Yüksek faiz ve avantajlı kura rağmen Türkiye aylardır yabancıları portföy yatırımlarına çekemiyor. 2020'de salgından önce başlayan ve pandemi ile artan yabancı sıcak para çıkışında, 2021'in ilk yarı yıl bilançosu belli oldu.

Yabancılar hisse senetleri, devlet iç borçlanma senetleri (DİBS) ve swap (para takası) kanalından toplam 8 milyar 504 milyon dolarlık portföy yatırımını ülkeden çıkardı. Merkez Bankası (TCMB) Menkul Kıymet İstatistikleri'ne göre, yılın ilk haftalarındaki sınırlı girişin ardından yabancı yatırımcı düzenli olarak hisse sattı.

YÜKSEK FAİZ DE YETMEDİ

TCMB'nin siyasi baskı altında olması ve başkan değişimi mart ve nisanda satışları hızlandırdı. Yılbaşından bu yana hisse senetlerinden 1.8 milyar dolarlık çıkış görüldü. Devlet tahvillerinde ise aylık ortalama faiz son üç aydır yüzde 19 olmasına rağmen yabancılar ocakta ve kısmen de şubatta alım yaparken, mart ve nisanda çıktıkları, mayıs ve haziranda ise önemli hareketin olmadığı görülüyor.

Yılbaşından itibaren yüzde 17 olan TCMB ortalama fonlama faizi mart sonu yüzde 19'a çıktığı halde yatırımcı çekmeye yetmedi. İlk yarıda DİBS'lerde 1 milyar 255 milyon dolarlık yabancı alımı oldu. Vadenin kısa olması ve karşı taraf riskinin düşük olması nedeniyle tercih edilen swap'ta ise 7 milyar 917 milyon dolar çıkış oldu.

DÖVİZ VE ALTINA TALEP SÜRÜYOR BORSANIN İSE CAZİBESİ AZALIYOR

“Enflasyonun yüksek, cari açığın fazla ve dövizin çok hareketli olmasına ek ekonomi politikalarındaki belirsizlikle beraber dışarıdan istenen sermayeyi çekemiyoruz” diyen Şenay Şerefoğlu, yerli tarafında döviz ve altın talebi yüksekken borsanın cazibesinin de azaldığını belirtti. Türkiye hisse senedi piyasalarında bir iki fonun 5 hisseye yoğunlaşan alımları olduğunu aktaran Alnus Yatırım Araştırma Müdürü Yunus Kaya ise son 3 ayda (20 milyon dolar altındaki alımları hariç) Garanti, Ereğli, Şişecam, Türkcell ve Akbank olmak üzere 5 hissede toplam 763 milyon dolarlık alım yapıldığını kaydetti. Oysa 242 hissede net 982 milyon dolar satış yapıldı.

SİYASİ BASKI NEDENİYLE FIRSATLAR KAÇTI

Dünyada en yüksek faize sahip ülkelerden olmamıza karşın yabancı yatırımcı çekemediğimizi belirten Investing.com analisti Şenay Şerefoğlu, parasal genişlemenin rekor kırdığı bir dönemde risk iştahı da güçlüyken siyasi aktörlerin ekonomideki baskısı nedeniyle fırsatların kaçırıldığını söyledi. Şerefoğlu, swap'ta eksi rezervin yarattığı güvensizlik nedeniyle çıkış olduğunu söyledi.

Mehtap Özcn Ertürk/Sözcü