İbrahim Kahveci'nin köşe yazısından alıntı

Köprü ve otoyol zam gerekçesi boş çıktı

Anadolu Ajansı (AA) 06 Ekim Pazar akşamı geçtiği haberin metni şu şekilde:

“Karayolları Genel Müdürlüğü (KGM), 7 Ekim’den geçerli olmak üzere otoyol ve köprü geçiş ücretlerinde ortalama yüzde 20 fiyat artışı yapıldığını bildirdi.

KGM’den yapılan yazılı açıklamada, kontrollü otoyol ve Boğaz köprülerinin hizmet ömürlerinin uzatılması amacıyla bakım onarımlarının düzenli olarak yapılabilmesi için, her yıl Üretici Fiyat Endeksi’ne (ÜFE) göre düzenlenmesi gereken geçiş ücretlerinin, geçen yıl yüzde 33,64 olan enflasyona rağmen 21 aydır artırılmadığı belirtildi.    Boğaz köprüleri ve otoyol geçiş ücretlerine büyük zam

Açıklamada, Boğaz köprülerine büyük bakım onarımların yapılması, işçilik ve malzeme fiyatlarındaki artışlar ile bakım-işletme maliyetlerindeki yükselmeler de göz önüne alınarak yol standartlarının sürdürülebilirliğini sağlamak için, otoyol ve köprülerdeki geçiş ücretlerinin asgari düzeyde artırılmasının zorunlu hale geldiği vurgulandı.”

01 Temmuz 2019 Habertürk’ten Olcay Aydilek’in “Köprü ve otoyol ücretlerine yıl sonuna kadar zam yapılmayacak” haberi:

“Devletin işlettiği 15 Temmuz Şehitler ve Fatih Sultan Mehmet köprüleri ile otoyol geçiş ücretleri… Devlet de geçiş ücretlerine bu yıl sonuna kadar zam yapmayacak. Ankara’da, bir süre önce “tasarruf ve gelir artırma” çalışmaları kapsamında devletin sahibi olduğu ve işlettiği köprü ve otoyollara, 2019 yılı yeniden değerleme oranında yüzde 23.73 zam yapılması gündeme gelmişti. Konu, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nda tartışılmıştı. Bakanlık bu artışı “uygun” görmedi ve tarife değişikliğine izin vermedi” şeklindeydi.  Köprülere 9 ayda gelen zam yüzde 65'e çıktı

31 Aralık 2018 tarihli haberler:

“AA muhabirinin aldığı bilgiye göre,  Karayolları Genel Müdürlüğünce işletilen Fatih Sultan Mehmet ve 15 Temmuz Şehitler köprüleri ile otoyollardan araç geçiş ücretleri yılbaşında artırılmayacak. Söz konusu uygulama, Yap-İşlet-Devret (YİD) modeliyle yapılan  köprü  ve otoyolları kapsamayacak.”

Dikkat buyurun, resmi açıklama yok... AA muhabiri bilgi ediniyor.

2019 yılında elbette 31 Mart seçimleri olacaktı. Seçimden önce zam yapacak kadar enayi bir hükümet çıkartmadığımız zaten tarihten belli... 

Rahmetli Turgut Özal’ın söylediği belirtilen bir cümle: “Ben seçimden önce zam yapacak kadar enayi miyim”

Sn Berat Albayrak’ın YEP konuşmasında geçen yılki (2018) programın hedefleri tutmamasına gerekçe olarak söylediği “tekrarlanan İstanbul seçimleri” de bitti.

Ve zamlar yağmur gibi gelmeye başladı.

Yapılan son zam yüzde 20 ile köprü ve otoyollarda gerçekleşti...

Zam gerekçesinde ilk madde “Yurt içi üretici fiyat endeksi artışı-ÜFE” diyor. Endeks 2015 sonunda 249,31... 2018 sonunda ise 422,94... Ve Eylül 2019 seviyesi: 450,55.

ÜFE 2015 sonundan 2018 sonuna yüzde 70 artıyor. Hadi endeksi son açıklanan veri olarak Eylül 2019’a göre hesaplayalım: Artış %80.   Uğur Gürses: Resmi enflasyon hedefi yüzde 5, köprü ve otoyollara zam yüzde 20

2015 sonunda boğaz geçiş ücreti 3,40 TL. Ve şimdi son zamla oldu fiyat 10,50...

Boğaz köprülerine yapılan zam oranı tam %209...

Sahi, sayın Karayolları Yönetimi, siz hiç ÜFE-MÜFE veya TÜFE vs diyorsunuz ama bu rakamlara bakıyor musunuz?

ÜFE artışı yüzde 80...

Zam ise yüzde 210...

Vatandaştan gizlenen enflasyonu mu açıkladınız yoksa? 

Neyse biz gelelim Karayolları Genel Müdürlüğünün son açıklamasındaki diğer büyük gerekçeye:

Diyor ki, bakım onarım giderleri için zam yapıyoruz.

Şimdi size bir yayından bahsedeceğim. Adı “2018 yılı otoyollar bakım-işletme ve ücret toplama maliyetleri”

Tabii ki, aynı raporun 2017 ve eski yılları kapsayan bültenleri de var. Zaten ben de 2017 ve 2018 verilerini tek tek inceledim ve şimdi size aktarıyorum:

Karayolları İstanbul 1. Bölge: Sakarya-Yalova’dan Edirne’ye kadar tüm Trakya Bölgesi. İşte o 1. Bölgenin giderleri:

-Personel gideri 90 milyon 737 bin TL

-Malzeme gideri 15 milyon 320 bin TL

-İşletme şefliği harcaması 17 milyon 237 bin TL

-İhale giderleri 99 milyon 084 bin TL

-Ücret toplama maliyeti 22 milyon 686 bin TL... 3. köprüde araç geçiş garantisinin üçte birine bile ulaşılamadı

Aslında raporun sonuna doğru alt detayların tümü toplanarak sonuç verileri aktarılıyor: Toplam bakım-onarım-tuzlama, çay, kahve, su vs tüm ama tüm giderler:

Otoyollar için: 205 milyon 878 bin TL

15 Temmuz ve FSM Köprüleri için : 21 milyon 789 bin TL

Toplam gider: 227 milyon 667 bin TL 

İyi ama aynı zaman diliminde Karayolları Genel Müdürlüğü 1. Bölgeden ne gelir topluyor?

Otoyollardan toplanan gelir : 953 milyon 604 bin TL

Köprülerden toplanan gelir: 608 milyon 732 bin TL

Toplam gelir: 1 milyar 562 milyon 336 bin TL

Kalan net para veya net kâr: 1 milyar 334 milyon 668 bin TL.

Nitekim 2017 yılında da 1 milyar 207 milyon lira köprü ve otoyollardan 1. Bölgeden para toplanmış ve bakım-onarım vs için yapılan tüm harcama ise 231 milyon 719 bin TL olmuş.

Kısacası Karayolları Genel Müdürlüğü zam için bir gerekçe yazıyor ama gerekçeyi yazanlar sanırım kendi sitelerinde yayınladıkları verilerden bihaber.

Aslında herkes biliyor ki, yapılan zamların bakım-onarım vs ile pek alakası yok.

1988 yılında Turgut Özal’ın 125 milyon dolara yaptırdığı FSM Köprü maliyeti bugün ki dolar değeri 275 milyon dolar. Hadi siz onu bu hükümetin itibarlı yatırımı olarak kabul edin ve 500 milyon dolar deyiverin. Köprü ve otoyol geçişlerine zam yapılacak mı?

Hatta 1972 yılındaki 1. Boğaz köprüsünü de 500 milyon dolara yapıldı deyiverin...Toplamı 1 milyar dolar.

2001-2018 arasında Boğaz Köprülerinden tahsil edilen para tam 2 milyar 419 milyon dolar. Otoyollardan yapılan tahsilat eklendiğinde toplanan para tam 7 milyar 202 milyon dolar.

Demirel ve Özal’ın köprüleri 2001-2018 arasında boğazda 5 köprü daha yapılacak para kazandırdı.

Ya AK Parti döneminde yapılan köprüler? 

İşte onun parasını geçenden de alıyorlar, geçmeyenden de... Boğaz köprülerinden her geçen araç aslında YSS ve Osmangazi köprülerini işleten şirketlere de ödeme yapıyor.

Ya da manavdan domates-hıyar alan vatandaş bile ek yol maliyeti nedeniyle YSS ve Osmangazi köprülerine ödemede bulunmuş oluyor.

İşte buna biz BEREKET diyoruz.

Not: Şu otoyollar ve köprülerden “para toplama maliyeti” kalemi nedir? O kameraları ve gişeleri özel bir şirket mi işletiyor? Sadece 2018 yılında para toplamaya 22 milyon 686 bin TL harcanmış. Bu para toplama işi gerçekten nedir?

Karar