar sizden daha aşağı fiyata satar, malınız elinizde kalır" dedi.

Karslı iş insanı İlhan Koçulu da, peynire olan ilginin güzel olduğunu söyleyerek, "Bu fiyat zamanla arz-talebe göre yolunu bulur" yorumunu yaptı. Bunun üzerine söz alan üreticiler, çok fazla emek verdiklerini fiyatın normal olduğunu savundular. Bir başka köylü ise, "150 TL fiyat bencede çok. Bu fiyata ne satabiliriz ne de biz yiyebiliriz" dedi.