Marketlerin "cazip indirim, efsane fırsat, alışveriş çılgınlığı" gibi tüketiciyi yanıltan kampanyalarına göz açtırılmıyor. Marketlerden alınan süper indirimli ve kampanyalı ürünler için vatandaşlar Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi, ilgili bakanlıklar ve Reklam Kurulu'na şikâyet yağdırdı.

Reklam Kurulu son beş yılda 240 firmaya indirimli satışlara ilişkin reklam mevzuatını ihlal ettiği gerekçesiyle tüketiciyi yanıltıcı reklamı durdurma ve idari para cezası kesti.

VAAT EDİLEN İNDİRİM UYGULANMIYOR

Yine internet sitelerinde tanıtımı yapılan ürünlerin "stokta kalmaması nedeniyle alışverişin iptali, fiyatın gerçeğe aykırı olması, vaat edilen indirimin uygulanmaması" yönündeki şikâyetler kapsamında yapılan incelemelerde de 160'ın üzerinde indirim kampanyası, mevzuata aykırı bulunarak 3 milyon liraya yakın ceza kesildi.

İncelemelerde, ürünlerin reel olarak gerçekleşmemiş piyasa fiyatlarının çok üzerinde fiyatlardan indirim yapılarak satışa sunulduğu, indirimin hangi ürünleri kapsayacağına yönelik anlam karışıklığına yol açacak ifadelerle tanıtım yapıldığı, indirimin ne zaman başladığı ve biteceğine ilişkin bilgilendirme yapılmadığı belirlendi. Bazı online alışveriş sitelerinde ürünlerin sürekli olarak indirimli fiyat ile satışa sunulduğu ve bu durumun tüketiciler nezdinde söz konusu ürünlerin indirimden önceki fiyattan hiç satılmadığı algısı yaratıldığı görüldü.

İNDİRİM KARTLAR İNCELENİYOR

Kampanyalara ilişkin tüketici şikâyetlerinin arttığı dönemlerde Ticaret Bakanlığı il müdürlükleri fiyat etiketi denetimlerini yürütüyor. Ürün ambalajları üzerinde yer alan bilgilerin doğruluğu, mağaza için reklam görseli, indirim kartlarındaki bilgilerin doğruluğunu da Reklam Kurulu denetliyor. İndirimli satış başlangıç ve bitiş tarihleri ile satışa sunulan mal ve hizmetin miktarının açık ve anlaşılır şekilde belirtilmesi zorunluluğu bulunuyor.

İSPATI REKLAM VEREN ŞİRKETE AİT

Yapılan indirimin miktarı veya oranı hesaplanırken indirimli fiyattan bir önceki fiyatın esas alınması gerekmekte olup, indirimli satışa konu edilen mal veya hizmetlerin indirimden önceki fiyattan daha düşük fiyatla satışa sunulduğunun ispatı da reklam veren kuruluşa ait bulunuyor. Yapılan incelemelerde genellikle firmaların bu hükme aykırı davrandığı indirimin miktarını hesaplarken gerçekte hiç olmayan fiyatları veya ürünün piyasaya ilk satışa sunulduğu fiyatı baz aldıkları görülüyor. Reklam Kurulu aykırı davranan firmalara reklamın yayınlandığı mecraya göre 8 bin 546 lira ile 341 bin 921 lira arasında değişen miktarlarda para cezası uyguluyor.

İŞTE MARKETLERİN İNDİRİM YALANLARI

İndirimler reel olmayan yüksek fiyatlar üzerinden yapılıyor
İndirimin kapsadığı ürünlerle ilgili muğlak ifadeler kullanılması
İndirimin başlangıç ve bitiş tarihi belirsizliği
İnternet sitelerinde tanıtımı yapılan ürünün stokta kalmaması

E-PAZARYERİ PLATFORMLARINA İNCELEME BAŞLADI

Rekabet Kurulu, e-ticaretin Türkiye'deki hızlı yükselişinde itici güç olan incelemesi başlattı. Rekabet hukuku perspektifinden bakıldığında, veri sahipliği ve ağ etkilerine bağlı pazar güçlerinin, pazarda hem platform sahibi hem satıcı olarak yer almalarına dayanan eş anlı rollerinin de etkisiyle "kötüye kullanma" endişelerini beslediği belirtilen açıklamada, "Bu bağlamda, e-pazaryerlerinin fiyatlama, platform hizmetleri ve tedarik davranışları yoluyla dışlayıcı veya sömürücü uygulamalarda bulunabilecekleri tüm dünyada gerek rekabet hukuku incelemelerinde gerekse literatürde artan sıklıkla gündeme gelmektedir. e-pazaryerlerinin yol açtığı rekabetçi ve rekabet karşıtı etkilerinin anlaşılması ve bunlara dayanan etkin politikaların kurgulanması, yeni ekonominin sağlıklı bir rekabetçi düzene sahip olmasında önemli bir adım teşkil etmektedir. E-Pazaryeri Platformları Sektör İncelemesi Rekabet Kurulu tarafından bu adıma öncülük etmek amacıyla başlatılmıştır" denildi.

Hazal Ateş/Sabah