İhracat pazarlanının azılması ve sebze fiyatlarının yükselmesi ihracatçıyı olumsuz etkiledi.

Akdeniz İhracatçı Birlikleri’nin Yaş Meyve ve Sebze Sektörü Türkiye Geneli Değerlendirme Raporuna göre, ülke genelindeki yaş meyve ve sebze ihracatı, 2019’un ilk 7 ayında geçen yılın aynı dönemine göre miktarda yüzde 20, değerde yüzde 14 azaldı.

2018 Ocak-Temmuz aralığında 2 milyon 213 bin ton sebze meyve ihracatından 1.2 milyar dolar döviz elde edilmişken, 2019 Ocak-Temmuz aralığındaki ihracat 1 milyon 777 bin tona düştü. Bu ihracattan elde edilen gelir de 1 milyar dolara geriledi.

Akdeniz Yaş Meyve ve Sebze İhracatçıları Birliği Başkan Yardımcısı Ali Kavak, ihracattaki bu düşüşün artan girdi maliyetleri ve değişen iklim koşullarından kaynaklandığını aktardı.

Rekolte düşecek

Kavak, “Çiftçi, artan maliyetlerden dolayı üretim konusunda çekingen davranıyor. Geçen yıl rekoltede yaşanan düşüşler iç piyasadaki sebze ve meyve fiyatlarını artırdı. Bu sebeple dışarıya satış mümkün olmadı. Yıl sonuna kadar belli ürünlerde rekoltenin yeniden düşmesi bekleniyor. Örneğin limondaki düşüş beklentisi yüzde 60. Ancak bazı ürünlerde de üretiminin artma beklentisi var. İklim koşulları da zorlamazsa yıl sonuna kadar ülke genelindeki ihracatın yüzde 10-15 artmasını hedefliyoruz” diye konuştu.

20 ülkenin 12’sinde azalış

Akdeniz İhracatçı Birlikleri’nin Yaş Meyve ve Sebze Sektörü Türkiye Geneli Değerlendirme Raporuna göre, ilk 20 üründen yalnızca çay, çilek ve kiraz ihracatı arttı. Satışı en çok düşen ürün portakal oldu. 2019 Ocak-Temmuz döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre portakal ihracatı miktarda yüzde 57 azalarak 110 bin 971 tona düştü. Elde edilen döviz miktarı da yüzde 65 azalarak 31 milyon 478 bin dolara geriledi. Portakaldan sonra ihracatı en çok azalan ise ürünler üzüm, greyfurt, patlıcan, kornişon salatalık, erik, limon, mandarin ve karpuz oldu. Üzüm ihracatı miktarda yüzde 53, değerde yüzde 48 azalırken, greyfurt ihracatındaki miktar kaybı yüzde 44, değer kaybı yüzde 33 oldu. 

Aynı dönem aralığında elma ihracatının ise miktarda yüzde 35 artarken, değerde yüzde 10 azalması dikkat çekti.

2019 Ocak-Temmuz aralığında sebze ve meyvede Türkiye’nin en önemli pazarlarından Irak ve Rusya’ya yapılan ihracat da düştü. Irak’a yapılan ihracat miktarda yüzde 24 azalarak 431 bin 506 tona düştü. Bu ihracattan elde edilen gelir ise yüzde 34 azalışla 93.3 milyon dolara geriledi. Rusya’ya yapılan ihracat ise miktarda yüzde 13 düşüşle 419 bin 515 tona geriledi. Değerdeki kayıp ise yüzde 3 düşüşle 345 milyon dolara inmiş oldu.

Ülke genelinde sebze ve meyve ihracatı yapılan ilk 20 ülkenin 12’sinde ihracat düştü. En çok düşüş Beyaz Rusya, Polonya ve Gürcistan olurken, ihracatın en çok arttığı ülke ise Türkmenistan oldu. Bu ülkeye ihracat miktarda yüzde 379, değerde yüzde 667 arttı. Türkmenistan’ı Hindistan ve İsrail izledi.

Gamze Bal/Cumhuriyet