Kuzey Kıbrıs’ta bulunan 32 otel ve casino diken üstünde. Koronavirüs nedeni ile 3 aydır kapalı kalan tesisler 1 Haziran’da açıldı. Ancak, hem Güney Kıbrıs hem havalimanı kapıları kapalı olduğu için yabancı ziyaretçi gelemiyor. Üç casino otelinde 1.300 kişinin çalıştığını söyleyen Pasha Grubu’nun patronu Vedat Ertaş “Dayanacak gücümüz kalmadı. Böyle giderse 6 ay içinde en az 20 casino kapanır. Güney Kıbrıs kapılarının bir an önce açılması gerekir” diye konuştu.

Nüfusu 360 bin seviyesinde olan KKTC ekonomisi turizme dayanıyor. 32 bin kadar yabancı üniversite öğrencisi de ülke ekonomisi için oldukça önemli bir kesim. Çoğu Türkiye’den giden yatırımcıların kurduğu otel ve casinolar ise ekonominin can damarı konumunda. 8 bin 500 kişinin çalıştığı casinolar, Maliye Bakanlığı verilerine göre de en çok vergi veren ilk 50 şirket arasında yer alıyor. Toplamda 500-600 milyon liralık vergi ödeyen Kuzey Kıbrıs’taki casinolara dünyanın hemen her yerinden, her yıl 7-8 milyon kişi geliyor.

Çin’e bağlı Makao ve Las Vegas’tan sonra üçüncü sırada bulunan Kuzey Kıbrıs’taki casinolar bugünlerde ise kara kara düşünüyor. Yılın 12 ayı açık olan tesisler, salgın nedeni ile mart ayı ortasında kapandı. Casinoların büyük bir bölümü 1 Haziran’da açıldı. Ancak, kapılar kapalı olduğu için gelen giden kimse yok.

GÜNEY KIBRIS KAPISI AÇILMALI

Üç otelinde 1.300 kişinin çalıştığı Pasha Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Vedat Erbaş “Havalimanı kapıları kapalı. Güney Kıbrıs ile olan kapılar da kapalı. Ki Güney Kıbrıslılar her yıl 300 milyon Euro’luk harcama yapıyor. Kuzey Kıbrıs vatandaşlarının casinolara girişi de yasak olduğu için gelen giden kimse yok. Dünyanın birçok bölgesi ile her gün görüşüyorum. Önümüzdeki 1 yıl daha iyileşme beklemiyorum. Haftalık yapılması planlanan uçuş sayıları da durumu ortaya koyuyor” dedi. 

BÖYLESİNİ GÖRMEDİM

Kapalı kaldıkları dönemde ilk bir ay kendi öz kaynaklarından personel maaşlarını ödediklerini belirten Erbaş “Bizdeki nakit bitince kredi çektik. Personele düşük de olsa ödeme yapmaya devam ettik. Ancak sürdürülebilir bir durum değil bu. 30 yıldır bu sektördeyim böyle bir dönem görmedim. Böyle devam ederse, önümüzdeki 6 ayda en az 20 casino otel kapanmak durumunda kalabilir” diye konuştu.

EKONOMİYİ AYAKTA TUTUYORUZ

Kuzey Kıbrıs ekonomisini otel ve casinoların ayakta tuttuğuna işaret eden Erbaş şunları kaydetti: “Tarım hayvancılıktan tutun, tekstile, taşımacılıktan finans sektörüne değin birçok sektör bizim yaptığımız alımlarla ayakta duruyordu. Ancak, otel ve casinolarda müşteri olmayınca alımımız da durma noktasına geldi. Örneğin daha önce 100 kilogram et alırken şimdilerde 10 kilogram alıyoruz. Hükümet bu süreçte, otel çalışanlarına kısmi bir ödeme yaptı ancak casino çalışanlarına ödeme yapılmadı. Türkiye’den gelecek olan 1 milyar 150 milyon liralık mali yardımın, zor durumda olan sektörlere ve firmalara adil bir biçimde dağıtılmasını bekliyoruz. Bu sektör, aynı zamanda Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki stratejik çıkarları için de önemli bir konumda. Bu yönüyle de desteklenmesi gerekir düşüncesindeyim” dedi.

Makao Bölgesi başı çekiyor

Tüm dünyada casino sektöründe milyarlarca dolar harcanıyor. Çin’e bağlı Makao bölgesi haftalık 100 bin dolarlık harcama ile ilk sırada yer alıyor. Las Vegas 30 bin dolarlık kişi başı harcama ile ikinci sırada yer alırken Kuzey Kıbrıs’taki haftalık harcama 7 bin dolar seviyesinde. 

Vergi alımında dengesizlik

Kuzey Kıbrıs ekonomisinin can damarı olmalarına karşın, üvey evlat muamelesi gördüklerini öne süren Vedat Erbaş, “Sektör olarak yüksek vergiler ödüyoruz. Toplanan verginin yüzde 70’ini otel ve casinolar ödüyor. Ancak, adeta yumurtlayan tavuk kesildi bu süreçte. Hükümet, bazı emeklilere aylık 20 bin TL maaş öderken, buradaki otel çalışanına 1.500 TL ödemeyi zor yaptı. Vergide büyük bir adaletsizlik var. Ülkedeki varlıklı bir çok kişinin vergi ödeyenler sıralamasında neredeyse yok gibi” diye konuştu.

RAKAMLARLA CASİNO SEKTÖRÜ

32 KKTC’deki casino sayısı 8.500 Casinolarda toplam çalışan sayısı
7000 dolar Casino müşterisinin haftalık ortalama harcaması
1 milyar dolar Casinolarda bir yılda dönen para
8,7 milyon Ülkeye gelen yabancı ziyaretçi sayısı
2,6 milyon Türkiye’den, casino için giden kişi sayısı
20 bin Kuzey Kıbrıs’taki otel yatak kapasitesi