Yılın ilk 10 ayıyla ilgili bütçe verileri, ekonomideki krize eklenen salgının gelir tahsilatı ile borçlanma üzerindeki büyük etkisini ortaya koydu.

Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın Ekim 2020 verilerine göre genel bütçe gelirlerinin tahakkuk tutarı 1.3 trilyon liraydı. Bunun ancak 805.5 milyar lirası tahsil edildi. 550.7 milyar lira gelir tahsil edilemedi.

Bunun büyük bir bölümünü de vergi gelirleri oluşturdu. 898.8 milyar lira olan vergi gelirleri tahakkuk tutarından 655.3 milyar lirası tahsil edildi. 243.5 milyar lira vergi geliri tahsil edilemedi. 

EN ÇOK KDV’DEN 

- Tahsil edilemeyen vergi gelirlerinin yarısı KDV (dahilde alınan)  ve ÖTV.  159.6 milyar lira olan KDV tahakkuk tutarından 104.9 milyar lirası tahsil edilemedi. 181.9 milyar liralık ÖTV’nin de 17.7 milyar lirası gelmedi.  

- 60.5 milyar lira gelir vergisi (tahakkuk 186.8 milyar TL) , 30.2 milyar lira kurumlar vergisi (tahakkuk 109.1 milyar TL) tahsil edilemedi. 

- Motorlu taşıtlar vergisinde 23.2 milyar lira tahahkuk, 15 milyar lira tahsilat oldu. Alkollü içkilerde 14.9 milyar lira tahakkuk, 13.2 milyar lira tahsilat, tütün ürünlerinde 52.4 milyar lira tahakkuk, 51.2 milyar tahsilat oldu.

- Vergi, resim ve harç gecikme cezalarından 44 milyar lira, 173.6 milyar lira olan vergi cezaları tahakkuk tutarından da 168.6 milyar lira tahsil edilemedi. 

- Para cezalarında 268.7 milyar lira tahakkuktan tahsil edilen 12.9 milyar lirada kaldı. 255.7 milyar lira tahsil edilemedi. 

NAKİT AÇIĞI YÜKSEK

Tahsil edilemeyen bu gelir nedeniyle borçlanma arttı. Hazine ilk 10 ayda 244.5 milyar lira borçlanmaya gitti.

Bu borçlanma tutarının 151 milyar lirası nakit açığının finansmanında kullanıldı. Geri kalan 93.3 milyar lira Hazine nakit rezervine eklendi.

Böylece net borçlanmadaki artış ile gelirlerdeki düşme dikkate alındığında, vergi ve ceza olarak ödenmeyen para, devlete borç olarak verildi. Bunun karşılığında da Hazine faiz ödedi.