Hazine Bakanlığı, 2022’de vergilere yapılacak zammı belirleyen yeniden değerleme oranını yüzde 36.20 olarak açıkladı. Bunu yarısına kadar indirme yetkisine sahip olan Erdoğan, takdir hakkını henüz kullanmadı. Geliri kur krizi ve enflasyon karşısında eriyen vatandaşın vergi yükü daha da arttı.

Emekli ve memura öngörülen yüzde 12’lik zamma işaret eden ekonomistler “Verirken TÜFE, alırken ÜFE” ile oluşan çarpık tabloyu eleştirdi. “Devletin enflasyonu belli oldu”, “TÜİK’in 2022 için yüzde 11.8’lik enflasyon tahmini de şimdiden çöpe gitti” yorumları yapıldı.

KAŞIKLA VERİP KEPÇEYLE ALIYOR BU ZİHNİYETİ DEĞİŞTİRECEĞİZ

Karar gazetesinin haberine göre muhalefet liderleri fahiş orana tepki gösterdi. Hemen seçim çağrısını yineleyen Davutoğlu “Buna harç değil haraç denir. Madem enflasyon yüzde 19.95 harçlara niye yüzde 36.20 zam yaptınız? Kaşıkla verip, kepçeyle alıyorsunuz” dedi. Karamollaoğlu da “Yükseltirken ‘Faiz dünya gerçeği’ indirirken ‘Nas var.’ Zam verirken ‘Enflasyon yüzde 19’ alırken ‘yüzde 36.’ Bu zihniyeti değiştireceğiz. Mantığa, matematiğe ve vicdana ters düşen bu yanlış ekonomik anlayışı dönüştürecek ve sağlıklı zemine taşıyacağız. Vatandaşımın yanındayım” ifadelerini kullandı.

VERGİLERE SON 20 YILIN EN YÜKSEK ZAMMI

Yeniden değerlemeyle birlikte 2022’de vergi, harç ve cezalara uygulanacak zam oranları Resmi Gazete’de yayınlandı. Buna göre, 2022 yılında pasaport harcından ehliyete, motorlu taşıtlar vergisinden trafik cezalarına kadar pek çok vergi kalemi yüzde 36,20 oranında artacak. TÜİK enflasyonuna karşın, vergi oranlarının 2 katı artması tepkilere neden oldu. Ekonomistler bu rakamın son 20 yılın en yüksek oranı olduğunu belirtti.

Hızla değer kaybeden TL, artan enflasyon geçim sıkıntısını her geçen gün biraz daha arttırıyor. Asgari ücret artan kurla beraber erirken Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) enflasyonu yüzde 19,89 olarak açıklayarak, devletin 2022 yılı için alacağı vergi oranını ise yüzde 36 olarak bildirmişti.

TÜİK’e göre ekim ayında enflasyon yüzde 2,29 artarak, yıllık bazda 19,89 olurken, 2022’deki vergi, harç ve cezalara uygulanacak zam oranının belirlenmesinde kullanılan yeniden değerleme oranı yüzde 36,20 olarak açıkladı. TÜİK verilerine göre vergilere yüzde 36, maaşlara yüzde 20 zam yapılması öngörülmüştü. Hazine ve Maliye Bakanlığının (Gelir İdaresi Başkanlığı), Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği, Resmi Gazete’de yayımlandı.

Bu kapsamda yeniden değerleme oranının 2022 için yüzde 36,20 olarak tespit edildi. Buna göre, 2022 yılında pasaport harcından ehliyete, motorlu taşıtlar vergisinden trafik cezalarına kadar pek çok vergi kalemi yüzde 36,20 oranında artacak. Tebliğde Vergi Usul Kanunu’nun ilgili maddesinde yeniden değerleme oranının, yeniden değerleme yapılacak yılın ekim ayında (ekim ayı dahil) bir önceki yılın aynı dönemine göre Türkiye İstatistik Kurumunun yurt içi üretici fiyat endeksinde meydana gelen ortalama fiyat artış oranı olduğu belirtilerek, bu oranın bakanlıkça Resmi Gazete ile ilan edileceği hükmünün yer aldığı ifade edildi.

Bu kapsamda yeniden değerleme oranının 2022 için yüzde 36,2 olarak tespit edildiği aktarılan tebliğde söz konusu oranın 2021 yılına ait son geçici vergi dönemi için de uygulanacağı kaydedildi. Çeşitli vergi ve harçlarla ilgili kanunlarda yer alan vergi, harç ve ceza tutarları belirlenen yüzde 36,2 oranında artacak. Öte yandan bu konuda daha önce yayımlanan tebliğlerin yürürlükte kalacağı da belirtildi.

‘ENFLASYON TAHMİNİ ŞİMDİDEN ÇÖP OLDU’

Resmi Gazete’de yayımlanan Yeniden Değerleme Oranı’nın yüzde 36,20 olarak açıklanmasını değerlendiren ekonomist Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası eski başekonomisti Ali Hakan Kara “Bazı vergi ve harçlardaki artış için referans alınan Yeniden Değerleme Oranı yüzde 36,2 olarak belirlenmiş. Son 20 yılın en yüksek oranı. Böylece 2022 yılı için yüzde 11,8 olan resmi enflasyon tahmini de daha yıl başlamadan çöpe gitmiş oldu” yorumunda bulundu.

‘İŞÇİYE YÜZDE 15 KENDİNE YÜZDE 36’

Ekonomist Mustafa Sönmez açıklanan yeniden değerleme oranının yandaşları bile hayal kırıklığına uğrattığını söyleyerek “Yandaşlar bile hayal kırıklığına uğradılar. Devletin vergi, harç, ceza her tür alacağını enflasyona karşı korumak için kullandığı yeniden değerleme oranı, ÜFE ortalaması olan yüzde 36 olarak belirlendi.

Memura işçiye gelince 15 TÜFE, kendisine gelince 36 ÜFE! Nalıncı, bu keser seni keser. Hazine Bakanlığı’nın yüzde 36,2 olarak belirlediği devletin vergisi vb. zam oranını Cumhurbaşkanı, indirme yetkisine sahip ama bakalım bu indirimi yapacak mı? Önceki yıllarda pek yapılmadı” paylaşımında bulundu.

TRAFİK CEZALARINA KATMERLİ ZAM

Yeniden Değerleme Oranı’na yapılan zammın son 19 yılın en yüksek rekor rakamı olduğunu vurgulayan analist Özcan Kadıoğlu “Devletin enflasyonu belli oldu. Son 19 yılın en yüksek rekor rakamı. 2022 yılındaki pek çok vergi kalemi, harç ve damga vergisi ile trafik para cezaları, değerli kağıt bedelleri artışında uygulanacak yeniden değerleme oranı yüzde 36,2 oldu. Cumhurbaşkanı isteseydi bu oranı düşürebiliyordu” dedi. Finansal Yönetim Danışmanı İbrahim Can “Vatandaşı enflasyon altında ezdirmeyeceğiz. Rekabetçi kur politikası işsizliği azaltıp, ihracatı artırıp cari açığı kapatacak... Sözler, boş sözler...TÜİK 2021 yılı enflasyonu yüzde 20; 2022 yılı politikası yüzde 11,8; Yeniden Değerleme Oranı yüzde 36,2. Gerçekler, acı gerçekler...” paylaşımını yaptı.

‘1 OCAK SABAHINA NASIL UYANACAĞIZ BELLİ DEĞİL’

Vergi uzmanı Ozan Bingöl, Cumhurbaşkanı’nın açıklanan vergi oranlarındaki zamlara ilişkin indirme ve arttırma yetkisinin olduğunu belirterek “Resmi Gazetede yayımlanan Yeniden Değerleme Oranı sadece malumun ilanıdır. Cumhurbaşkanının yüzde 36,20 olarak tespit edilen bu oranın uygulanması ile ilgili indirme ve artırma yetkisi hala saklıdır. 1 Ocak sabahına ne kadar zam ile uyanacağımız konusunda söz Cumhurbaşkanındadır. İndirme ve artırma yetkisi ilgili her kanunda ayrı ayrı düzenlenmiştir. Örneğin motorlu taşıtlar vergisinde Cumhurbaşkanı Yeniden Değerleme Oranının yüzde 50 fazlasını geçmemek yüzde 20’sinden az olmamak kaydıyla yeni oran tespit etme yetkisi bulunmaktadır. Son söz hala Cumhurbaşkanındadır” açıklamasında bulundu.

‘CUMHURBAŞKANI İNDİRİME YETKİSİNİ KULLANMADI’

Yeniden Değerleme Oranı’na ilişkin sosyal medya hesabından açıklama yapan analist Alaattin Aktaş “Maliye’nin yeniden değerleme oranını yüzde 36, 2 olarak ilan etmesi bu oranın kesinleştiğini göstermiyor. Cumhurbaşkanı’nın bu oranı yıl sonuna kadar her bir kalem için ayrı ayrı olmak üzere yüzde 80 indirip yüzde 7,24’e çekme ve yüzde 50 artırıp yüzde 54,30’a yükseltme yetkisi var. Yapmayın, yüzde 36,2’lik yeniden değerleme oranı yeni ortaya çıkmış değil, 3 Kasım’dan beri biliniyor. Maliye’nin tebliği bu oranı resmen duyurmaktan ibaret. Nihai oranı-oranları Cumhurbaşkanı belirleyecek. Bir kez daha belirteyim; uygulanacak oranda alt sınır yüzde 7,24, üst sınır yüzde 54,30” değerlendirmesinde bulundu. Karar Gazetesi Yazarı ekonomist Doç. Dr. Oğuz Demir ise “Cumhurbaşkanı bu oranı yarısına kadar indirme yetkisine sahipti. Kullanmadı. Neden?” ifadelerini kullandı.

BUNA HARÇ DEĞİL HARAÇ DEĞİL

Vergi, ceza ve harçlarda yeniden değerleme sonrası yüzde 36.2 zam yapılmasına muhalefetten sert tepki geldi. Davutoğlu “Buna harç değil haraç denir” paylaşımı yaparken Saadet Partisi lideri Karamollaoğlu “Faizi yükseltirken ‘Faiz dünya gerçeği’ Faizleri indirirken ‘Nas var’ zam verirken; ‘Enflasyon yüzde 19’ vergi, ceza ve harçlara zam yaparken yüzde 36.2” dedi. CHP sözcüsü Öztrak ise “Bunun adı millete zulümdür” ifadesini kullandı.

Resmi Gazete’de yayınlanan Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’ne göre yeniden değerleme oranı yüzde 36.2 olarak belirlendi. Vergi, ceza ve harçlara yüzde 36.2 zam yapıldı. Buna göre, Cumhurbaşkanı Erdoğan yetkisi dahilinde olmasına rağmen söz konusu oranı değiştirmezse yeni yılda Motorlu Taşıtlar Vergisi, ehliyet-pasaport harçları ve trafik cezalarında yüzde 36.2’lik artış bekleniyor. Muhalefetin buna tepkisi ise sert oldu.

DAVUTOĞLU: ERKEN DEĞİL HEMEN SEÇİM: Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu Twitter’dan yaptığı paylaşımda “Buna harç değil haraç denir. Madem enflasyon yüzde 19.95 harçlara niye yüzde 36.20 zam yaptınız? Memura, emekliye yaptığınız zam, asgari ücret ortada. Kaşıkla verip, kepçeyle alıyorsunuz” dedi. Davutoğlu mesajının sonunda sandık çağrısı yaparak “Erken değil hemen seçim” vurgusu yaptı.

KARAMOLLAOĞLU: BU ZİHNİYETİ DEĞİŞTİRECEĞİZ: Saadet Partisi Lideri Temel Karamollaoğlu da zama Twitter hesabı üzerinden tepki gösterdi. “Faizi yükseltirken, ‘Faiz dünya gerçeği’. Faizleri indirirken ‘Nas var’. Zam verirken ‘Enflasyon yüzde 19’. Vergi, ceza ve harçlara zam yaparken ‘Yüzde 36.2’. ‘İki kere iki kaç eder?’ sorusuna ‘Alırken mi satarken mi?’ cevabını veren bir anlayışla bu ülke yönetilemez. Bu zihniyeti değiştireceğiz. Mantığa, matematiğe ve vicdana ters düşen bu yanlış ekonomik anlayışı birlikte dönüştürecek ve sağlıklı bir zemine taşıyacağız” dedi.

ÖZTRAK: BUNUN ADI MİLLETE ZULÜMDÜR: CHP Sözcüsü Faik Öztrak da yapılan zamlara sert eleştiri getirdi. Zamlara sosyal medya hesabından tepki gösteren Öztrak “Sabaha yüzde 36,20 vergi, resim harç zamlarıyla uyandık. Memura, işçiye, emekliye maaş ve ücret zammını yüzde 9,8 enflasyon tahminine göre yap. Ardından vergi, resim, harç ve değerli evrak bedellerine yüzde 36,20 zam yap. İşte bunun adı millete zulümdür” ifadelerini kullandı.

İŞTE YENİ VERGİ VE HARÇLAR

MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ

1-3 yaş aralığında olan otomobillerin 2022 yılındaki motorlu taşıtlar vergisi;
> 1.300 cc ve aşağısında olanlar için 1.051 liradan 1.431 liraya,
> 1.301-1.600 cc arasında olanlar için 1.830 liradan 2 bin 492 liraya,
> 1.601-1.800 cc arasında olanlar için 3 bin 234 liradan 4 bin 400 liraya,
> 1.801-2.000 cc arasında olanlar için 5 bin 95 liradan 6 bin 939 liraya,
> 2.001-2.500 cc arasında olanlar için
7 bin 640 liradan 10 bin 405 liraya yükselecek.

PASAPORT ÜCRETLERİ
> Süresi 6 ay olanlar için 309 lira
> 1 yıl olanlar için 452 lira
> 2 yıl olanlar için 738 lira
> 3 yıl olanlar için 1.048 lira
> 3 yıldan fazla süreli 1.477 lira

EHLİYET HARCI
> 2021’de 820 lira olan B sınıfı ehliyet harcı 2022 yılında 1.116 liraya çıkacak.
> A sınıfı ehliyet harçları ise 272 liradan 320 liraya yükseldi.

TRAFİK CEZALARI
> Ruhsat bulundurmayanlar, plakayı farklı yere takanlar: 166 TL
> Emniyet kemeri takmayanlar, park ve duraklama yasaklarına uymayanlar, kavşaklarda geçiş hakkına uymayanlar, kask takmayanlar, kurala uymayan yayalar, rahatsız edecek düzeyde yüksek sesle müzik dinleyenler: 196 TL
> Engelli parkını zaptedenler: 392 TL
> Seyir hâlinde cep telefonu kullananlar, kırmızı ışıkta geçmek, hız limitini yüzde 30 aşanlar, muayene yaptırmayanlar: 427 TL
> Korsan taksi tercih eden: 607 TL
> Geçersiz ehliyetle araç kullanan: 739 TL
> Plakanın şekliyle oynayanlar: 760 TL
> Tehlikeli maddeyi izinsiz taşıyanlar: 826 TL
> Yayaya öncelik vermeyenler: 860 TL
> Kış lastiğine uymayanlar: 1.137 TL
> Alkollü araç kullananlar, aracına çakar takanlar, hız limitini yüzde 50 aşanlar: 1.823 TL
> Korsan yolcu taşıyan: 1.823-9.125 TL
> 2. defa alkollü yakalanan: 3.091 TL
> Tescilli aracı plakasız kullananlar: 3.091 TL
> Ehliyetsiz araç kullanan: 3.674 TL
> Aracıyla keyfi ‘spin’ atan, ‘drift’ yapanlar: 9.125 TL
> Uyuşturucu alarak araç kullananlar: 9.410 TL
> Araç yükleme kurallarına uymayanlar: 408-502 TL

MAHKEME HARÇLARI

Gelecek yıl mahkemeye başvurma harçları 37 liradan, icraya başvurma harçları 80 liradan başlayacak. İflasın açılması veya konkordato isteğiyle masaya katılma harcı 133 lira olacak.

IMEI KAYIT TUTARI
Mobil telefon aboneliğinin ilk tesisinde alınan maktu vergi tutarı 117 lira olarak belirlenecek. Yurt dışından yolcu beraberinde getirilen telefonlardan alınan IMEI kayıt harcı tutarı, 2021 yılında 2 bin lira iken, gelecek yıl 2 bin 772 liraya çıkacak.

ÇEVREYİ KİRLETEN VE GÜRÜLTÜ YAPAN YANDI
Umuma açık yerlerde çevreyi kirletenler 520 lira, egzoz emisyon ölçümü yaptırmayanlar 2 bin 815 lira, egzozu standartların ötesinde emisyon yayan araç sahiplerine verilen ceza 5 bin 633 liraya yükseldi. Gürültücü komşu 2 bin 171 lira, arabasında yüksek müzik dinleyerek veya abartılı egzoz taktırarak çevreyi rahatsız edenler de 6 bin 555 lira ceza ödeyecek.