Vergi mükellefleri için sigorta niteliğinde olan matrah ve vergi artırımı ile milyonlarca vatandaş, işletme yeni bir sayfa açabilecek. Hazine ve Maliye Bakanlığı yapılandırma tebliğinde matrah artırımına yönelik merak edilen sorular örneklerle anlatıldı.

Son dönemde sıkça gündeme gelen birden fazla işyerinden maaş alan ücretliler de indirimli matrah artırımına gidebilecek. Peşin ödemede 2 indirim birden yapılacak. Peşin ödemede katsayı uygulanmayacak, yüzde 10 indirim yapılacak.

ORANSAL VE PARASAL SINIR VAR

Geçen yıl üç ayrı işverenden maaş alan bir ücretli, 2020 vergi matrahını 240 bin lira artırmak istediğinde artırım oranı yüzde 15 olduğu için 36 bin liraya denk geliyor.

Yasada oransal sınırın dışında bir de 42 bin 500 lira olmak üzere parasal sınır yer alıyor. Ücretlinin verdiği beyan sınırın altında olduğu için yüzde 15'lik vergi üzerinden yaklaşık 6 bin 400 lira vergi yatırılacak. Yalnızca kira geliri elde etmiş olanlar da matrah artırımına gidebilecek.

Örneğin, 2016'da kira geliri elde edip beyan etmeyen vatandaş yapılandırma kapsamında o yıl için asgari matrah tutarı olan 9 bin 400 lira üzerinden yüzde 20 vergi yatıracak. Ödeyeceği vergi sadece 1.880 lira olacak.

YÜZDE 10 İNDİRİM YAPILACAK

Hazine ve Maliye Bakanlığı, 221 sayfalık tebliğinde yapılandırma aşamaları, uygulama esaslarını örneklerle açıkladı. Artırılan vergiler 30 Eylül 2021'e kadar (bu tarih dâhil) tamamen ödenebilecek. Bu vergilerin ilk taksitini Eylül 2021'den başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde 6 eşit taksitte ödenmesi imkânı da bulunuyor. Matrah veya vergi artırımı sonucunda tahakkuk eden vergilerin tamamının ilk taksit ödeme süresi içerisinde peşin olarak ödenmesi halinde, bu vergilerden yüzde 10 indirim yapılacak ve bu vergilere katsayı uygulanmayacak.

MATRAH ARTIRANA CEZA YOK

Matrah artırımı vergi cezasına karşı sigorta olacak. Mükellefler yasadan geriye dönük 5 yıl için gelir ve kurumlar vergisini, KDV'yi, bazı gelir stopaj ve kurumlar stopaj vergilerini artırarak yararlanabilecek.

Matrah ve vergi artırımı düzenlemesinden yararlanarak ödeyenler hakkında artırımda bulunulan yıllar ve vergi türleri için daha Geçmiş yıllara ilişkin matrah affı başvurusunda bulunan mükellefler, 2016 yılı için yüzde 35, 2017 için yüzde 30, 2018 için yüzde 25, 2019 için yüzde 20 ve 2020 için yüzde 15 oranında matrah artırmaları halinde incelemeye tabi olmayacak. Mükellefler artırdıkları matrah için yüzde 20 oranında vergi ödeyecekler ve bunlara 6 eşit taksit uygulanacak.

PEŞİN ÖDEYENE İKİ İNDİRİM BİRDEN

Hesaplanan veya artırılan gelir, kurumlar, katma değer vergilerinin peşin veya ilk taksitinin 30 Eylül'den başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde azami altı eşit taksitte ödenmesi gerekiyor. Yapılandırılan borcunu peşin ödeyenlere faiz tutarı üzerinden ikinci bir indirim daha uygulanıyor. Örneğin, 258 bin liralık borç indirimli olarak Yİ-ÜFE'ye göre 32 bin 500 lira faiz eklenen mükellefin borcu 291 bin liraya yükseliyor. Borcun peşin ödenmesi durumunda Yİ-ÜFE ile hesaplanmış faiz tutarı üzerinden yüzde 90 daha indirim yapılırken, faiz borcu da 32 bin 500 liradan 3 bin 250 liraya iniyor.

SAHTE EVRAKA GEÇİT YOK

MATRAH artırımından "defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler" yararlanamayacak.

Haklarında terör örgütlerine veya devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilenler de bu kapsamda...

İNCELEMESİ SÜREN DOSYALAR

YASANIN yürürlük tarihinden önce başlayan ve bitmemiş vergi incelemeleri tamamlanıp tebliğ edildikten sonra 30 gün içinde başvurulursa yapılandırma olabilecek. Artırımda bulunan mükellefler hakkında başlatılan incelemeler ve takdir işlemlerinin 2 Ağustos'a kadar sonuçlandırılmaması durumunda inceleme duruyor. Bu tarihten önce inceleme biterse tarhiyat öncesi uzlaşma yapılamayacak. İnceleme raporu ile takdir komisyonu kararının vergi dairesi kayıtlarına intikal ettiği tarihten önce artırımda bulunulmuş olması şartıyla, bulunan fark matrah ve vergi artırımlarıyla beraber değerlendirilecek.

Hazal Ateş/Sabah